Tego dnia w 1814 roku

2 grudnia 1814 r. w szpitalu dla obłąkanych w Charenton-Saint-Maurice dobiegło kresu pełne skandali życie Donatiena Alphonse’a François markiza de Sade (1740-1814), kontrowersyjnego francuskiego pisarza, od którego nazwiska wywodzi się termin sadyzm.

Markiz de Sade

Donatien Alphonse François markiz de Sade.
Charles-Amédée-Philippe van Loo. 1760 r.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Choć markiz de Sade był libertynem wielokrotnie karanym za szeroką gamę przestępstw o podłożu seksualnym (spędził w więzieniach i szpitalu dla obłąkanych łącznie ponad 30 lat życia) wbrew powszechnej opinii jego udokumentowane ekscesy nie wypełniają klinicznej definicji dewiacji, której nazwa pochodzi od nazwiska markiza. Jak się okazuje zapożyczenie to nastąpiło bardziej w związku z treściami jego dzieł, w których znaczącą rolę odgrywa przemoc seksualna. Samo ukucie terminu sadyzm przypisuje się niemieckiemu psychiatrze Richardowi von Krafft-Ebing (1840-1902), według którego dzieła markiza de Sade stanowią kompendium seksualnych patologii.

Jeśli chodzi o twórczość literacką markiza najbardziej znane są jego erotyczne powieści, w których przeplatają się dyskusje filozoficzne i treści pornograficzne. Jest ona oceniana równie kontrowersyjnie jak jego życie: według niektórych stanowi niemal apoteozę przemocy seksualnej wobec kobiet (A. Dworkin), może być zagrożeniem dla młodych, nieuformowanych umysłów (R. Shattuck) – choć byli i tacy, którzy twierdzili, że jedyną niebezpieczną zawartością utworów markiza de Sade jest śmiertelna dawka nudy (A. France). Nie brak jednakże i wyrazów podziwu dla dzieł markiza (G. Byron, E.A. Poe).

AKTUALIZACJA 02.12.2023 © ŁUKASZ SOBANIAK

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

28 lipca 1945 r. w Nowym Jorku samolot B-25D zderzył się z Empire State Building, najwyższym wtedy budynkiem świata. Więcej…

29 lipca 1958 r. w Waszyngtonie prezydent USA Dwight D. Eisenhower podpisał National Aeronautics and Space Act, na mocy którego założono NASA (National Aeronautics and Space Administration) - podległą prezydentowi agencję odpowiedzialną za narodowy program lotów kosmicznych.

30 lipca 1941 r. w Londynie podpisano układ Sikorski-Majski, przywracający stosunki dyplomatyczne pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a ZSRR, zerwane z dniem 17 września 1939 r. Więcej…

31 lipca 1942 r. Sąd Najwyższy USA wydał orzeczenie w sprawie Ex parte Quirin (317 U.S. 1) dotyczącej procedowania odnośnie zatrzymanych w stanach Nowy Jork i Floryda ośmiu uczestników niemieckiej akcji dywersyjnej (Operacja Pastorius). Więcej…

31 lipca 1944 r. nad Morzem Śródziemnym w okolicach Marsylii zaginął Antoine de Saint-Exupéry, francuski pilot, pisarz i poeta. Stało się to w trakcie lotu bojowego samolotem F-5B w barwach lotnictwa Wolnych Francuzów. Więcej…

31 lipca 1970 r. brytyjska Royal Navy zaprzestała wydawać grog marynarzom. Smutne to wydarzenie było wynikiem burzliwych obrad w Izbie Gmin (niesławna Great Rum Debate). Tak umarła tradycja zapoczątkowana formalnie rozkazem admirała Edwarda Vernona w 1740 r.

1 sierpnia 1944 r. w Warszawie wybuchło powstanie zorganizowane przez Armię Krajową. Chociaż działania zbrojne podjęto przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim istotnym celem politycznym Powstania Warszawskiego miało być przeciwdziałanie sowietyzacji Polski, postępującej w miarę "wyzwalania" jej terytorium przez oddziały Armii Czerwonej...

2 sierpnia 1876 r. w Deadwood (obecnie Południowa Dakota) w trakcie gry w pokera zginął James "Dziki Bill" Hickok (1837-1876), legendarny rewolwerowiec, szeryf i zawodowy hazardzista. Więcej…

3 sierpnia 1778 r. w Mediolanie otwarto teatr La Scala, jedną z najsłynniejszych scen operowych na świecie. W dniu inauguracji wystawiono operę Europa riconosciuta Antonia Salieriego (1750-1825).

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...