20 lutego 1974 r. na wyspie Lubang na Filipinach został odnaleziony przypadkowo Hiroo Onoda (1922-2014), podporucznik Cesarskiej Armii Japońskiej. Hiroo Onoda jako ostatni pozostały przy życiu żołnierz swego oddziału prowadził walkę partyzancką przez 29 lat po zakończeniu wojny.
Hiro Onoda (1922-2014)
Autor nieznany. 1944-1945.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Podporucznik Onoda, który przybył na wyspę Lubang pod koniec 1944 r. otrzymał wyraźny rozkaz od swojego przełożonego majora Yoshimi Taniguchiego zabraniający mu kapitulacji, a nawet popełnienia samobójstwa. Zapewniono go też, że armia wróci po jego oddział, niezależnie od tego, jak długo to potrwa.
Onoda potraktował rozkaz z należytą powagą i po zajęciu wyspy przez Amerykanów w 1945 r. czteroosobowa grupa japońskich żołnierzy pod jego dowództwem ukryła się w dżungli, a następnie przeszła do działań partyzanckich.
Po zakończeniu wojny na Pacyfiku Amerykanie zrzucali ulotki informujące przebywających na wyspach żołnierzy o kapitulacji Japonii, jednak wielu z nich nie dawało wiary tym informacjom, traktując je jako wojenny podstęp wroga. Również grupa Onody pozostała w ukryciu w dżungli na wyspie, kontynuując walkę.
W toku wieloletnich działań przeciwko ludności filipińskiej i miejscowym siłom porządkowym oddział się wykruszał. Jeden z jego członków nie wykazał się postawą godną żołnierza armii cesarskiej i już w 1949 r. zdezerterował (by następnie poddać się), pozostali zginęli w utarczkach z filipińskimi siłami porządkowymi. Wreszcie przy życiu pozostał tylko Hiroo Onoda.
W 1974 r. japoński podróżnik Norio Suzuki przypadkowo odnalazł podporucznika Onodę w dżungli i przekazał mu wiadomość o zakończeniu wojny. Jednakże Onoda upierał się, że jedynie jego dowódca może wydać mu rozkaz złożenia broni, wobec czego odnaleziono w Japonii tego oficera. Dopiero gdy major Yoshimi Taniguchi przybył na wyspę Lubang i odczytał byłemu podkomendnemu archiwalny rozkaz o zaprzestaniu wszelkich działań wojennych, zszokowany wiadomością o przegranej wojnie podporucznik Hiroo Onoda złożył broń (a konkretnie karabin Arisaka Typ 99, 500 sztuk amunicji i granaty).
Wskutek partyzantki uprawianej przez Onodę w latach 1945-1972 zginęło około 30 Filipińczyków, a około 100 zostało rannych. W świetle prawa była to działalność przestępcza (morderstwa i rabunki), choćby z uwagi na fakt, że „działania wojenne” prowadzono w czasie pokoju (co wszakże w sposób oczywisty pozostawało poza świadomością „partyzanta”). Jednak po formalnej kapitulacji wobec Filipińczyków Hiroo Onoda został ułaskawiony przez prezydenta Filipin Ferdinanda Marcosa i powrócił do Japonii witany jako bohater.
AKTUALIZACJA 20.02.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK
Thirty Years in the Jungle! Could you do it? Christopher Nyerges © 2003 – www.primitiveways.com
„Words to Live by” – Interview with Hiroo Onoda. Judit Kawaguchi, Jan 2007, Japan Times.
World War II Japanese Soldier Lt. Hiroo Onoda. Jennifer Rosenberg. 2019 – www.thoughtco.com
3 kwietnia 1940 r. rozpoczęły się masowe egzekucje polskich oficerów z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (zbrodnia katyńska). Ogółem rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli II Rzeczpospolitej.