Tego dnia w 1934 roku



23 maja 1934 r. na leśnej drodze w Bienville Parish w Luizjanie zginęli Bonnie Parker i Clyde Barrow, zastrzeleni w zasadzce przez egzekutorów prawa z Teksasu i Luizjany. Zdarzenie to poprzedził wielomiesięczny pościg za słynną parą w związku z ich napadami rabunkowymi,  morderstwami i porwaniami.

Bonnieclyde f

Bonnie Parker
i Clyde Barrow.
Texas, pomiędzy 1932-1934.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Tego dnia Bonnie Parker (1910-1934) i Clyde Barrow (1909-1934) umierając przeszli do historii, legendy i pop-kultury jednocześnie, choć z pewnością nie odbyło się to tak jak w ostatniej słynnej scenie filmu z Faye Dunaway i Warrenem Beatty (Bonnie and Clyde, reż. Arthur Penn, 1967). Scena ta nie jest rekonstrukcją zdarzeń (jak zresztą cały film, który ponad miarę „glamuryzuje” bohaterów oraz scenografię) i mocno odbiega w detalach od prawdy historycznej (nikt na miejscu zasadzki nie używał pistoletów maszynowych Thompsona, samochód rozpoczęto ostrzeliwać już przed zatrzymaniem, Clyde Barrow nie zdążył z niego wysiąść, nasi bohaterowie po zakończeniu zdarzenia wyglądali znacznie mniej estetycznie itd., itp.). Ale trzeba przyznać – końcowy „balet śmierci” w ogniu broni maszynowej jest sugestywny i robi wrażenie…

Niemniej jednak prawda o zdarzeniu wyglądała o wiele bardziej prozaicznie. Rankiem 23 maja 1934 r. sześciu członków oddziału pościgowego pod dowództwem byłego członka Texas Rangers Franka Hamera ukrytych w zaroślach na poboczu leśnej drogi w Luizjanie oczekiwało w zasadzce będąc już na progu rezygnacji (czekano od poprzedniego dnia). W końcu około godziny 9.15 prowadzony przez Clyde’a Barrowa Ford V-8 zbliżył się do miejsca zasadzki z dużą szybkością. Wtedy wszystkich sześciu uczestników zasadzki otworzyło ogień do nadjeżdżającego samochodu. Clyde Barrow zginął natychmiast trafiony w głowę, potem usłyszano krzyk Bonnie Parker. Egzekutorzy jednak dla wszelkiej pewności strzelali nadal z broni długiej (głównie z karabinów automatycznych Browninga BAR i strzelb), a po wyczerpaniu amunicji sięgnęli po pistolety, żeby jeszcze bardziej się upewnić (podejrzani mieli już na koncie między innymi niewystarczająco ostrożnych stróżów prawa). W międzyczasie samochód się zatrzymał w przydrożnym rowie, co jednak nie spowodowało przerwania ognia. Łącznie wystrzelono 167 pocisków, z których 112 trafiło w samochód, a duża część z nich w ciała podejrzanych. Koroner naliczył 17 ran wlotowych na zwłokach Clyde’a i 26 na zwłokach Bonnie. Oględnie rzecz ujmując zwłoki były zmasakrowane i jak wynika z porównania dokumentacji fotograficznej koronera oraz fotografii pogrzebowych miejscowy przedsiębiorca pogrzebowy C.F. „Boots” Bailey zrobił naprawdę dobrą robotę.

1932 Ford V-8 containing the remains of Bonnie Parker and Clyde Barrow

Przeszukanie ostrzelanego Forda V-8 na miejscu zasadzki.

Na przednich siedzeniach ciała Bonnie Parker i Clyde’a Barrowa.

Kadr z filmu wykonanego kilkanaście minut po akcji, Bienville Parish, Louisiana. 23 maja 1934 r.

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Niedługo potem na miejscu zdarzenia pojawili się gapie zbierający drobne przedmioty, które sprzedawano następnie jako pamiątki: łuski, kawałki szkła z samochodu, pokrwawione ubrania, a niektórzy próbowali nawet zabrać kawałki zwłok (a konkretnie palec i ucho Clyde’a), co uniemożliwił przybyły na miejsce koroner. W tej sytuacji odholowano pojazd (wciąż z ciałami w środku) do Arcadia.

Bonnie Clyde Car

Oględziny samochodu w Arcadia.

Zdjęcie wykonane przez śledczych FBI. Arcadia, Louisiana. 23 maja 1934 r.

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Po pewnym czasie każdy farmer w okolicy miał stary postrzelany samochód, który za dolara prezentował wszystkim ciekawskim zapewniając, że jest to oczywiście Bonnie and Clyde’s death car. Tymczasem samochód ten (Ford V-8 B-400 z 1934 r.) po zdarzeniu został zwrócony właścicielom, którzy sprzedali go za 3000$ i następnie  służył jako obwoźna atrakcja (do użytku zgodnego z przeznaczeniem już raczej się nie nadawał). Ostatecznie w 1988 r. zakupiło go za 250.000$ Primm Valley Resort and Casino w Las Vegas i można go tam oglądać do dzisiaj (wraz z certyfikatem autentyczności – sporządzonym notarialnie przez przedstawicieli firmy Ford).

BonnieParkerStory-poster

Poster filmu The Bonnie Parker Story (1958)
Autor: Reynold Brown
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Minęło ponad 20 lat (cóż to wobec wieczności, niektóre legendy dojrzewają znacznie dłużej) i do akcji wkroczył prawdziwy show business: powstały filmy The Bonnie Parker Story (1958), potem wspomniany na wstępie Bonnie and Clyde (1967), wreszcie ostatnio dla Netflixa The Highwaymen (2019). Oprócz tego filmy telewizyjne, książki, a nawet musical (w tym z adaptacją koreańską).

W międzyczasie na fali wielkiej popularności filmu z 1967 r. powstało wiele utworów muzycznych, żeby wspomnieć tylko nagrania Serge Gainsbourga i Brigitte Bardot „Bonnie and Clyde”, Georgie Fame’a „The Ballad of Bonnie and Clyde” i Merle Haggarda „The Legend of Bonnie and Clyde” (te dwa ostatnie całkiem stylowe).

Wszystko to zdaje się być potwierdzeniem inskrypcji zamieszczonej na nagrobku Clyde’a Barrowa na Western Heights Cemetery w Dallas: Gone but not forgotten…

Ale czy fikcja w stylu „glamour” jest prawdziwą pamięcią o bohaterach tej historii? Chyba więcej mówią zachowane dokumenty i zdjęcia…

AKTUALIZACJA 23.05.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Bonnie Parker and Clyde Barrow Artifacts at the Primm Valley Resort and Casino. Tribute by Jeffrey Sward

Riding with Bonnie&Clyde. by W.D. Jones, reprinted from Playboy Magazine November 1968

Frank R. Ballinger’s Bonnie & Clyde Hideout. Skany autentycznych zdjęć i dokumentów związanych z Bonnie Parker i Clydem Barrowem.

How Bonnie and Clyde’s final scene changed Hollywood By Luke Buckmaster. BBC Culture. 14th August 2017.

FBI files on Bonnie and Clyde Skany dokumentów z teczki FBI

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

25 listopada 2008 r. w Krakowie dokonano ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego (1881-1943) - celem przeprowadzenia ich badań i oględzin w Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielońskiego w ramach rozpoczętego w 2008 r. śledztwa Instytutu Pamięci Narodowej. Raport z przeprowadzonej sekcji (2009) wykluczył hipotezy o pozbawieniu życia generała już przed katastrofą w Gibraltarze. Stwierdzono, że śmierć Władysława Sikorskiego nastąpiła wskutek obrażeń wielonarządowych, typowych dla ofiar wypadków komunikacyjnych. Więcej…

27 listopada 1915 r. w Kodymie (obecnie Ukraina) urodził się Stanisław Skalski (1915-2004) - major pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie i Wing Commander Royal Air Force, as myśliwski II wojny światowej. Więcej…

28 listopada 1794 r. w Mediolanie zmarł Cesare Bonesana markiz Beccaria (1738-1794) - włoski prawnik i pisarz, prekursor nowożytnego prawa karnego. Więcej…

29 listopada 1830 r. w Warszawie członkowie sprzysiężenia w Szkole Podchorążych Piechoty pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wystąpili przeciwko powszechnie znienawidzonemu wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego wielkiemu księciu Konstantemu Romanowowi (1779–1831). Spisek wojskowy doprowadził do opanowania stolicy, dając początek Powstaniu Listopadowemu.

30 listopada 1786 r. Wielki książę Toskanii (i przyszły cesarz) Leopold II Habsburg (1747-1792) wprowadza nową ustawę karną znaną jako Leopoldina, Jest to pierwszy pierwszy europejski kodeks, który znosi karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne. Reforma była inspirowana dziełem markiza Cesare Beccarii (1738-1794) O przestępstwach i karach (1764).

30 listopada 1808 r. pod Somosierrą doszło do zwycięskiej szarży polskich szwoleżerów na pozycje armii hiszpańskiej, co pozwoliło otworzyć armii Napoleona drogę na Madryt. Wydarzenie to nie tylko dało początek romantycznej legendzie utrwalonej w malarstwie i literaturze, ale i przyczyniło się do ukucia nieco już skompromitowanego merytorycznie terminu "kozietulszczyzna" (od nazwiska dowódcy szwadronu Jana Kozietulskiego) oznaczającego rzekomo właściwą Polakom skłonność do brawury i osiągania mało znaczących zwycięstw kosztem ogromnych strat.

1 grudnia 1918 r. Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał Stanisław Szeptycki wydał rozkaz nr 38, na mocy którego czerwono-biała szachownica stała się znakiem rozpoznawczym polskiego lotnictwa wojskowego. Szachownica w tym układzie pozostawała w użyciu aż do 1993 r., kiedy to wprowadzono nowy wzór znaku: z zamienioną kolejnością pól jako rzekomo bardziej poprawny heraldycznie.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...