Tego dnia w 1944 roku
3 października 1944 r. w Ożarowie Mazowieckim około godziny 2 w nocy podpisano układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie, będący aktem kapitulacji Powstania Warszawskiego.
Ze strony polskiej układ podpisali z upoważnienia komendanta głównego Armii Krajowej gen. dyw. Tadeusza Komorowskiego „Bora” płk. dypl. Kazimierz Iranek Osmecki „Jarecki” i ppłk. dypl. Zygmunt Dobrowolski „Zyndram”, w imieniu dowództwa niemieckiego SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski.

Podpisanie „Układu o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie”. Od lewej siedzą: pułkownik Kazimierz Iranek-Osmecki, SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski, podpułkownik Zygmunt Dobrowolski. 3 października 1944 r.
Autor nieznany. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Sygnatura: 37-1712-2.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Najważniejsze ustalenia układu obejmują m. in. przyznanie powstańcom (także tym, którzy dostali się do niewoli przed 1 sierpnia 1944 r.) uprawnień wynikających z konwencji genewskiej z dnia 27 sierpnia 1929 r. (dotyczącej postępowania z jeńcami wojennymi) oraz uzgodnienie, że wobec ludności cywilnej, ewakuowanej z Warszawy nie będą wyciągane żadne konsekwencje w związku z działalnością we władzach i administracji cywilnej.
Przyjęto również honorowe warunki kapitulacji – ostatni oddział powstańczy wychodzący z Warszawy miał prawo wyjścia z flagą narodową i z białą bronią. Do niewoli niemieckiej trafiło 11 668 żołnierzy broniących Śródmieścia, a także członkowie naczelnego dowództwa powstania z gen. Tadeuszem Komorowskim „Borem”.
AKTUALIZACJA 03.10.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
19 lipca 1992 r. w Palermo zginął w zamachu bombowym sędzia śledczy Paolo Borsellino (1940-1992), znany z bezkompromisowej walki z mafią. Razem z nim zginęło pięciu policjantów z jego ochrony. Stukilogramowy ładunek TNT umieszczono w zaparkowanym na ulicy Fiacie 126. Bezpośrednio po zamachu w niewyjaśnionych okolicznościach zaginął na miejscu zdarzenia notes sędziego Borsellino (agenda rossa) zawierający notatki dotyczące prowadzonych spraw... |
20 lipca 1944 r. w Gierłoży pod Kętrzynem grupa spiskowców, w skład której wchodził pułkownik Claus hrabia Schenk von Stauffenberg dokonała nieudanego zamachu na życie Adolfa Hitlera. Więcej… |
21 lipca 1973 r. w norweskim Lillehammer agenci Mossadu realizujący operację specjalną Gniew Boży zastrzelili marokańskiego kelnera Ahmeda Bouchikhi (Lillehammer affair), identyfikując go jako Alego Hassana Salameha, przywódcę terrorystów z Czarnego Września i współorganizatora masakry izraelskich sportowców na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium w 1972 roku. Mossad "naprawił" swoją pomyłkę 22 stycznia 1979 r., znajdując Salameha w Bejrucie. Tym razem użycie zdalnie zdetonowanej bomby oprócz samego Salameha pozbawiło życia również cztery postronne osoby, jednak pozwoliło zakończyć operację Gniew Boży... |
22 lipca 1946 r. w Jerozolimie żydowska organizacja podziemna Irgun dokonała zamachu bombowego na hotel King David, w którym mieściła się siedziba władz Brytyjskiego Mandatu Palestyny. Więcej… |
23 lipca 1951 r. Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał na karę śmierci SS-Gruppenführera Jürgena Stroopa, odpowiedzialnego m.in. za krwawe stłumienie powstania w getcie warszawskim. Wyrok wykonano 6 marca 1952 r. |
24 lipca 1939 r. premier Węgier Pál Teleki w depeszy do Adolfa Hitlera odmówił jakiegokolwiek udziału Węgier w planowanej niemieckiej inwazji na Polskę. Więcej… |
25 lipca 1940 r. na górze Rütli głównodowodzący armii szwajcarskiej generał Henri Guisan (1874-1960) w historycznym przemówieniu do oficerów zapowiedział, że Szwajcaria będzie bronić się do końca w przypadku agresji niemieckiej i włoskiej. Więcej… |