Tego dnia w 2013 roku



8 kwietnia 2013 r. w Londynie zmarła Margaret Thatcher (1925-2013), premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990.

Margaret Thatcher stock portrait (cropped)

Margaret Thatcher, fotografia portretowa.
Autor: prawdopodobnie Terence Donovan. Około 1995-1996. Za zgodą właściciela praw autorskich The Thatcher Estate, via Wikimedia Commons

Była najdłużej urzędującym premierem Wielkiej Brytanii w XX w. oraz pierwszą kobietą na tym stanowisku. Wykonywała także zawód adwokata (od 1954 r. – zajmując się głównie prawem podatkowym). Niektórzy uznają ją za polityka kontrowersyjnego. Ale nawet ci, którzy krytycznie oceniają Margaret Thatcher nie mogą zanegować jej znaczącego wkładu w historię Wielkiej Brytanii. Jak się wydaje, jest najbardziej rozpoznawalnym politykiem brytyjskim od czasów Winstona Churchilla.

Konserwatyzm Margaret Thatcher był więcej niż oczywisty, jednak nie doktrynerski. Nie przeszkadzał jej bowiem czynnie artykułować własnych poglądów, nieraz w opozycji do Conservative Party. Potrafiła zagłosować wbrew linii partyjnej za przywróceniem kary chłosty (1961). Opowiadała się konsekwentnie za dekryminalizacją homoseksualizmu (do 1967 r. był on karalny w Anglii i Walii, do 1980  w Szkocji, a do 1982 w Irlandii Północnej), a także za legalizacją aborcji. Jednocześnie jednak akcentowała znaczenie tradycyjnych wartości.

„Children who need to be taught to respect traditional moral values are being taught that they have an inalienable right to be gay.”

Z przemówienia na konferencji Partii Konserwatywnej, Blackpool, 09.10.1987

Będąc zdeklarowaną przeciwniczką komunizmu (w stopniu, który doprowadził do nadania jej przez Radio Moskwa przydomka Żelazna Dama, co zresztą przyjęła z zadowoleniem), jednocześnie uznała współpracę z Michaiłem Gorbaczowem za przyszłościową.

„I stand before you tonight in my Red Star chiffon evening gown, my face softly made up and my fair hair gently waved, the Iron Lady of the Western world.”

Z przemówienia w Selborne Hall (Speech to Finchley Conservatives), Southgate, 31.01.1976

Niezwykle trzeźwo i trafnie oceniała naturę systemu sowieckiego – słusznie zauważając, że wszelkie ustępstwa świata zachodniego uznawane są za przejaw słabości, którą należy wykorzystać (czego w sposób bezdyskusyjny zabrakło jej następcom w odniesieniu do współczesnej polityki rosyjskiej).

„Indeed the whole history of negotiation with the Soviet Union teaches us that if you do something they want without insisting on something in return, the Soviets do not regard it as a kindness to be reciprocated, but as a weakness to be exploited.”

Z przemówienia w Chelsea Conservative Association, 26.07.1975

Przypomnieć też należy jej mocny eurosceptycyzm, który z dzisiejszej perspektywy z pewnością można uznać za uzasadniony…

„We have not successfully rolled back the frontiers of the state in Britain, only to see them re-imposed at a European level with a European super-state exercising a new dominance from Brussels.”

Z mowy w College Of Europe,  Brugia, 20.09.1988

AKTUALIZACJA 08.04.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Margaret Thatcher Foundation

Portraits of Margaret Thatcher at the National Portrait Gallery, London.

Margaret Thatcher: 20 ways that she changed Britain Julian Coman. The Guardian, 14 Apr 2013.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

12 grudnia 1942 r. oddziały Wehrmachtu dowodzone przez feldmarszałka Ericha von Mansteina rozpoczęły operację "Wintergewitter", która miała na celu przerwanie okrążenia niemieckiej 6 Armii generała Friedricha Paulusa, broniącej się w Stalingradzie.

13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej…

14 grudnia 1957 r. zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej, mocno uszkodzonej w czasie walk o Berlin. Odbudowy dokonano wspólnym wysiłkiem powojennego podzielonego Berlina. Rekonstruktorzy z Berlina Wschodniego wnieśli jednak swoje poprawki w duchu nowych czasów: kwadrygę Wiktorii pozbawiono orła i Żelaznego Krzyża. Oryginalny wygląd kwadrygi przywrócono dopiero po 1990 r.

15 grudnia 1961 r. w Jerozolimie orzeczono karę śmierci w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka operacji Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy składających się na Endlösung. Więcej…

16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej…

17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca  i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog.

17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej…

18 grudnia 1865 r. weszła w życie 13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych dotycząca zniesienia niewolnictwa i robót przymusowych. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...