Tego dnia w 1642 roku



4 stycznia 1642 r. król Karol I Stuart (1600-1649) wszedł na czele 400 zbrojnych do Izby Gmin angielskiego parlamentu próbując aresztować pięciu przywódców opozycji, oskarżonych przez niego (prawdopodobnie słusznie) o zdradę stanu.

King Charles I by Sir Anthony Van Dyck

Karol I Stuart.
Anthony Van Dyck. Olej na płótnie. 1635 r.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Próba aresztowania przeciwników okazała się bezskuteczna, jako że ostrzeżeni za pośrednictwem francuskiego ambasadora członkowie opozycji zdołali umknąć w ostatniej chwili. Co gorsza wydarzenie to doprowadziło do ostatecznego zerwania między królem a parlamentem, a następnie w krótkim czasie do wojny domowej. W jej wyniku Karol I został pojmany przez stronników parlamentu i ścięty (1649), a Anglia ogłoszona republiką, rządzoną przez Lorda Protektora Olivera Cromwella (1599-1658).

Attempted Arrest of the Five members by Charles West Cope

Karol I próbuje aresztować pięciu członków Izby Gmin. 4 stycznia 1642 r.
Charles West Cope. Malowidło na ścianie parlamentu. XIX w.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Historyczne wydarzenia z 4 stycznia 1642 r. zostały upamiętnione w angielskiej tradycji parlamentarnej. Przed otwarciem sesji parlamentu monarcha wzywa członków Izby Gmin do wysłuchania mowy tronowej poprzez wysokiego urzędnika Izby Lordów (Black Rod – od 2018 r. funkcję te pełni Sarah Clark, której oficjalny tytuł brzmi Lady Usher of the Black Rod), przed którym drzwi Izby zostają zatrzaśnięte. Black Rod trzykrotnie stuka w drzwi, które zostają przed nim otwarte. Ceremonia ma symbolizować niezależność Izby Gmin od monarchy.

AKTUALIZACJA 04.01.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Charles I enters the House of Commons (fragment filmu „Cromwell” – 1970). YouTube 08.11.2020.

Queen’s Speech: Black Rod heads to Commons to summon MPs – BBC News. YouTube 14.10.2019.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

28 lipca 1945 r. w Nowym Jorku samolot B-25D zderzył się z Empire State Building, najwyższym wtedy budynkiem świata. Więcej…

29 lipca 1958 r. w Waszyngtonie prezydent USA Dwight D. Eisenhower podpisał National Aeronautics and Space Act, na mocy którego założono NASA (National Aeronautics and Space Administration) - podległą prezydentowi agencję odpowiedzialną za narodowy program lotów kosmicznych.

30 lipca 1941 r. w Londynie podpisano układ Sikorski-Majski, przywracający stosunki dyplomatyczne pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a ZSRR, zerwane z dniem 17 września 1939 r. Więcej…

31 lipca 1942 r. Sąd Najwyższy USA wydał orzeczenie w sprawie Ex parte Quirin (317 U.S. 1) dotyczącej procedowania odnośnie zatrzymanych w stanach Nowy Jork i Floryda ośmiu uczestników niemieckiej akcji dywersyjnej (Operacja Pastorius). Więcej…

31 lipca 1944 r. nad Morzem Śródziemnym w okolicach Marsylii zaginął Antoine de Saint-Exupéry, francuski pilot, pisarz i poeta. Stało się to w trakcie lotu bojowego samolotem F-5B w barwach lotnictwa Wolnych Francuzów. Więcej…

31 lipca 1970 r. brytyjska Royal Navy zaprzestała wydawać grog marynarzom. Smutne to wydarzenie było wynikiem burzliwych obrad w Izbie Gmin (niesławna Great Rum Debate). Tak umarła tradycja zapoczątkowana formalnie rozkazem admirała Edwarda Vernona w 1740 r.

1 sierpnia 1944 r. w Warszawie wybuchło powstanie zorganizowane przez Armię Krajową. Chociaż działania zbrojne podjęto przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim istotnym celem politycznym Powstania Warszawskiego miało być przeciwdziałanie sowietyzacji Polski, postępującej w miarę "wyzwalania" jej terytorium przez oddziały Armii Czerwonej...

2 sierpnia 1876 r. w Deadwood (obecnie Południowa Dakota) w trakcie gry w pokera zginął James "Dziki Bill" Hickok (1837-1876), legendarny rewolwerowiec, szeryf i zawodowy hazardzista. Więcej…

3 sierpnia 1778 r. w Mediolanie otwarto teatr La Scala, jedną z najsłynniejszych scen operowych na świecie. W dniu inauguracji wystawiono operę Europa riconosciuta Antonia Salieriego (1750-1825).

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...