WRZESIEŃ
1 września 1715 r. w Wersalu zmarł Ludwik XIV (1638-1715), król Francji i Nawarry w latach 1643–1715. |
1 września 1939 r. o godzinie 4.48 niemiecki pancernik „Schleswig-Holstein” otworzył ogień w kierunku polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, co wbrew faktom historycznym zostało powszechnie uznane za rozpoczęcie działań wojennych II wojny światowej. Więcej… |
2 września 1898 r. w bitwie pod Omdurmanem wojska brytyjsko-egipskie dowodzone przez generała Horatio Herberta Kitchenera (1850-1916) pokonały armię sudańskich mahdystów, co w krótkim czasie doprowadziło do upadku ich powstania. Więcej… |
3 września 1967 r. o godzinie 5.00 rano w Szwecji zmieniono ruch na prawostronny (Dzień H - od szwedzkiego słowa Högertrafik, czyli ruch prawostronny). Więcej… |
4 września 1998 r. dwóch doktorantów Uniwersytetu Stanforda Larry Page i Siergiej Brin założyło Google Inc. (obecnie Google LLC). Nazwa przedsiębiorstwa powstała od zniekształconego słowa googol, oznaczającego liczbę równą 10100. |
5 września 1869 r. w Hohenschwangau w Bawarii król Ludwik II Szalony (1845-1886) rozpoczął budowę eklektycznego pałacu znanego obecnie jako zamek w Neuschwanstein, jednej z najbardziej znanych budowli historyzmu. Więcej… |
6 września 1901 r. w Buffalo w stanie Nowy Jork anarchista polskiego pochodzenia Leon Czolgosz (1873-1901) dokonał zamachu na prezydenta USA Williama McKinleya (1843-1901), który wkrótce zmarł wskutek odniesionej rany postrzałowej. Więcej… |
7 września 1943 r. w Warszawie polski ruch oporu przeprowadził skuteczny zamach na SS-Scharführera Franza Bürkla, funkcjonariusza więziennego na Pawiaku, który w ciągu dwóch lat zamordował tam kilkadziesiąt osób ze szczególnym okrucieństwem przekraczającym nawet standardy pełnienia obowiązków służbowych dla Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy. Więcej… |
8 września 1950 r. w Bejrucie zmarła Hanka Ordonówna (Maria Anna Tyszkiewicz 1902-1950) - piosenkarka, aktorka i artystka kabaretowa, jedna z największych gwiazd międzywojennej Polski. |
9 września 9 r. w bitwie w Lesie Teutoburskim plemiona germańskie pod wodzą Arminiusa (16 p.n.e. - 21 n.e.) zniszczyły doszczętnie trzy rzymskie legiony XVII, XVIII i XIX dowodzone przez Publiusa Quinctiliusa Varusa (46 p.n.e.- 9 n.e.). Więcej… |
10 września 1977 r. w Marsylii odbyła się ostatnia egzekucja na gilotynie. Hamida Djandoubi (1949-1977), skazany za porwanie i morderstwo został ścięty w marsylskim więzieniu Baumettes. Była to nie tylko ostatnia w historii egzekucja na gilotynie, ale i ostatni przypadek wykonania we Francji kary śmierci, którą zniesiono w tym kraju w 1981 r. (na początku prezydentury Françoisa Mitterranda). Budzące grozę narzędzie, pomyślane jako humanitarny i demokratyczny sposób wykonywania kary śmierci zakończyło swoją 185-letnią karierę. |
12 września 1792 r. na pokładzie okrętu HMS Duke zakotwiczonego w porcie w Portsmouth rozpoczęło się posiedzenie sądu wojskowego w sprawie 10 ujętych na Tahiti uczestników buntu na HMS Bounty (1789), najbardziej znanego współcześnie przykładu niesubordynacji załogi połączonej z otwartym wypowiedzeniem posłuszeństwa dowódcy jednostki. Więcej… |
13 września 1955 r. w Moskwie podczas wizyty kanclerza Republiki Federalnej Niemiec Konrada Adenauera zawarto porozumienie, na mocy którego zwolnieni zostali niemieccy jeńcy wojenni, przebywający w ZSRR od zakończenia II wojny światowej. Do końca 1955 r. do Niemiec wróciło około 15 tysięcy osób - jeńców z Wehrmachtu oraz cywili skazanych przez sowieckie sądy wojskowe. Jednocześnie Republika Federalna Niemiec nawiązała stosunki dyplomatyczne z ZSRR, nie uznając jednakże Niemieckiej Republiki Demokratycznej. |
14 września 1814 r. Francis Scott Key (1779-1843) napisał wiersz Defence of Fort McHenry, który stał się tekstem pieśni The Star-Spangled Banner ustanowionej w 1931 r. oficjalnym hymnem USA. Więcej… |
15 września 1940 r. w czasie bitwy o Anglię lotnictwo brytyjskie odparło największy niemiecki zmasowany nalot na Londyn, w którym uczestniczyło łącznie 1120 samolotów. Więcej… |
16 września 1920 r. w Nowym Jorku doszło do zamachu bombowego na Wall Street, w wyniku którego zginęło 38 osób, a około 140 zostało rannych. Podejrzenia kierowały się w stronę grup anarchistycznych i komunistycznych, ale śledztwo prowadzone najpierw przez Bureau of Investigation, a następnie przez Federal Bureau of Investigation nigdy nie doprowadziło do ustalenia sprawcy. |
17 września 1944 r. nad Holandią rozpoczęła się nieudana aliancka operacja desantowa Market Garden. Więcej… |
19 września 1356 r. w bitwie pod Poitiers Francja poniosła katastrofalną klęskę. Król Jan II (1319-1364) i wielu możnych dostało się do angielskiej niewoli. Przegrana francuska miała wymiar nie tylko militarny, ale i finansowy: okup za pojmanego króla Jana II wyniósł 3 miliony écu, co stanowiło dwukrotność rocznych dochodów królestwa (traktat w Brétigny - 1360 r.). |
20 września 1926 r. w Cicero w stanie Illinois Earl „Hymie” Weiss dokonał drugiego nieudanego zamachu na Ala Capone. Więcej… |
21 września 1943 r. na greckiej wyspie Kefalinia (Kefalonia) oddziały 1 Dywizji Górskiej Wehrmachtu rozpoczęły trwającą kilka dni masakrę włoskich jeńców wojennych z 33 Dywizji Piechoty Acqui. Więcej… |
23 września 1806 r. do Saint Louis powróciła ekspedycja Meriwethera Lewisa i Williama Clarka, pierwsza wyprawa która drogą lądową na zachód poprzez kontynent północnoamerykański dotarła do wybrzeża Pacyfiku. Ekspedycja trwała dwa lata, cztery miesiące i dziesięć dni. |
24 września 1877 r. w bitwie pod Shiroyamą Cesarska Armia Japońska zakończyła ostatni bunt samurajów (Bunt Satsumy). Więcej… |
26 września 1983 r. w podmoskiewskim centrum dowodzenia Sierpuchow-15 systemy wczesnego ostrzegania powiadomiły o wystrzeleniu przez USA pięciu międzykontynentalnych pocisków balistycznych. Więcej… |
27 września 1939 r. w Warszawie rozkazem generała Juliusza Rómmla powołano Służbę Zwycięstwu Polski (SZP), pierwszą organizację zbrojną Polskiego Państwa Podziemnego. Już w listopadzie 1939 r. nastąpiła likwidacja SZP z przejęciem jej struktur przez Związek Walki Zbrojnej, który w 1942 r. został przemianowany na Armię Krajową. |
28 września 1066 r. Wilhelm I Zdobywca (1028?-1087) wraz ze swą armią wylądował w Anglii, rozpoczynając inwazję Normanów. Więcej… |
29 września 1938 r. rozpoczęła się konferencja w Monachium. Więcej… |
30 września 1938 r. na konferencji w Monachium podpisano porozumienie dotyczące aneksji części terytoriów Czechosłowacji do III Rzeszy (układ monachijski). Więcej… |