Tego dnia w 1901 roku



6 września 1901 r. w Buffalo w stanie Nowy Jork anarchista polskiego pochodzenia Leon Czolgosz (1873-1901) dokonał zamachu na prezydenta USA Williama McKinleya (1843-1901), który wkrótce zmarł wskutek odniesionej rany postrzałowej.

Leon Czolgosz ca 1900

Leon Czolgosz. 1900 r.
Autor nieznany. Źródło: „The Manner of Man That Kills” L. Vernon Briggs. 1921.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Leon Czolgosz urodził się w w 1873 r. w Michigan jako jedno z ośmiorga dzieci polskich imigrantów prawdopodobnie z terenu dzisiejszej Białorusi. Został zapamiętany jako samotnik, który z czasem uległ wpływom anarchizmu. Można przypuszczać, że zainspirowało go zabójstwo króla Włoch Humberta I, zamordowanego przez anarchistę w 1900 r.

W czasie wystawy Pan-American Exposition w Buffalo Leon Czolgosz podszedł do prezydenta McKinleya i z ukrytego w chustce na ręce rewolweru Iver Johnson kalibru 0.32 cala oddał dwa strzały, z których jeden odbił się rykoszetem od guzika, a drugi poważnie zranił prezydenta w brzuch. Rana nie była śmiertelna, doszło jednak do zakażenia i McKinley zmarł osiem dni po zamachu.

Pistola de Czolgosz

Narzędzie zbrodni Leona Czolgosza.

Autor nieznany

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Ujęty na miejscu zamachowiec zdołał uniknąć linczu tłumu i został osadzony w więzieniu. Odmówił wszelkiego kontaktu z wyznaczonymi dla niego obrońcami oraz psychiatrą mającym wyjaśnić kwestię jego poczytalności.

Leon Czolgosz

Ostatnie znane zdjęcie Leona Czolgosza. 1901. Karta ewidencyjna z więzienia stanowego Auburn.
Domena publiczna,
źródło: „The Manner of Man That Kills” L. Vernon Briggs. 1921, s. 253.

16 września 1901 r. postawiono mu zarzut morderstwa pierwszego stopnia. Obrona nie wnioskowała o przesłuchanie żadnych świadków, co uzasadniono brakiem jakiejkolwiek współpracy ze strony oskarżonego.

Po krótkim procesie Leon Czolgosz  został uznany za winnego i skazany na śmierć. Wyrok wykonano 29 października 1901 r. na krześle elektrycznym w więzieniu stanowym w Auburn (NY). Naoczni świadkowie stwierdzili, że Leon Czolgosz poszedł na śmierć pewnym krokiem i bez oznak strachu, oświadczając, że nie żałuje popełnionej zbrodni. Egzekucja przebiegła spokojnie i zgodnie z planem.

AKTUALIZACJA 06.09.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


The manner of man that kills; Spencer–Czolgosz–Richeson. Lloyd Vernon Briggs. Boston 1921.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

24 listopada 1963 r. - dwa dni po zamachu na prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego (1917-1963) jego zabójca Lee Harvey Oswald zostaje śmiertelnie postrzelony w Dallas przez powiązanego z mafią Jacka Ruby'ego. Zdarzenie to i jego okoliczności (Oswald został postrzelony w czasie konwojowania przez policję) stało się kolejnym źródłem kontrowersji co do rzeczywistej roli Oswalda w zamachu na Kennedy'ego.

25 listopada 2008 r. w Krakowie dokonano ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego (1881-1943) - celem przeprowadzenia ich badań i oględzin w Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielońskiego w ramach rozpoczętego w 2008 r. śledztwa Instytutu Pamięci Narodowej. Raport z przeprowadzonej sekcji (2009) wykluczył hipotezy o pozbawieniu życia generała już przed katastrofą w Gibraltarze. Stwierdzono, że śmierć Władysława Sikorskiego nastąpiła wskutek obrażeń wielonarządowych, typowych dla ofiar wypadków komunikacyjnych. Więcej…

27 listopada 1915 r. w Kodymie (obecnie Ukraina) urodził się Stanisław Skalski (1915-2004) - major pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie i Wing Commander Royal Air Force, as myśliwski II wojny światowej. Więcej…

28 listopada 1794 r. w Mediolanie zmarł Cesare Bonesana markiz Beccaria (1738-1794) - włoski prawnik i pisarz, prekursor nowożytnego prawa karnego. Więcej…

29 listopada 1830 r. w Warszawie członkowie sprzysiężenia w Szkole Podchorążych Piechoty pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wystąpili przeciwko powszechnie znienawidzonemu wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego wielkiemu księciu Konstantemu Romanowowi (1779–1831). Spisek wojskowy doprowadził do opanowania stolicy, dając początek Powstaniu Listopadowemu.

30 listopada 1786 r. Wielki książę Toskanii (i przyszły cesarz) Leopold II Habsburg (1747-1792) wprowadza nową ustawę karną znaną jako Leopoldina, Jest to pierwszy pierwszy europejski kodeks, który znosi karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne. Reforma była inspirowana dziełem markiza Cesare Beccarii (1738-1794) O przestępstwach i karach (1764).

30 listopada 1808 r. pod Somosierrą doszło do zwycięskiej szarży polskich szwoleżerów na pozycje armii hiszpańskiej, co pozwoliło otworzyć armii Napoleona drogę na Madryt. Wydarzenie to nie tylko dało początek romantycznej legendzie utrwalonej w malarstwie i literaturze, ale i przyczyniło się do ukucia nieco już skompromitowanego merytorycznie terminu "kozietulszczyzna" (od nazwiska dowódcy szwadronu Jana Kozietulskiego) oznaczającego rzekomo właściwą Polakom skłonność do brawury i osiągania mało znaczących zwycięstw kosztem ogromnych strat.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...