PAŹDZIERNIK
1 października 1908 r. rozpoczęto sprzedaż Forda Model T. Ogółem w latach 1908-1927 wyprodukowano około 15 milionów sztuk. Więcej… |
2 października 1938 r. wojska polskie wkroczyły na Zaolzie. Wcześniej Czechosłowacja w odpowiedzi na polskie ultimatum wyraziła zgodę na przekazania Polsce spornego terytorium. Więcej… |
3 października 1993 r. w Mogadiszu żołnierze amerykańscy wspierający misję ONZ rozpoczęli operację przeciwko bojownikom przywódcy klanowego Mohameda Farraha Aidida, jedną z najważniejszych operacji miejskich podczas wojny domowej w Somalii (operacja Gothic Serpent). |
4 października 1883 r. z Paryża w swój pierwszy kurs do Konstantynopola wyruszył legendarny Orient Express. |
4 października 1957 r. ZSRR wyniósł na orbitę pierwszego sztucznego satelitę Ziemi – Sputnika 1. Satelita krążył wokół Ziemi 92 doby - do 4 stycznia 1958 r., kiedy wszedł w gęste warstwy atmosfery i spłonął. Wyniesienie Sputnika rozpoczęło wyścig pomiędzy ZSRR a USA o dominację w kosmosie. |
5 października 1716 r. w bitwie pod Kowalewem armia saska króla Augusta II Mocnego pokonała wojska konfederacji tarnogrodzkiej. W czasie bitwy doszło do ostatniej w historii szarży husarii, która została powstrzymana ogniem broni palnej. |
6 października 1973 r. na półwyspie Synaj oraz Wzgórzach Golan Egipt i Syria (wspierane przez siły ekspedycyjne innych państw arabskich) rozpoczęły działania wojenne przeciwko Izraelowi (wojna Jom Kippur). Więcej… |
7 października 1949 r. z sowieckiej strefy okupacyjnej utworzono Niemiecką Republikę Demokratyczną (Deutsche Demokratische Republik) - istniejące do 1990 r. państwo niemieckie będące częścią bloku wschodniego. |
8 października 1967 r. w Boliwii argentyński rewolucjonista Ernesto Che Guevara (1928-1967) został ujęty z bronią w ręku w trakcie prowadzonej przez niego wojny partyzanckiej mającej na celu eksport rewolucji na obszar Ameryki Południowej. Następnego dnia Che został rozstrzelany. |
9 października 1967 r. w La Higuera (Boliwia) został zastrzelony kontrowersyjny argentyński rewolucjonista Ernesto Che Guevara (1928-1967), dzień wcześniej ujęty z bronią w ręku przez armię boliwijską. Więcej… |
10 października 1889 r. w Nowym Jorku rozpoczęto budowę pierwszego nowojorskiego drapacza chmur New York World Building (znanego też jako Pulitzer Building). Budynek ten już nie istnieje, zburzono go w 1955 r. w związku z przeprojektowaniem wjazdu na Most Brookliński. |
11 października 1969 r. w Arundel w Kanadzie zmarł generał Kazimierz Sosnkowski (1885-1969), jeden z najwybitniejszych polskich dowódców wojskowych. |
12 października 1984 r. w Brighton Irlandzka Armia Republikańska dokonała bezskutecznego zamachu na premier brytyjskiego rządu Margaret Thatcher (1925-2013). Więcej… |
13 października 1860 r. z balonu unoszącego się nad Bostonem wykonano pierwsze zachowane zdjęcie lotnicze: Boston, as the Eagle and the Wild Goose See It. Autorami byli James Wallace Black (1825-1896) i Samuel Archer King (1828-1914). Więcej… |
14 października 1066 r. Wilhelm Zdobywca zwyciężył w bitwie pod Hastings. Zwycięstwo otwiera drogę do normandzkiego podboju, który ma wielowiekowy wpływ na historię Anglii. |
16 października 1793 r. w Paryżu ogłoszono wyrok Trybunału Rewolucyjnego w sprawie Marii Antoniny (1755-1793), byłej królowej Francji i Nawarry. Jeszcze w tym samym dniu wyrok został wykonany przez ścięcie na gilotynie. Więcej… |
17 października 1777 r. pod Saratogą armia brytyjska dowodzona przez generała Johna Burgoyne'a (1722-1792) skapitulowała przed wojskami amerykańskimi pod dowództwem generała Horatio Gatesa (1727-1806). Więcej… |
18 października 1941 r. w Tokio japoński kontrwywiad aresztował agenta sowieckiego wywiadu wojskowego GRU o kryptonimie Ramsay Richarda Sorge (1895-1944), uznawanego za jednego z najbardziej skutecznych szpiegów. Więcej… |
19 października 1781 r. pod Yorktown w Wirginii brytyjski generał Charles Cornwallis (1738–1805) skapitulował przed połączonymi siłami amerykańskimi i francuskimi, co praktycznie zakończyło wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Więcej… |
20 października 2011 r. w Syrcie powstańcy schwytali, a następnie zamordowali długoletniego dyktatora Libii Mu’ammara al-Kaddafiego (1942-2011). |
21 października 1933 r. we Lwowie student pierwszego roku Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Jana Kazimierza Mykoła Łemyk (1914-1941), członek Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów zastrzelił Aleksieja Majłowa (1909-1933) - sekretarza konsulatu ZSRR we Lwowie, będącego jednocześnie funkcjonariuszem wywiadu sowieckiego NKWD. Więcej… |
22 października 1895 r. w Paryżu na dworcu Montparnasse miał miejsce jeden z najbardziej znanych wypadków kolejowych. Więcej… |
23 października 1956 r. w Budapeszcie wybuchło powstanie przeciw komunistycznemu rządowi Mátyása Rákosiego. Walki trwały do 10 listopada 1956 r. Węgierskie powstanie zostało krwawo stłumione wskutek interwencji ZSRR. |
24 października 1929 r. w Nowym Jorku ceny akcji notowanych na New York Stock Exchange gwałtownie spadły (Czarny czwartek na Wall Street). Rozpoczął się wielki kryzys lat 1929-1933. |
25 października 1415 r. wojska francuskie pod dowództwem konetabla Karola d'Albret przegrały bitwę pod Azincourt z armią angielskiego króla Henryka V (1387-1422). Więcej… |
27 października 1922 r. rozpoczyna się marsz na Rzym - demonstracja siły wspierająca faszystowski zamach stanu we Włoszech. Mimo możliwości siłowego stłumienia zamachu król Wiktor Emanuel III obawiając się wybuchu wojny domowej powierza Benito Mussoliniemu misję utworzenia rządu. |
28 października 1950 r. w Warszawie ogłoszono reformę walutową w Polsce. Sposób jej przeprowadzenia wiążący się z faktycznym unieważnieniem około 60% obiegu pieniężnego dotknął niemal wszystkich ówczesnych posiadaczy oszczędności pieniężnych. Więcej… |
29 października 1901 r. w więzieniu stanowym w Auburn został stracony na krześle elektrycznym Leon Czolgosz, anarchista polskiego pochodzenia i zabójca prezydenta USA Williama McKinleya. |
30 października 1938 r. w New Jersey stacja radiowa CBS wyemitowała na żywo audycję Orsona Wellesa pt. Wojna światów, będącą adaptacją powieści H. G. Wellsa pod tym samym tytułem. Więcej… |
31 października 1941 r. w Dakocie Południowej zakończono 14-letnie prace nad wykutym w skale Mount Rushmore National Memorial, przedstawiającym głowy czterech prezydentów USA. Więcej… |