Tego dnia w 2011 roku



14 stycznia 2011 r. prezydent Tunezji Zajn al-Abidin ibn Ali (1936-2019) ustąpił ze stanowiska i uciekł wraz z rodziną do Arabii Saudyjskiej.

Zine El Abidine Ben Ali (cropped)

Zajn al-Abidin ibn Ali, prezydent Tunezji w latach 1987-2011.
Presidencia de la Nación Argentina, 2008 r.
CC BY 2.0 , via Wikimedia Commons

Stało się to wskutek rozpoczętych 17 grudnia 2010 r. masowych protestów społecznych przeciwko złej sytuacji materialnej, bezrobociu, brakowi swobód obywatelskich i długoletniej władzy prezydenta ibn Alego (1987–2011). Wystąpienia te zapoczątkowało samospalenie się Mohameda Bouazizi, sprzedawcy owoców, jakoby znieważonego przez policjantkę w czasie interwencji. Rewolucja w Tunezji zapoczątkowała ciąg wydarzeń, do jakich doszło w pierwszych miesiącach 2011 roku w niemal wszystkich krajach arabskich. W wyniku tej „arabskiej wiosny” wielu przywódców utraciło długoletnią władzę, a Muammar al-Kaddafi nawet życie.

Rzekomą policjantką, która uwolniła emocje społeczne prowadzące w ostatecznym rezultacie do wybuchu „arabskiej wiosny” była Faida Hamdi, pełniąca raczej funkcję urzędnika komunalnego nadzorującego przestrzeganie przepisów sanitarnych i budowlanych w Sidi Bouzid (w każdym razie nie była uzbrojonym funkcjonariuszem).

Z pierwszych doniesień medialnych wynikało, że Mohamed Bouazizi, sprzedawca owoców na miejscowym bazarze został przez nią uderzony w czasie interwencji zaistniałej w związku z handlem prowadzonym w niedozwolonym miejscu. Następnie wskutek zajścia Mohamed Bouazizi nie mogąc znieść publicznego upokorzenia dokonał samospalenia.

Kilka dni po tych wydarzeniach (gdy już nastąpił wybuch społecznego niezadowolenia) Faida Hamdi została zatrzymana w areszcie domowym, a następnie osadzona w więzieniu w Gafsie. Ponoć zatrzymanie i osadzenie w więzieniu nastąpiły na osobiste polecenie prezydenta ibn Alego, szukającego kozła ofiarnego i sposobu na wyciszenie protestów. Tłumaczyłoby to fakt, że początkowo obrony nie chciał się podjąć żaden prawnik (jak powszechnie wiadomo wszyscy prawnicy to bez wyjątku konformiści ;-). Ostatecznie jednak po trwającym 111 dni uwięzieniu prawnicy doprowadzili do uniewinnienia jej od wszystkich stawianych zarzutów (19.04.2011).

Sama Faida Hamdi zaprzecza konsekwentnie, jakoby uderzyła, czy też znieważyła Bouaziziego, twierdząc przy tym, że jeśli doszło do jakiejkolwiek konfrontacji fizycznej to stroną atakującą był on sam (co w zasadzie potwierdza większość świadków, którzy zeznają, że Mohamed Bouazizi zachowywał się w czasie zdarzenia cokolwiek histerycznie). Urzędniczka dość przekonująco wyjaśniła, że spełniając swoje obowiązki służbowe usiłowała wyegzekwować obowiązujące przepisy dotyczące handlu, zaś gdy Bouazizi swoim zachowaniem to udaremnił, wezwała innych funkcjonariuszy, którzy dokonali konfiskaty wózka z towarem. Dalej argumentowała, że zarzucane jej postępowanie było niemożliwe przede wszystkim dlatego, że jako kobieta żyjąca w tradycyjnej arabskiej społeczności nigdy nie uderzyłaby mężczyzny. Niemniej w jednym z wywiadów Faida Hamdi sugeruje, że przyczyną, z której nastąpiła taka a nie inna reakcja społeczna był właśnie fakt, iż to kobieta egzekwowała przestrzeganie przepisów – wręcz podkreślając, że gdyby funkcjonariusz-mężczyzna w czasie czynności urzędowych nawet uderzył Bouaziziego nie spowodowałoby to takich emocji społecznych.

Biorąc pod uwagę całokształt opisanych okoliczności sprawy, wydaje się coraz bardziej uzasadnione przyjęcie, że przyczyną tragedii była emocjonalna reakcja Bouaziziego nie tyle nawet na zachowanie funkcjonariuszki, co zlekceważenie w lokalnym urzędzie jego skargi na sposób załatwienia sprawy (to dopiero po tym zdarzeniu nastąpił desperacki krok). Sama Faida Hamdi czuje się nie tylko kozłem ofiarnym prezydenta ibn Alego, ale także wini media za wykreowanie fałszywego obrazu całego zdarzenia – i to nie tunezyjskie, bo te były pod oczywistym wpływem byłego prezydenta, ale międzynarodowe, cieszące się rzekomo przymiotem niezależności.

Cóż – nie byłby to pierwszy raz, gdy opinia publiczna i media kogoś osądziły, a nawet skazały zanim dokonał tego wymiar sprawiedliwości…

AKTUALIZACJA 12.01.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


The tragic life of a street vendor – Yasmine Ryan, Al Jazeera, 20 Jan 2011.

Fedia Hamdi’s slap which sparked a revolution 'didn’t happen’ – Elizabeth Day, The Guardian, Sat 23 Apr 2011.

Q&A: Tunisian policewoman who „slapped” Bouazizi says „I was scapegoated by Ben Ali” – Karem Yehia, Ahram Online, 16 Dec 2014.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

11 grudnia 1941 r. Rzeczpospolita Polska wypowiedziała wojnę Cesarstwu Japonii. Więcej…

12 grudnia 1942 r. oddziały Wehrmachtu dowodzone przez feldmarszałka Ericha von Mansteina rozpoczęły operację "Wintergewitter", która miała na celu przerwanie okrążenia niemieckiej 6 Armii generała Friedricha Paulusa, broniącej się w Stalingradzie.

13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej…

14 grudnia 1957 r. zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej, mocno uszkodzonej w czasie walk o Berlin. Odbudowy dokonano wspólnym wysiłkiem powojennego podzielonego Berlina. Rekonstruktorzy z Berlina Wschodniego wnieśli jednak swoje poprawki w duchu nowych czasów: kwadrygę Wiktorii pozbawiono orła i Żelaznego Krzyża. Oryginalny wygląd kwadrygi przywrócono dopiero po 1990 r.

15 grudnia 1961 r. w Jerozolimie orzeczono karę śmierci w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka operacji Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy składających się na Endlösung. Więcej…

16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej…

17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca  i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog.

17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...