Tego dnia w 1944 roku
31 sierpnia 1944 r. w Lublinie Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego wydał Dekret o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego, potocznie zwany sierpniówką.
Był to jeden z pierwszych na świecie aktów prawnych dotyczących odpowiedzialności za zbrodnie wojenne popełnione w czasie II wojny światowej. Przepisami sierpniówki zaostrzono z mocą wsteczną (a więc z naruszeniem zasady lex retro non agit) kary za czyny będące zbrodniami wojennymi i przestępstwami przeciwko ludzkości.
Niestety w rzeczywistości dekret był wykorzystywany nie tylko do ścigania kolaborantów i osób odpowiedzialnych za współudział w Holocauście, ale stał się narzędziem terroru wymierzonego w podziemie niepodległościowe – skazywano na jego podstawie żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i innych podziemnych organizacji (m.in. tak popełniono w 1952 r. mord sądowy na generale Emilu Fieldorfie).
Dekret sierpniowy był nowelizowany dwukrotnie w latach 1945-1946 i formalnie obowiązuje do dziś. Według niektórych teoretyków prawa karnego jest jedynym aktem w polskim systemie prawnym nadal przewidującym karę śmierci, aczkolwiek podlegającą ex lege zamianie na karę dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie Przepisów wprowadzających Kodeks karny z 1997 r.
AKTUALIZACJA 30.08.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK
Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 grudnia 1946 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. Dziennik Ustaw 1946 nr 69 poz. 377. 11.12.1946.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
30 kwietnia 1943 r. brytyjski kontrwywiad zrealizował kluczowy element operacji Mincemeat. Była to niezwykła i drobiazgowo opracowana akcja dezinformacyjna, która skutecznie odwróciła uwagę państw osi od planowanej alianckiej inwazji na Sycylię, a ponadto przyniosła aliantom wiele innych niezamierzonych korzyści. Więcej… |
1 maja 1960 r. nad Swierdłowskiem (obecnie Jekaterynburg) na Uralu został zestrzelony samolot szpiegowski Lockheed U-2. Maszynę pilotował kapitan Francis Gary Powers (1929-1977), wykonujący dla CIA i USAF zadanie fotograficznego rozpoznania powietrznego nad terytorium ZSRR (misja Grand Slam). Więcej… |
2 maja 73 r. zakończyło się rzymskie oblężenie Masady, potężnej twierdzy nad Morzem Martwym. Żołnierze X Legionu pod wodzą Flawiusza Silwy wkroczyli do fortecy, której obrońcy dowodzeni przez Eleazara ben Jaira popełnili zbiorowe samobójstwo w obliczu nieuchronnej klęski. Upadek Masady zakończył powstanie przeciwko panowaniu rzymskiemu w Judei, zwane wojną żydowską (66-73 r.). Od czasów generała Mosze Dajana (1915-1981) Masada jest jednym z historycznych miejsc, w których żołnierze armii izraelskiej składają przysięgę. |
5 maja 1939 r. minister spraw zagranicznych Rzeczpospolitej Józef Beck w swoim słynnym przemówieniu sejmowym odrzucił żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych. Więcej… |
6 maja 1925 r. w Państwowym Gimnazjum im. Joachima Lelewela w Wilnie doszło do największej szkolnej strzelaniny w polskiej historii, znanej jako „krwawa matura w Wilnie". Więcej… |
6 maja 1937 r. niemiecki sterowiec D-LZ-129 Hindenburg po przebyciu transatlantyckiej trasy z Frankfurtu spłonął w bazie amerykańskiej marynarki wojennej w Lakehurst w stanie New Jersey. Więcej… |
