19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez III Rzeszę Europie.
Przez blisko miesiąc członkowie Żydowskiego Związku Wojskowego i Żydowskiej Organizacji Bojowej prowadzili nierówną walkę z oddziałami SS, policji i wojska dowodzonymi przez SS-Brigadeführera Jürgena Stroopa. Od strony czysto wojskowej działania Stroopa, a jeszcze bardziej jego poprzednika SS-Oberführera Ferdinanda von Sammern-Frankenegga (odsuniętego od dowodzenia za nieudolność) były podręcznikowym przykładem, jak nie toczyć walk w terenie miejskim.
Ostatecznie powstanie w getcie warszawskim stłumiono do 16 maja 1943 r. dzięki miażdżącej przewadze Niemców i użyciu zbrodniczych metod.
Jedna z najbardziej znanych fotografii z tzw. Raportu Stroopa.
SS-Brigadeführer Jürgen Stroop jako dowodzący operacją likwidacji getta warszawskiego.
Autor nieznany, pomiędzy 19 kwietnia 1943 r. a 16 maja 1943 r.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Po zakończeniu wojny Jürgen Stroop został skazany na karę śmierci przez Sąd Wojewódzki m. st. Warszawy w 1951 r. – m. in. za zlikwidowanie getta warszawskiego i spowodowanie wymordowania tam co najmniej 56 065 osób. Materiału dowodowego w tym procesie sądowym dostarczył sam oskarżony – sporządzając szczegółową relację z likwidacji getta, znaną po wojnie jako tzw. Raport Stroopa.
AKTUALIZACJA 19.04.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK
Raport Stroopa i list pożegnalny Szmula Zygielbojma. Łukasz Sobaniak, 19.04.2020.
3 kwietnia 1940 r. rozpoczęły się masowe egzekucje polskich oficerów z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (zbrodnia katyńska). Ogółem rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli II Rzeczpospolitej.