1 listopada 1952 r. na atolu Enewetak (Wyspy Marshalla) USA dokonały pierwszej w historii eksplozji bomby wodorowej (Ivy Mike) o mocy 10 megaton. |
2 listopada 1947 r. u wybrzeży Los Angeles pilotowana przez Howarda Hughesa łódź latająca Hughes H-4 Hercules "Spruce Goose", największy w historii samolot o konstrukcji drewnianej odbyła swój pierwszy i jedyny lot. |
3 listopada 1534 r. parlament angielski wydał pierwszy Akt supremacji, przyznający królowi Anglii tytuł głowy Kościoła anglikańskiego oraz uniezależniający angielskie duchowieństwo od papiestwa. Uchwalona w tym samym roku The Treasons Act stanowiła, że negowanie postanowień aktu supremacji będzie traktowane na równi ze zdradą stanu. |
4 listopada 1979 r. w Teheranie kilkuset irańskich studentów wtargnęło do ambasady USA, biorąc ponad 60 zakładników spośród przebywających tam członków personelu dyplomatycznego i obywateli amerykańskich (Iran hostage crisis). Więcej… |
5 listopada 1605 r. w Londynie aresztowano Guya Fawkesa, udaremniając tzw. spisek prochowy (Gunpowder Plot), który miał na celu usunięcie króla Anglii i Szkocji Jakuba I Stuarta. |
6 listopada 1860 r. Abraham Lincoln został wybrany 16 prezydentem USA, uzyskując w Kolegium Elektorów 180 głosów wobec 123 oddanych na jego kontrkandydatów. |
7 listopada 1938 r. w Paryżu Herschel Grynszpan zastrzelił sekretarza ambasady niemieckiej Ernsta vom Ratha. Zamach miał być aktem protestu przeciw sytuacji Żydów w Niemczech, stał się jednak dla nazistów pretekstem do pogromów "nocy kryształowej". |
8 listopada 1939 r. w Monachium Georg Elser (1903-1945) dokonał nieudanego zamachu bombowego na Adolfa Hitlera w piwiarni Bürgerbräukeller. Więcej… |
9 listopada 1939 r. w Venlo w Holandii niemiecka służba bezpieczeństwa SD przeprowadziła akcję przeciwko brytyjskiemu wywiadowi. Z przygranicznego holenderskiego miasta Venlo uprowadzono dwóch agentów SIS, majora Richarda Stevensa i kapitana Sigismunda Payne’a Besta (incydent w Venlo). |
10 listopada 1942 r. Niemcy zajmują terytorium francuskie podległe dotąd rządowi w Vichy na podstawie rozejmu z 1940 r. Formalnie niezależna Francja Vichy przestaje istnieć, a jej terytorium zostaje objęte niemiecko-włoską okupacją (Fall Anton). |
11 listopada 1918 r. podpisano rozejm w Compiègne pomiędzy Ententą i Cesarstwem Niemieckim, faktycznie kończący I wojnę światową (formalnie warunki rozejmu potwierdzono traktatem wersalskim). Więcej… |
14 listopada 1940 r. rozpoczął się całonocny nalot Luftwaffe na Coventry. Przy użyciu 515 samolotów w ciągu jednej nocy zniszczono centrum miasta, zabijając co najmniej 568 jego mieszkańców. |
15 listopada 1796 r. rozpoczęła się bitwa pod Arcole, podczas której generał Napoleon Bonaparte rzekomo osobiście poprowadził krwawy i zwycięski szturm na most na rzece Alpone. Więcej… |
16 listopada 1992 r. odkryto przypadkowo skarb z Hoxne (Suffolk, Anglia), największy zbiór złotych i srebrnych przedmiotów (w tym 14780 monet) z czasów rzymskich (395 - 408 n.e.). Wartość skarbu wyceniono na 1,75 mln £ (1993). Odkrycie skarbu z Hoxne miało wpływ na uregulowanie prawne kwestii dotyczących takich znalezisk (The Treasure Act 1996). |
18 listopada 1965 r. wojska amerykańskie osiągnęły zwycięstwo taktyczne w bitwie w dolinie Ia Đrăng (Wietnam Południowy), zmuszając wojska Wietnamu Północnego do wycofania się do sąsiedniej Kambodży. Było to pierwsze większe bezpośrednie starcie lądowe pomiędzy US Army a Ludową Armią Wietnamu w czasie wojny wietnamskiej. |
19 listopada 1703 r. w Bastylii zmarł Człowiek w żelaznej masce, długoletni więzień króla Francji Ludwika XIV. Nieustalona tożsamość tajemniczego więźnia oraz ścisły dozór i izolacja od otoczenia, jakimi go objęto w czasie długotrwałego uwięzienia stały się przedmiotem wielu hipotez, a także inspiracją dla powieści i filmu. |
20 listopada 1820 r. na Pacyfiku (3700 km od wybrzeży Ameryki Południowej) brytyjski statek wielorybniczy „Essex” został staranowany przez kaszalota i zatonął. Rozbitkowie przez ponad 4 miesiące dryfowali po Pacyfiku - część z nich przeżyła dopuszczając się aktów kanibalizmu. Zdarzenia te stały się kanwą powieści Moby Dick autorstwa Hermana Melville’a (1819–1891). |
20 listopada 1964 r. przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie rozpoczął się proces dziesięciu oskarżonych w tzw. aferze mięsnej. Więcej… |
21 listopada 1916 r. na Morzu Egejskim zatonął Britannic, jeden z transatlantyków typu, do którego należał także Titanic. Po wybuchu I wojny światowej Britannic został przekształcony na statek szpitalny. Zatonął po wejściu na niemiecką minę morską w okolicach wyspy Kea - zginęło 30 z 1065 osób znajdujących się na pokładzie. |
22 listopada 1939 r. we Francji utworzono Ośrodek Oficerski w Cerizay. Oficjalnie obóz był przeznaczony dla oficerów Wojska Polskiego, dla których nie było przydziałów oraz dla "sprawców klęski wrześniowej". W rzeczywistości obóz był ośrodkiem odosobnienia dla przeciwników politycznych generała Władysława Sikorskiego. Po upadku Francji ośrodek został ewakuowany na wyspę Bute w Szkocji, gdzie kontynuował działalność do 1942 r., kiedy to po protestach członków Izby Gmin został zlikwidowany. |
23 listopada 1937 r. w w górach Piryn (Bułgaria) rozbił się samolot Polskich Linii Lotniczych „LOT” Douglas DC-2-115D o numerze rejestracyjnym SP-ASJ. W wypadku zginęli pilot Tadeusz Dmoszyński, mechanik Ryszard Walentukiewicz i radiooperator Marian Winnik oraz trzech pasażerów. Więcej… |
24 listopada 1859 r. w Londynie wydano pracę Charlesa Darwina (1809-1882) "O powstawaniu gatunków drogą naturalnego doboru, czyli o utrzymywaniu się doskonalszych ras w walce o byt" ("On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life"). Dzieło wzbudziło kontrowersje, negując popularne ówcześnie teorie przyrodnicze bazujące na kreacjonizmie. |
25 listopada 2008 r. w Krakowie dokonano ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego (1881-1943) - celem przeprowadzenia ich badań i oględzin w Zakładzie Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielońskiego w ramach rozpoczętego w 2008 r. śledztwa Instytutu Pamięci Narodowej. Raport z przeprowadzonej sekcji (2009) wykluczył hipotezy o pozbawieniu życia generała już przed katastrofą w Gibraltarze. Stwierdzono, że śmierć Władysława Sikorskiego nastąpiła wskutek obrażeń wielonarządowych, typowych dla ofiar wypadków komunikacyjnych. |
27 listopada 1915 r. w Kodymie (obecnie Ukraina) urodził się Stanisław Skalski - major pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie i Wing Commander Royal Air Force, as myśliwski II wojny światowej. Więcej… |
28 listopada 1794 r. w Mediolanie zmarł Cesare Bonesana markiz Beccaria (1738-1794) - włoski prawnik i pisarz, prekursor nowożytnego prawa karnego. W swojej pracy O przestępstwach i karach (1764) zawarł krytykę prawa karnego epoki feudalizmu i postulaty jego reformy w duchu oświeceniowym. |
29 listopada 1830 r. w Warszawie członkowie sprzysiężenia w Szkole Podchorążych Piechoty pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wystąpili przeciwko powszechnie znienawidzonemu wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego wielkiemu księciu Konstantemu. Spisek wojskowy doprowadził do opanowania stolicy, dając początek Powstaniu Listopadowemu. |
30 listopada 1786 r. Wielki książę Toskanii (i przyszły cesarz) Leopold II Habsburg (1747-1792) wprowadza nową ustawę karną znaną jako Leopoldina, Jest to pierwszy pierwszy europejski kodeks, który znosi karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne. Reforma była inspirowana dziełem markiza Cesarego Beccarii (1738-1794) O przestępstwach i karach (1764). |
