29 listopada 1990 r. zniesiono w Polsce zakaz sprzedaży alkoholu w godzinach pomiędzy 6.00 a 13.00, wprowadzony Ustawą z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 1982 nr 35, poz. 230), która to ustawa z późniejszymi zmianami nadal obowiązuje (2024).
Obowiązujący przez osiem lat (1982-1990) zakaz miał oczywiście szczytny cel: ograniczenie powszechnego pijaństwa (według jednego z badań przeprowadzonych w pierwszej połowie lat 80-tych 62% dorosłych Polaków upijało się w dniu wypłaty wynagrodzenia za pracę). A zatem powołaną wyżej ustawę opatrzono stosowną preambułą („Uznając życie obywateli w trzeźwości za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu, stanowi się, co następuje”) i wprowadzono w życie przedmiotowe restrykcje.
Naruszenie ustawowych zakazów sprzedaży i podawania alkoholu zagrożone było karą pozbawienia wolności do lat 2, ograniczenia wolności albo grzywny (art. 43 ust. 1 powołanej wyżej ustawy w jej pierwotnym brzmieniu).
Jak zwykle próba wprowadzenia (choćby częściowej) prohibicji odniosła skutki odwrotne do zamierzonych: nastąpił rozkwit zjawisk określanych kolokwialnie jako bimbrownictwo i meliniarstwo, zaś godzina 13.00 stała się przełomową chwilą dnia….
AKTUALIZACJA 29.11.2024 © ŁUKASZ SOBANIAK
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 1982 nr 35, poz. 230)
Z historii pijaństwa w czasach PRL – „peerelowskie” wzory picia alkoholu. Krzysztof Kosiński. Polska 1944/45–1989, Studia i Materiały VII/2006.
13.00 – najważniejsza godzina w Polsce lat 80. Polskie Radio, 2011.11.29