Tego dnia w 1898 roku
2 września 1898 r. w bitwie pod Omdurmanem wojska brytyjsko-egipskie dowodzone przez generała Horatio Herberta Kitchenera (1850-1916) pokonały armię sudańskich mahdystów, co w krótkim czasie doprowadziło do upadku ich powstania.
Ekspedycja generała Kitchenera miała zabezpieczyć brytyjskie interesy w Egipcie, a jednocześnie stanowić represję wobec mahdystów za działania, których skutkiem m. in. była śmierć generała Gordona w czasie oblężenia Chartumu w 1885 r.
Mimo dużej przewagi liczebnej Sudańczyków (około 52 tysięcy wobec 26 tysięcznych sił brytyjsko-egipskich) Brytyjczycy mieli miażdżącą przewagę ogniową wynikającą z zastosowania karabinów maszynowych Maxima i artylerii oraz wsparcia kanonierek zakotwiczonych na Nilu. Zaopatrzenie zapewniała budowana na bieżąco linia kolejowa. Jednakże ta XIX-wieczna wersja doktryny Shock and awe nie złamała woli walki mahdystów, a bitwa została wygrana przez stronę brytyjsko-egipską głównie dzięki szybkostrzelności karabinów maszynowych i artylerii strzelającej szrapnelami, która doprowadziła do fizycznej eksterminacji siły żywej przeciwnika w trakcie wielokrotnie ponawianych przez niego ataków. Pod Omdurmanem użyto też po raz pierwszy na polu bitwy pocisków Dum-Dum, wkrótce zakazanych konwencją haską (1899).
Szarża 21 Regimentu Lansjerów pod Omdurmanem, w której uczestniczył sam Winston Churchill.
Edward Matthew Hale (1852-1924)
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
W rezultacie mahdyści ponieśli dotkliwe straty (około 10 tysięcy zabitych przy zaledwie 47 zabitych po stronie brytyjsko-egipskiej). Mimo ponawianych natarć Sudańczycy nie byli w stanie przebyć brytyjskiego ognia zaporowego i zostali rozproszeni, a kalif Abdullah Ibn-Mohammed Al-Khalifa (następca Mahdiego, zmarłego w 1885 r.) zbiegł z pola bitwy. Już w następnym roku w bitwie pod Umm Diwaykarat resztki jego oddziałów zostały pokonane, a sam Al-Khalifa zginął w walce. Był to koniec powstania mahdystów (1881-1899), jak się wydaje pierwszej nowożytnej rewolucji islamskiej.
AKTUALIZACJA 26.01.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK
Battle of Omdurman. Tony Bunting. Encyclopædia Britannica. 26.08.2021.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
18 kwietnia 1906 r. o godz. 5.12 w San Francisco i i na wybrzeżu północnej Kalifornii doszło do silnego trzęsienia ziemi, w wyniku którego zginęło około 3000 osób. Wskutek wstrząsów i wywołanych przez nie kilkudniowych pożarów zniszczeniu uległo około 25 tysięcy budynków. Część budynków została podpalona przez samych ich właścicieli działających w obawie, że warunki ubezpieczenia nie pozwolą na wypłatę odszkodowania za zniszczenia spowodowane trzęsieniem ziemi. |
18 kwietnia 1943 r. nad wyspą Bougainville (Wyspy Salomona) zginął admirał Isoroku Yamamoto (1884-1943), twórca planu ataku na bazę amerykańskiej Floty Pacyfiku w Pearl Harbour (1941). Amerykańskie myśliwce P-38 Lightning zestrzeliły samolot z admirałem na pokładzie w trakcie operacji Vengeance, uznawanej do dziś za precedens dla amerykańskich operacji wojskowych, mających na celu wyeliminowanie konkretnych osób stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa USA. |
19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez III Rzeszę Europie. Więcej… |
21 kwietnia 1988 r. w krakowskim więzieniu Montelupich wykonano po raz ostatni w Polsce karę śmierci. Więcej… |
22 kwietnia 1945 r. Adolf Hitler po długim okresie ignorowania faktów przyznaje po raz pierwszy wobec najbliższego otoczenia, że wojna jest przegrana przez III Rzeszę. Więcej… |
23 kwietnia 1942 r. niemiecka Luftwaffe rozpoczęła serię nalotów na zabytkowe miasta Wielkiej Brytanii: Exeter, Bath, Canterbury, Norwich i York (Baedeker Blitz). Cele zostały wyznaczone w oparciu o ich znaczenie historyczne i kulturalne przy pominięciu elementu militarnego. Był to nie tylko odwet za bombardowanie Lubeki przez Royal Air Force (28.03.1942), ale także operacja w zamierzeniu mająca zmusić RAF do ograniczenia ataków bombowych na niemieckie miasta. Operacja trwająca do 1944 r. nie osiągnęła założonego celu strategicznego - w czasie jej trwania RAF i USAAF zwiększyły intensywność nalotów na III Rzeszę. |
24 kwietnia 1961 r. w Sztokholmie podniesiono z dna Bałtyku szwedzki galeon „Vasa”, który zatonął w swoim pierwszym rejsie w 1628 roku. Więcej… |
