10 marca 1793 r. wybuchło w Wandei powstanie rojalistyczne. Obłąkańcza polityka religijna władz rewolucyjnej Francji (której wytworem wkrótce stał się kult Istoty Najwyższej – l’Être suprême), zgilotynowanie Ludwika XVI i ostatecznie dekret Konwentu o poborze rekruta doprowadziły do krwawego kontrrewolucyjnego zrywu.
Masakra republikanów w Machecoul 10 marca 1793 r. – początek powstania w Wandei.
François Flameng. 1884.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons
Po zdławieniu powstania armia republikańska dokonała brutalnej eksterminacji ludności cywilnej zbuntowanego departamentu. Według różnych szacunków zginęło pomiędzy 117-300 tysięcy osób. Tym samym republikański generał Louis Marie Turreau (1756-1816), dowódca oddziałów pacyfikujących Wandeę (znanych pod nazwą kolumn piekielnych – fr. colonnes infernales) przeszedł do historii jako pionier nowożytnego ideologicznego ludobójstwa.
Jakkolwiek historycy toczą dziś terminologiczne spory, czy dokonania generała Turreau mieszczą się w definicji ludobójstwa nie sposób nie zauważyć, że jeszcze ponad sto lat później sam towarzysz Lenin pamiętał o nich mówiąc w kontekście planowanej przez bolszewików eksterminacji Kozaków dońskich i kubańskich: „to nasza Wandea”.
AKTUALIZACJA 10.03.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK
Rzeź w Wandei. „Dzieci rozdeptałem końmi i wymordowałem kobiety”. WielkaHISTORIA. 7 luty 2020.
3 kwietnia 1940 r. rozpoczęły się masowe egzekucje polskich oficerów z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (zbrodnia katyńska). Ogółem rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli II Rzeczpospolitej.