Tego dnia w 1898 roku



2 września 1898 r. w bitwie pod Omdurmanem wojska brytyjsko-egipskie dowodzone przez generała Horatio Herberta Kitchenera (1850-1916) pokonały armię sudańskich mahdystów, co w krótkim czasie doprowadziło do upadku ich powstania.

Ekspedycja generała Kitchenera miała zabezpieczyć brytyjskie interesy w Egipcie, a jednocześnie stanowić represję wobec mahdystów za działania, których skutkiem m. in. była śmierć generała Gordona w czasie oblężenia Chartumu w 1885 r.

Mimo dużej przewagi liczebnej Sudańczyków (około 52 tysięcy wobec 26 tysięcznych sił brytyjsko-egipskich) Brytyjczycy mieli miażdżącą przewagę ogniową wynikającą z zastosowania karabinów maszynowych Maxima i artylerii oraz wsparcia kanonierek zakotwiczonych na Nilu. Zaopatrzenie zapewniała budowana na bieżąco linia kolejowa. Jednakże ta XIX-wieczna wersja doktryny Shock and awe nie złamała woli walki mahdystów, a bitwa została wygrana przez stronę brytyjsko-egipską głównie dzięki szybkostrzelności karabinów maszynowych i artylerii strzelającej szrapnelami, która doprowadziła do fizycznej eksterminacji siły żywej przeciwnika w trakcie wielokrotnie ponawianych przez niego ataków. Pod Omdurmanem użyto też po raz pierwszy na polu bitwy pocisków Dum-Dum, wkrótce zakazanych konwencją haską (1899).

21lancers

Szarża 21 Regimentu Lansjerów pod Omdurmanem, w której uczestniczył sam Winston Churchill.

Edward Matthew Hale (1852-1924)

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

W rezultacie mahdyści ponieśli dotkliwe straty (około 10 tysięcy zabitych przy zaledwie 47 zabitych po stronie brytyjsko-egipskiej). Mimo ponawianych natarć Sudańczycy nie byli w stanie przebyć brytyjskiego ognia zaporowego i zostali rozproszeni, a kalif Abdullah Ibn-Mohammed Al-Khalifa (następca Mahdiego, zmarłego w 1885 r.) zbiegł z pola bitwy. Już w następnym roku w bitwie pod Umm Diwaykarat resztki jego oddziałów zostały pokonane, a sam Al-Khalifa zginął w walce. Był to koniec powstania mahdystów (1881-1899), jak się wydaje pierwszej nowożytnej rewolucji islamskiej.

AKTUALIZACJA 26.01.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Battle of Omdurman. Tony Bunting. Encyclopædia Britannica. 26.08.2021.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

15 maja 1987 r. z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie wystartowała rakieta nośna Energia z nieuzbrojonym prototypem sowieckiej kosmicznej stacji bojowej Polus. Stacji nie udało się jednak umieścić na założonej niskiej orbicie okołoziemskiej wskutek wadliwych elementów systemu sterowania, a jej szczątki spadły do Pacyfiku. Wkrótce w związku z rozpadem ZSRR projekt (mający być odpowiedzią na amerykański program "wojen gwiezdnych" Reagana) został anulowany.

16 maja 1943 r. brytyjskie lotnictwo rozpoczęło realizację operacji Chastise. Celem RAFu było zniszczenie zapór wodnych na rzekach w Zagłębiu Ruhry, co miało doprowadzić do wyłączenia z eksploatacji znaczącej części niemieckiej infrastruktury przemysłowej. Więcej…

18 maja 1792 r. rozpoczęła się niewypowiedziana wojna polsko-rosyjska, zwana wojną w obronie Konstytucji 3 Maja.

19 maja 1802 r. Napoleon Bonaparte jako pierwszy konsul Republiki Francuskiej ustanowił Order Narodowy Legii Honorowej (L’Ordre national de la Légion d’honneur). Pomimo wielokrotnych zmian francuskich systemów politycznych od czasu ustanowienia Legia Honorowa pozostaje do dziś najwyższym odznaczeniem nadawanym przez państwo francuskie za szczególne osiągnięcia wojskowe i cywilne.

20 maja 1927 r. Charles Lindbergh wystartował z lotniska Roosevelt Field na Long Island pod Nowym Jorkiem do pierwszego w historii samotnego lotu transatlantyckiego bez międzylądowań. Więcej…

21 maja 1924 r. w Chicago został porwany i zamordowany 14-letni Bobby Franks. Mordercami okazali się studenci Nathan Leopold i Richard Loeb, działający z zamiarem popełnienia zbrodni doskonałej. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...