Tego dnia w 1815 roku



18 czerwca 1815 r. pod Waterloo Napoleon Bonaparte przegrywa swą ostatnią bitwę, a generał Pierre Cambronne dowodzący ostatnim czworobokiem cesarskiej gwardii rzekomo wypowiada zapewniające mu nieśmiertelność słowa „Gwardia umiera, nie poddaje się” (lub według Wiktora Hugo znacznie krócej, mniej patetycznie, lecz równie treściwie).

Cambronne à Waterloo, ARMAND-DUMARESQ Charles-Édouard (1826-1895)

Cambronne pod Waterloo
Charles Édouard Armand-Dumaresq. 1895.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Najprawdopodobniej jednak słowa „Gwardia umiera, nie poddaje się” mające być odpowiedzią na nalegania brytyjskiego generała Colville’a, aby ostatni batalion Gwardii zaprzestał beznadziejnej walki nie zostały wypowiedziane przez generała Cambronne’a. Wielokrotnie zaprzeczał temu sam Pierre Cambronne (1770-1842), argumentując zgodnie z poczuciem honoru choć niezbyt logicznie, że nie mógłby pozostać przy życiu po wypowiedzeniu przypisywanego mu zdania. Jednocześnie są pewne przesłanki by sądzić, że słynne zdanie – o ile rzeczywiście padło przed ostatnią salwą angielskich armat – zostało wypowiedziane przez generała Claude’a-Etienne’a Michela (1772-1815), który na zawsze pozostał na polu bitwy pod Waterloo.

Niezależnie od powyższego za sprawą Wiktora Hugo i jego Nędzników to generał Cambronne dołączył do ekskluzywnego klubu, w którym zasiadają między innymi Spartanie Leonidasa, Teksańczycy z Alamo, spadochroniarze pułkownika Johna Frosta spod Arnhem, a ostatnio ukraińscy obrońcy Wyspy Węży…

AKTUALIZACJA 16.06.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Cambronne’s Words. John White, The Napoleon Series.

Co powiedział Cambronne? Małgorzata Kita, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”. Miesięcznik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 8 (298) maj 2022.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

6 maja 1925 r. w Państwowym Gimnazjum im. Joachima Lelewela w Wilnie doszło do największej szkolnej strzelaniny w polskiej historii, znanej jako „krwawa matura w Wilnie". Więcej…

6 maja 1937 r. niemiecki sterowiec D-LZ-129 Hindenburg po przebyciu transatlantyckiej trasy z Frankfurtu spłonął w bazie amerykańskiej marynarki wojennej w Lakehurst w stanie New Jersey. Więcej…

7 maja 1945 r. we francuskim Reims generał Alfred Jodl i admirał Hans-Georg von Friedeburg podpisali bezwarunkową kapitulację III Rzeszy. Na żądanie Stalina kolejny akt kapitulacji podpisał feldmarszałek Wilhelm Keitel dzień później w Berlinie (9 maja według czasu moskiewskiego), a kapitulację z Reims zaczęto określać jako wstępny protokół kapitulacyjny.

8 maja 1794 r. w Paryżu został zgilotynowany wybitny francuski naukowiec Antoine Lavoisier (1743-1794).  Ojciec nowoczesnej chemii został osądzony i stracony w ciągu jednego dnia. Więcej…

9 maja 1987 r. w Lesie Kabackim pod Warszawą doszło do katastrofy samolotu PLL LOT Ił-62M SP-LBG „Tadeusz Kościuszko” (lot nr LO 5055). Więcej…

10 maja 1940 r. po całkowitej i ostatecznej kompromitacji polityki appeasementu premier Wielkiej Brytanii Neville Chamberlain podaje się do dymisji. Zastępuje go Winston Churchill. Więcej…

11 maja 1745 r. pod Fontenoy (Belgia) doszło do krwawej bitwy pomiędzy połączonymi siłami austriackimi, brytyjskimi i holenderskimi z armią francuską (wojna o sukcesję austriacką). Jedno ze starć poprzedziła rzekoma wymiana uprzejmości, która niesłusznie przeszła do legendy jako symbol XVIII-wiecznej kurtuazji na polu bitwy, a dla niektórych ignorantów stanowi powód do drwin z "wojny w koronkach" jeszcze na początku XXI w. Więcej…

12 maja 1926 r. w Warszawie rozpoczęły się walki uliczne przewrotu majowego. W wyniku starć strony rządowej i zwolenników marszałka Józefa Piłsudskiego zginęło 379 osób. Rząd Wincentego Witosa podał się do dymisji, a prezydent Stanisław Wojciechowski złożył urząd. Majowy zamach stanu zapoczątkował 13-letnie autorytarne rządy sanacji, trwające do września 1939 r.

12 maja 1927 r. w Londynie funkcjonariusze policji działający w ramach kontrwywiadowczej operacji MI5 rozpoczęli przeszukanie budynku przy 49 Moorgate, gdzie mieściły się siedziby spółki ARCOS Ltd (All-Russian Co-operative Society Limited) i sowieckiego przedstawicielstwa handlowego. Konsekwencją afery ARCOSu było wypowiedzenie przez rząd premiera Stanleya Baldwina brytyjsko-sowieckich stosunków dyplomatycznych. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...