Tego dnia w 1944 roku
3 października 1944 r. w Ożarowie Mazowieckim około godziny 2 w nocy podpisano układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie, będący aktem kapitulacji Powstania Warszawskiego.
Ze strony polskiej układ podpisali z upoważnienia komendanta głównego Armii Krajowej gen. dyw. Tadeusza Komorowskiego „Bora” płk. dypl. Kazimierz Iranek Osmecki „Jarecki” i ppłk. dypl. Zygmunt Dobrowolski „Zyndram”, w imieniu dowództwa niemieckiego SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski.
Podpisanie „Układu o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie”. Od lewej siedzą: pułkownik Kazimierz Iranek-Osmecki, SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski, podpułkownik Zygmunt Dobrowolski. 3 października 1944 r.
Autor nieznany. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Sygnatura: 37-1712-2.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Najważniejsze ustalenia układu obejmują m. in. przyznanie powstańcom (także tym, którzy dostali się do niewoli przed 1 sierpnia 1944 r.) uprawnień wynikających z konwencji genewskiej z dnia 27 sierpnia 1929 r. (dotyczącej postępowania z jeńcami wojennymi) oraz uzgodnienie, że wobec ludności cywilnej, ewakuowanej z Warszawy nie będą wyciągane żadne konsekwencje w związku z działalnością we władzach i administracji cywilnej.
Przyjęto również honorowe warunki kapitulacji – ostatni oddział powstańczy wychodzący z Warszawy miał prawo wyjścia z flagą narodową i z białą bronią. Do niewoli niemieckiej trafiło 11 668 żołnierzy broniących Śródmieścia, a także członkowie naczelnego dowództwa powstania z gen. Tadeuszem Komorowskim „Borem”.
AKTUALIZACJA 03.10.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
28 kwietnia 1945 r. w Giulino di Mezzegra nad jeziorem Como komunistyczni partyzanci rozstrzelali Benito Mussoliniego (1883-1945) i Clarę Petacci (1912-1945), schwytanych w trakcie próby ucieczki z Mediolanu do Szwajcarii. Rozstrzelano także innych ujętych członków kierownictwa Włoskiej Republiki Socjalnej. Więcej… |
29 kwietnia 1899 r. w Achères koło Paryża Camille Jenatzy (1868-1913) jako pierwszy na świecie przekroczył prędkość 100 km/h. Więcej… |
30 kwietnia 1943 r. brytyjski kontrwywiad zrealizował kluczowy element operacji Mincemeat. Była to niezwykła i drobiazgowo opracowana akcja dezinformacyjna, która skutecznie odwróciła uwagę państw osi od planowanej alianckiej inwazji na Sycylię, a ponadto przyniosła aliantom wiele innych niezamierzonych korzyści. Więcej… |
1 maja 1960 r. nad Swierdłowskiem (obecnie Jekaterynburg) na Uralu został zestrzelony samolot szpiegowski Lockheed U-2. Maszynę pilotował kapitan Francis Gary Powers (1929-1977), wykonujący dla CIA i USAF zadanie fotograficznego rozpoznania powietrznego nad terytorium ZSRR (misja Grand Slam). Więcej… |
2 maja 73 r. zakończyło się rzymskie oblężenie Masady, potężnej twierdzy nad Morzem Martwym. Żołnierze X Legionu pod wodzą Flawiusza Silwy wkroczyli do fortecy, której obrońcy dowodzeni przez Eleazara ben Jaira popełnili zbiorowe samobójstwo w obliczu nieuchronnej klęski. Upadek Masady zakończył powstanie przeciwko panowaniu rzymskiemu w Judei, zwane wojną żydowską (66-73 r.). Od czasów generała Mosze Dajana (1915-1981) Masada jest jednym z historycznych miejsc, w których żołnierze armii izraelskiej składają przysięgę. |
