18 sierpnia 1870 r. pod Gravelotte w Lotaryngii rozegrała się największa bitwa wojny francusko-pruskiej (1870-1871).
Pruska piechota pod Gravelotte. 18 sierpnia 1870 r.
Ernst Zimmer. 1910 r.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Helmuth von Moltke.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons
Obie strony użyły na polu bitwy technicznych nowości: Francuzi karabinów Chassepota (o efektywnym zasięgu 1200 m – ponad dwukrotnie dalszym niż pruskie karabiny Dreysego) i mitraliez (poprzednik karabinu maszynowego o ręcznym systemie przeładowania), a Prusacy nowoczesnych dział Kruppa (o większym zasięgu, szybkostrzelności i celności od ówczesnych dział francuskich).
Wydaje się, że te nowe rodzaje broni zapewniły stronom względną równowagę skuteczności w eliminacji siły żywej przeciwnika (rzekomo 70% strat pruskich spowodował ogień francuskich karabinów, a jednocześnie 70 % Francuzów padło ofiarami pruskiej artylerii). Przełożyło się to wyłącznie na wielkie straty w ludziach (ponad 30 tysięcy zabitych i rannych po obu stronach) i nie miało rozstrzygającego wpływu dla wyniku bitwy.

François Achille Bazaine.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons
W tej sytuacji o wygranej zdecydowały bardziej zdolności głównodowodzących – generał Helmuth von Moltke (1800-1891) oględnie mówiąc zdecydowanie górował na nieudolnym marszałkiem francuskim François Achille Bazainem (1811-1888).
Taktyczne zwycięstwo odnieśli Francuzi, jednak strategiczna wygrana Prus, okupiona ciężkimi stratami (ponad 20 tysięcy zabitych i rannych) zadecydowała o zwycięstwie w całej wojnie (Armia Renu dowodzona przez Bazaine’a poddała się w Metzu dwa miesiące później). W konsekwencji na kontynencie europejskim zakończył się okres równowagi sił zapoczątkowany Kongresem Wiedeńskim (1815) – rozpoczęła się dominacja Niemiec trwająca aż do I wojny światowej.
AKTUALIZACJA 18.08.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK