Tego dnia w 1898 roku

2 września 1898 r. w bitwie pod Omdurmanem wojska brytyjsko-egipskie dowodzone przez generała Horatio Herberta Kitchenera (1850-1916) pokonały armię sudańskich mahdystów, co w krótkim czasie doprowadziło do upadku ich powstania.

Ekspedycja generała Kitchenera miała zabezpieczyć brytyjskie interesy w Egipcie, a jednocześnie stanowić represję wobec mahdystów za działania, których skutkiem m. in. była śmierć generała Gordona w czasie oblężenia Chartumu w 1885 r.

Mimo dużej przewagi liczebnej Sudańczyków (około 52 tysięcy wobec 26 tysięcznych sił brytyjsko-egipskich) Brytyjczycy mieli miażdżącą przewagę ogniową wynikającą z zastosowania karabinów maszynowych Maxima i artylerii oraz wsparcia kanonierek zakotwiczonych na Nilu. Zaopatrzenie zapewniała budowana na bieżąco linia kolejowa. Jednakże ta XIX-wieczna wersja doktryny Shock and awe nie złamała woli walki mahdystów, a bitwa została wygrana przez stronę brytyjsko-egipską głównie dzięki szybkostrzelności karabinów maszynowych i artylerii strzelającej szrapnelami, która doprowadziła do fizycznej eksterminacji siły żywej przeciwnika w trakcie wielokrotnie ponawianych przez niego ataków. Pod Omdurmanem użyto też po raz pierwszy na polu bitwy pocisków Dum-Dum, wkrótce zakazanych konwencją haską (1899).

21lancers

Szarża 21 Regimentu Lansjerów pod Omdurmanem, w której uczestniczył sam Winston Churchill.

Edward Matthew Hale (1852-1924)

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

W rezultacie mahdyści ponieśli dotkliwe straty (około 10 tysięcy zabitych przy zaledwie 47 zabitych po stronie brytyjsko-egipskiej). Mimo ponawianych natarć Sudańczycy nie byli w stanie przebyć brytyjskiego ognia zaporowego i zostali rozproszeni, a kalif Abdullah Ibn-Mohammed Al-Khalifa (następca Mahdiego, zmarłego w 1885 r.) zbiegł z pola bitwy. Już w następnym roku w bitwie pod Umm Diwaykarat resztki jego oddziałów zostały pokonane, a sam Al-Khalifa zginął w walce. Był to koniec powstania mahdystów (1881-1899), jak się wydaje pierwszej nowożytnej rewolucji islamskiej.

AKTUALIZACJA 26.01.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK

Battle of Omdurman. Tony Bunting. Encyclopædia Britannica. 26.08.2021.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

9 września 9 r. w bitwie w Lesie Teutoburskim plemiona germańskie pod wodzą Arminiusa (16 p.n.e. - 21 n.e.) zniszczyły doszczętnie trzy rzymskie legiony XVII, XVIII i XIX dowodzone przez Publiusa Quinctiliusa Varusa (46 p.n.e.- 9 n.e.). Więcej…

10 września 1977 r. w Marsylii odbyła się ostatnia egzekucja na gilotynie. Hamida Djandoubi (1949-1977), skazany za porwanie i morderstwo został ścięty w marsylskim więzieniu Baumettes. Była to nie tylko ostatnia w historii egzekucja na gilotynie, ale i ostatni przypadek wykonania we Francji kary śmierci, którą zniesiono w tym kraju w 1981 r. (na początku prezydentury Françoisa Mitterranda). Budzące grozę narzędzie, pomyślane jako humanitarny i demokratyczny sposób wykonywania kary śmierci zakończyło swoją 185-letnią karierę.

13 września 1955 r. w Moskwie podczas wizyty kanclerza Republiki Federalnej Niemiec Konrada Adenauera  zawarto porozumienie, na mocy którego zwolnieni zostali niemieccy jeńcy wojenni, przebywający w ZSRR od zakończenia II wojny światowej. Do końca 1955 r. do Niemiec wróciło około 15 tysięcy osób - jeńców z Wehrmachtu oraz cywili skazanych przez sowieckie sądy wojskowe. Jednocześnie Republika Federalna Niemiec nawiązała stosunki dyplomatyczne z ZSRR, nie uznając jednakże Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

14 września 1814 r. Francis Scott Key (1779-1843) napisał wiersz Defence of Fort McHenry, który stał się tekstem pieśni The Star-Spangled Banner ustanowionej w 1931 r. oficjalnym hymnem USA. Więcej…

15 września 1940 r. w czasie bitwy o Anglię lotnictwo brytyjskie odparło największy niemiecki zmasowany nalot na Londyn, w którym uczestniczyło łącznie 1120 samolotów. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...