20 lipca 1944 r. w Gierłoży pod Kętrzynem grupa spiskowców, w skład której wchodził pułkownik Claus hrabia Schenk von Stauffenberg dokonała nieudanego zamachu na życie Adolfa Hitlera.
Pułkownik Claus von Stauffenberg, Karl-Jesko von Puttkamer, Adolf Hitler i feldmarszałek Wilhelm Keitel kilka dni przed zamachem. 15 lipca 1944 r., Wilczy Szaniec. Autor nieznany. Bundesarchiv, Bild 146-1984-079-02. CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons
Po usunięciu Hitlera spiskowcy zamierzali przejąć władzę mobilizując wojska rezerwy dzięki użyciu planu Walkiria, opracowanego w celu obrony władz III Rzeszy w przypadku zamieszek wewnętrznych.
Wskutek nieprzewidzianych okoliczności (m. in. w wyniku koniecznej zmiany pierwotnie planowanego miejsca zamachu) Adolf Hitler odniósł jedynie niegroźnie obrażenia. Wiadomość o jego ocaleniu dotarła do Berlina i uniemożliwiła wdrożenie planu Walkiria.
Zamach z 20 lipca 1944 r. stał się dla Hitlera powodem do rozpoczęcia krwawych represji skutkujących eksterminacją około pięciu tysięcy przeciwników nazizmu na mocy wyroków Trybunału Ludowego (Volksgerichtshof). Pokazowe rozprawy przed tym trybunałem, toczące się pod przewodnictwem sędziego dr Rolanda Freislera były wyjątkowo uwłaczające dla podsądnych, a orzeczone wyroki śmierci wykonywano w sposób wysoce niehumanitarny.
Sam pułkownik Claus von Stauffenberg miał więcej szczęścia, został bowiem sprawnie i szybko osądzony przez wojskowy sąd doraźny pod przewodnictwem generała Friedricha Fromma (próbującego w ten sposób bezskutecznie ukryć fakt, że wiedział o spisku). Rozstrzelano go wraz z kilkoma innymi spiskowcami już w nocy 21 lipca 1944 r. na dziedzińcu berlińskiego budynku, który był główną siedzibą spiskowców (obecnie Stauffenbergstrasse 18).
Współcześnie obserwuje się tendencje do pomnikowego traktowania postaci pułkownika Stauffenberga, połączone z sugestiami jakoby jego czyn miał podłoże idealistyczne – żeby wspomnieć tylko dramat historyczny Walkiria (2008, reż. B. Singer). W istocie rzeczy jednak Stauffenberg (inaczej niż np. Henning von Tresckow) początkowo akceptował politykę Hitlera i podjął swoje działania dopiero po nabraniu przekonania o braku kompetencji wojskowych Hitlera (zapewne po ataku Niemiec na ZSRR). W tej sytuacji usunięcie Hitlera miało być środkiem, który umożliwiłby ratowanie sytuacji wojennej Niemiec.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
24 listopada 1963 r. - dwa dni po zamachu na prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego (1917-1963) jego zabójca Lee Harvey Oswald zostaje śmiertelnie postrzelony w Dallas przez powiązanego z mafią Jacka Ruby'ego. Zdarzenie to i jego okoliczności (Oswald został postrzelony w czasie konwojowania przez policję) stało się kolejnym źródłem kontrowersji co do rzeczywistej roli Oswalda w zamachu na Kennedy'ego.
25 listopada 2008 r. w Krakowie dokonano ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego (1881-1943) - celem przeprowadzenia ich badań i oględzin w Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielońskiego w ramach rozpoczętego w 2008 r. śledztwa Instytutu Pamięci Narodowej. Raport z przeprowadzonej sekcji (2009) wykluczył hipotezy o pozbawieniu życia generała już przed katastrofą w Gibraltarze. Stwierdzono, że śmierć Władysława Sikorskiego nastąpiła wskutek obrażeń wielonarządowych, typowych dla ofiar wypadków komunikacyjnych. Więcej…
27 listopada 1915 r. w Kodymie (obecnie Ukraina) urodził się Stanisław Skalski (1915-2004) - major pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie i Wing Commander Royal Air Force, as myśliwski II wojny światowej. Więcej…
28 listopada 1794 r. w Mediolanie zmarł Cesare Bonesana markiz Beccaria (1738-1794) - włoski prawnik i pisarz, prekursor nowożytnego prawa karnego. Więcej…
29 listopada 1830 r. w Warszawie członkowie sprzysiężenia w Szkole Podchorążych Piechoty pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wystąpili przeciwko powszechnie znienawidzonemu wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego wielkiemu księciu Konstantemu Romanowowi (1779–1831). Spisek wojskowy doprowadził do opanowania stolicy, dając początek Powstaniu Listopadowemu.
30 listopada 1786 r. Wielki książę Toskanii (i przyszły cesarz) Leopold II Habsburg (1747-1792) wprowadza nową ustawę karną znaną jako Leopoldina, Jest to pierwszy pierwszy europejski kodeks, który znosi karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne. Reforma była inspirowana dziełem markiza Cesare Beccarii (1738-1794) O przestępstwach i karach (1764).
30 listopada 1808 r. pod Somosierrą doszło do zwycięskiej szarży polskich szwoleżerów na pozycje armii hiszpańskiej, co pozwoliło otworzyć armii Napoleona drogę na Madryt. Wydarzenie to nie tylko dało początek romantycznej legendzie utrwalonej w malarstwie i literaturze, ale i przyczyniło się do ukucia nieco już skompromitowanego merytorycznie terminu "kozietulszczyzna" (od nazwiska dowódcy szwadronu Jana Kozietulskiego) oznaczającego rzekomo właściwą Polakom skłonność do brawury i osiągania mało znaczących zwycięstw kosztem ogromnych strat.
error: ZAWARTOŚĆ STRONY JEST CHRONIONA PRZED KOPIOWANIEM!
PLIKI COOKIES
Niniejszy serwis internetowy używa plików cookies. Przeglądając poniższe strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami Twojej przeglądarki internetowej. Dowiedz się więcej.
