Tego dnia w 1943 roku
19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez III Rzeszę Europie.
Przez blisko miesiąc członkowie Żydowskiego Związku Wojskowego i Żydowskiej Organizacji Bojowej prowadzili nierówną walkę z oddziałami SS, policji i wojska dowodzonymi przez SS-Brigadeführera Jürgena Stroopa. Od strony czysto wojskowej działania Stroopa, a jeszcze bardziej jego poprzednika SS-Oberführera Ferdinanda von Sammern-Frankenegga (odsuniętego od dowodzenia za nieudolność) były podręcznikowym przykładem, jak nie toczyć walk w terenie miejskim.
Ostatecznie powstanie w getcie warszawskim stłumiono do 16 maja 1943 r. dzięki miażdżącej przewadze Niemców i użyciu zbrodniczych metod.
Jedna z najbardziej znanych fotografii z tzw. Raportu Stroopa.
SS-Brigadeführer Jürgen Stroop jako dowodzący operacją likwidacji getta warszawskiego.
Autor nieznany, pomiędzy 19 kwietnia 1943 r. a 16 maja 1943 r.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Po zakończeniu wojny Jürgen Stroop został skazany na karę śmierci przez Sąd Wojewódzki m. st. Warszawy w 1951 r. – m. in. za zlikwidowanie getta warszawskiego i spowodowanie wymordowania tam co najmniej 56 065 osób. Materiału dowodowego w tym procesie sądowym dostarczył sam oskarżony – sporządzając szczegółową relację z likwidacji getta, znaną po wojnie jako tzw. Raport Stroopa.
AKTUALIZACJA 19.04.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK
Raport Stroopa i list pożegnalny Szmula Zygielbojma. Łukasz Sobaniak, 19.04.2020.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
30 kwietnia 1943 r. brytyjski kontrwywiad zrealizował kluczowy element operacji Mincemeat. Była to niezwykła i drobiazgowo opracowana akcja dezinformacyjna, która skutecznie odwróciła uwagę państw osi od planowanej alianckiej inwazji na Sycylię, a ponadto przyniosła aliantom wiele innych niezamierzonych korzyści. Więcej… |
1 maja 1960 r. nad Swierdłowskiem (obecnie Jekaterynburg) na Uralu został zestrzelony samolot szpiegowski Lockheed U-2. Maszynę pilotował kapitan Francis Gary Powers (1929-1977), wykonujący dla CIA i USAF zadanie fotograficznego rozpoznania powietrznego nad terytorium ZSRR (misja Grand Slam). Więcej… |
2 maja 73 r. zakończyło się rzymskie oblężenie Masady, potężnej twierdzy nad Morzem Martwym. Żołnierze X Legionu pod wodzą Flawiusza Silwy wkroczyli do fortecy, której obrońcy dowodzeni przez Eleazara ben Jaira popełnili zbiorowe samobójstwo w obliczu nieuchronnej klęski. Upadek Masady zakończył powstanie przeciwko panowaniu rzymskiemu w Judei, zwane wojną żydowską (66-73 r.). Od czasów generała Mosze Dajana (1915-1981) Masada jest jednym z historycznych miejsc, w których żołnierze armii izraelskiej składają przysięgę. |
5 maja 1939 r. minister spraw zagranicznych Rzeczpospolitej Józef Beck w swoim słynnym przemówieniu sejmowym odrzucił żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych. Więcej… |
6 maja 1925 r. w Państwowym Gimnazjum im. Joachima Lelewela w Wilnie doszło do największej szkolnej strzelaniny w polskiej historii, znanej jako „krwawa matura w Wilnie". Więcej… |
6 maja 1937 r. niemiecki sterowiec D-LZ-129 Hindenburg po przebyciu transatlantyckiej trasy z Frankfurtu spłonął w bazie amerykańskiej marynarki wojennej w Lakehurst w stanie New Jersey. Więcej… |
