Tego dnia w 1942 roku
26 listopada 1942 r. w Nowym Jorku w Warner Bros. Hollywood Theatre miała miejsce premiera filmu Casablanca – melodramatu utrzymanego w konwencji pełnej niedorzeczności, uproszczeń i ignorancji, co nie przeszkodziło mu stać się legendą kina. Być może stało się to zasługą piosenki „As Time Goes By”, a może błyskotliwych cytatów i dialogów, które weszły do popkultury i języka potocznego?
Choć główny bohater Rick Blaine (Humphrey Bogart) budzi sympatię swoją cyniczno-rozgoryczoną postawą życiową („Nie interesuję się polityką. Problemy świata to nie moja specjalność. Ja prowadzę kawiarnię”, „Ze wszystkich knajp we wszystkich miastach na całym świecie ona wchodzi akurat do mojej”), nic nie przebija pod względem cynizmu drugoplanowej postaci kapitana Louisa Renaulta (Claude Rains), miejscowego przedstawiciela policji reżimu Vichy. To skarbnica cytatów zdegenerowanego przedstawiciela służb policyjnych, które filmowe postaci tego typu wygłaszają w różnych wariantach do dziś:
„Jestem zszokowany odkrywając, że tutaj uprawia się hazard!” (pobierając swoją wygraną od krupiera, jednocześnie uzasadnia zamknięcie lokalu z przyczyn de facto politycznych).
„Major Strasser został zastrzelony. Zatrzymajcie podejrzanych, tych co zwykle.” (wydając swoim podwładnym polecenie dokonania rutynowej obławy, chociaż znany jest mu rzeczywisty sprawca czynu). W tych okolicznościach nie może budzić zdziwienia, że „Z uwagi na ważność sprawy moi ludzie zatrzymują dwukrotnie więcej podejrzanych niż zwykle”.
„Piszę właśnie raport. Jeszcze się nie zdecydowaliśmy, czy popełnił samobójstwo czy zginął podczas próby ucieczki.”
„Zastanawiam się, czemu nie wracasz do Ameryki. Ukradłeś kościelne fundusze? Uciekłeś z żoną senatora? A może kogoś zabiłeś… To romantyczne.” Prawda?
AKTUALIZACJA 26.11.2023 © ŁUKASZ SOBANIAK
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
24 listopada 1963 r. - dwa dni po zamachu na prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego (1917-1963) jego zabójca Lee Harvey Oswald zostaje śmiertelnie postrzelony w Dallas przez powiązanego z mafią Jacka Ruby'ego. Zdarzenie to i jego okoliczności (Oswald został postrzelony w czasie konwojowania przez policję) stało się kolejnym źródłem kontrowersji co do rzeczywistej roli Oswalda w zamachu na Kennedy'ego. |
25 listopada 2008 r. w Krakowie dokonano ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego (1881-1943) - celem przeprowadzenia ich badań i oględzin w Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielońskiego w ramach rozpoczętego w 2008 r. śledztwa Instytutu Pamięci Narodowej. Raport z przeprowadzonej sekcji (2009) wykluczył hipotezy o pozbawieniu życia generała już przed katastrofą w Gibraltarze. Stwierdzono, że śmierć Władysława Sikorskiego nastąpiła wskutek obrażeń wielonarządowych, typowych dla ofiar wypadków komunikacyjnych. Więcej… |
27 listopada 1915 r. w Kodymie (obecnie Ukraina) urodził się Stanisław Skalski (1915-2004) - major pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie i Wing Commander Royal Air Force, as myśliwski II wojny światowej. Więcej… |
28 listopada 1794 r. w Mediolanie zmarł Cesare Bonesana markiz Beccaria (1738-1794) - włoski prawnik i pisarz, prekursor nowożytnego prawa karnego. Więcej… |
29 listopada 1830 r. w Warszawie członkowie sprzysiężenia w Szkole Podchorążych Piechoty pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wystąpili przeciwko powszechnie znienawidzonemu wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego wielkiemu księciu Konstantemu Romanowowi (1779–1831). Spisek wojskowy doprowadził do opanowania stolicy, dając początek Powstaniu Listopadowemu. |
30 listopada 1786 r. Wielki książę Toskanii (i przyszły cesarz) Leopold II Habsburg (1747-1792) wprowadza nową ustawę karną znaną jako Leopoldina, Jest to pierwszy pierwszy europejski kodeks, który znosi karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne. Reforma była inspirowana dziełem markiza Cesare Beccarii (1738-1794) O przestępstwach i karach (1764). |
30 listopada 1808 r. pod Somosierrą doszło do zwycięskiej szarży polskich szwoleżerów na pozycje armii hiszpańskiej, co pozwoliło otworzyć armii Napoleona drogę na Madryt. Wydarzenie to nie tylko dało początek romantycznej legendzie utrwalonej w malarstwie i literaturze, ale i przyczyniło się do ukucia nieco już skompromitowanego merytorycznie terminu "kozietulszczyzna" (od nazwiska dowódcy szwadronu Jana Kozietulskiego) oznaczającego rzekomo właściwą Polakom skłonność do brawury i osiągania mało znaczących zwycięstw kosztem ogromnych strat. |
