Tego dnia w 2013 roku



8 kwietnia 2013 r. w Londynie zmarła Margaret Thatcher (1925-2013), premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990.

Margaret Thatcher stock portrait (cropped)

Margaret Thatcher, fotografia portretowa.
Autor: prawdopodobnie Terence Donovan. Około 1995-1996. Za zgodą właściciela praw autorskich The Thatcher Estate, via Wikimedia Commons

Była najdłużej urzędującym premierem Wielkiej Brytanii w XX w. oraz pierwszą kobietą na tym stanowisku. Wykonywała także zawód adwokata (od 1954 r. – zajmując się głównie prawem podatkowym). Niektórzy uznają ją za polityka kontrowersyjnego. Ale nawet ci, którzy krytycznie oceniają Margaret Thatcher nie mogą zanegować jej znaczącego wkładu w historię Wielkiej Brytanii. Jak się wydaje, jest najbardziej rozpoznawalnym politykiem brytyjskim od czasów Winstona Churchilla.

Konserwatyzm Margaret Thatcher był więcej niż oczywisty, jednak nie doktrynerski. Nie przeszkadzał jej bowiem czynnie artykułować własnych poglądów, nieraz w opozycji do Conservative Party. Potrafiła zagłosować wbrew linii partyjnej za przywróceniem kary chłosty (1961). Opowiadała się konsekwentnie za dekryminalizacją homoseksualizmu (do 1967 r. był on karalny w Anglii i Walii, do 1980  w Szkocji, a do 1982 w Irlandii Północnej), a także za legalizacją aborcji. Jednocześnie jednak akcentowała znaczenie tradycyjnych wartości.

„Children who need to be taught to respect traditional moral values are being taught that they have an inalienable right to be gay.”

Z przemówienia na konferencji Partii Konserwatywnej, Blackpool, 09.10.1987

Będąc zdeklarowaną przeciwniczką komunizmu (w stopniu, który doprowadził do nadania jej przez Radio Moskwa przydomka Żelazna Dama, co zresztą przyjęła z zadowoleniem), jednocześnie uznała współpracę z Michaiłem Gorbaczowem za przyszłościową.

„I stand before you tonight in my Red Star chiffon evening gown, my face softly made up and my fair hair gently waved, the Iron Lady of the Western world.”

Z przemówienia w Selborne Hall (Speech to Finchley Conservatives), Southgate, 31.01.1976

Niezwykle trzeźwo i trafnie oceniała naturę systemu sowieckiego – słusznie zauważając, że wszelkie ustępstwa świata zachodniego uznawane są za przejaw słabości, którą należy wykorzystać (czego w sposób bezdyskusyjny zabrakło jej następcom w odniesieniu do współczesnej polityki rosyjskiej).

„Indeed the whole history of negotiation with the Soviet Union teaches us that if you do something they want without insisting on something in return, the Soviets do not regard it as a kindness to be reciprocated, but as a weakness to be exploited.”

Z przemówienia w Chelsea Conservative Association, 26.07.1975

Przypomnieć też należy jej mocny eurosceptycyzm, który z dzisiejszej perspektywy z pewnością można uznać za uzasadniony…

„We have not successfully rolled back the frontiers of the state in Britain, only to see them re-imposed at a European level with a European super-state exercising a new dominance from Brussels.”

Z mowy w College Of Europe,  Brugia, 20.09.1988

AKTUALIZACJA 08.04.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Margaret Thatcher Foundation

Portraits of Margaret Thatcher at the National Portrait Gallery, London.

Margaret Thatcher: 20 ways that she changed Britain Julian Coman. The Guardian, 14 Apr 2013.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

1 czerwca 1962 r. w więzieniu w Ramli (Izrael) wykonano karę śmierci orzeczoną 15 grudnia 1961 r. wyrokiem Sądu Okręgowego w Jerozolimie wobec SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna za zbrodnie przeciwko ludności żydowskiej, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości oraz przynależność do organizacji uznanych w Norymberdze za przestępcze. Egzekucję poprzedziło odrzucenie apelacji przez Sąd Najwyższy Izraela i nieskorzystanie z prawa łaski przez prezydenta Icchaka Ben Cewiego. Wyrok wykonano zaraz po północy. W ciągu kilku godzin ciało skremowano, a popioły rozsypano w Morzu Śródziemnym poza wodami terytorialnymi Izraela.

2 czerwca 1953 r. Elżbieta II została koronowana na królową Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Koronacja odbyła się w Opactwie Westminsterskim i była pierwszą taką ceremonią transmitowaną przez telewizję.

3 czerwca 1666 r. w Cieśninie Kaletańskiej angielski wiceadmirał Sir George Ayscue (1616-1672) poddał Holendrom swój flagowy okręt HMS "Royal Prince". Więcej…

4 czerwca 1963 r. brytyjski sekretarz stanu ds. wojny John Profumo (1915-2006) podał się do dymisji w następstwie ujawnionego skandalu obyczajowego z wątkami szpiegowskimi (Afera Profumo). Rezygnację polityka podano do publicznej wiadomości następnego dnia. Więcej…

4 czerwca 1989 r. w Polsce odbyły się pierwsze po II wojnie światowej częściowo wolne wybory do Sejmu i wolne wybory do Senatu. W 2013 r. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej w przekonaniu "o szczególnym znaczeniu tej daty dla Polski" ustanowił 4 czerwca Dniem Wolności i Praw Obywatelskich.

5 czerwca 1963 r. w Killinardrish (Cork) w Irlandii zmarł generał Adrian Carton de Wiart (1880-1963), uczestnik wojny burskiej, obu wojen światowych, a w międzyczasie wojny polsko-bolszewickiej. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...