Tego dnia w 1642 roku



4 stycznia 1642 r. król Karol I Stuart (1600-1649) wszedł na czele 400 zbrojnych do Izby Gmin angielskiego parlamentu próbując aresztować pięciu przywódców opozycji, oskarżonych przez niego (prawdopodobnie słusznie) o zdradę stanu.

King Charles I by Sir Anthony Van Dyck

Karol I Stuart.
Anthony Van Dyck. Olej na płótnie. 1635 r.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Próba aresztowania przeciwników okazała się bezskuteczna, jako że ostrzeżeni za pośrednictwem francuskiego ambasadora członkowie opozycji zdołali umknąć w ostatniej chwili. Co gorsza wydarzenie to doprowadziło do ostatecznego zerwania między królem a parlamentem, a następnie w krótkim czasie do wojny domowej. W jej wyniku Karol I został pojmany przez stronników parlamentu i ścięty (1649), a Anglia ogłoszona republiką, rządzoną przez Lorda Protektora Olivera Cromwella (1599-1658).

Attempted Arrest of the Five members by Charles West Cope

Karol I próbuje aresztować pięciu członków Izby Gmin. 4 stycznia 1642 r.
Charles West Cope. Malowidło na ścianie parlamentu. XIX w.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Historyczne wydarzenia z 4 stycznia 1642 r. zostały upamiętnione w angielskiej tradycji parlamentarnej. Przed otwarciem sesji parlamentu monarcha wzywa członków Izby Gmin do wysłuchania mowy tronowej poprzez wysokiego urzędnika Izby Lordów (Black Rod – od 2018 r. funkcję te pełni Sarah Clark, której oficjalny tytuł brzmi Lady Usher of the Black Rod), przed którym drzwi Izby zostają zatrzaśnięte. Black Rod trzykrotnie stuka w drzwi, które zostają przed nim otwarte. Ceremonia ma symbolizować niezależność Izby Gmin od monarchy.

AKTUALIZACJA 04.01.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Charles I enters the House of Commons (fragment filmu „Cromwell” – 1970). YouTube 08.11.2020.

Queen’s Speech: Black Rod heads to Commons to summon MPs – BBC News. YouTube 14.10.2019.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

11 grudnia 1941 r. Rzeczpospolita Polska wypowiedziała wojnę Cesarstwu Japonii. Więcej…

12 grudnia 1942 r. oddziały Wehrmachtu dowodzone przez feldmarszałka Ericha von Mansteina rozpoczęły operację "Wintergewitter", która miała na celu przerwanie okrążenia niemieckiej 6 Armii generała Friedricha Paulusa, broniącej się w Stalingradzie.

13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej…

14 grudnia 1957 r. zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej, mocno uszkodzonej w czasie walk o Berlin. Odbudowy dokonano wspólnym wysiłkiem powojennego podzielonego Berlina. Rekonstruktorzy z Berlina Wschodniego wnieśli jednak swoje poprawki w duchu nowych czasów: kwadrygę Wiktorii pozbawiono orła i Żelaznego Krzyża. Oryginalny wygląd kwadrygi przywrócono dopiero po 1990 r.

15 grudnia 1961 r. w Jerozolimie orzeczono karę śmierci w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka operacji Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy składających się na Endlösung. Więcej…

16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej…

17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca  i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog.

17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...