Tego dnia w 1918 roku
4 marca 1918 r. w Fort Riley w Kansas u jednego z żołnierzy US Army stwierdzono zachorowanie spowodowane przez groźną odmianę podtypu H1N1 wirusa A grypy (znanej później na całym świecie zupełnie bezzasadnie jako „hiszpanka”).
W ciągu kolejnych dwóch dni objawy infekcji zaobserwowano u 522 żołnierzy. Choć pierwszy przypadek tej choroby w USA stwierdzono już w styczniu 1918 r. w hrabstwie Haskell w stanie Kansas, to właśnie Fort Riley (gdzie podczas I wojny światowej stacjonowało około 50 tysięcy żołnierzy) stał się strefą zero pandemii grypy „hiszpanki” pustoszącej świat w latach 1918–1919. Doszło do tego wskutek obecności żołnierzy amerykańskich prowadzących działania wojenne w Europie, co umożliwiło szerokie rozprzestrzenienie się wirusa.
Oddział pierwszej pomocy w Camp Funston, Kansas. 1918
Fotograf US Army
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
W efekcie pandemia „hiszpanki” w latach 1918–1919 dotknęła niemal cały świat (bezpieczne okazały się tylko niektóre oddalone wyspy na oceanach i do 1919 r. Australia) w trzech osobnych falach. Szacuje się, że spowodowała od 21 do 100 mln ofiar śmiertelnych. Według danych wojskowych śmiertelność „hiszpanki” można oszacować na 5–10%. Dla porównania według danych z 27 stycznia 2021 r. współczynnik śmiertelności COVID-19 w Polsce wynosi 2,4% (źródło: Puls Medycyny).
Członkowie amerykańskiego Czerwonego Krzyża przenoszą ciało ofiary „hiszpanki”. Saint Louis, Missouri. 1918.
Fotograf nieznany – dla St. Louis Post-Dispatch
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Jan Wnęk: Pandemia grypy hiszpanki (1918–1919) w świetle polskiej prasy. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 2014, 77, 16-23.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
12 grudnia 1942 r. oddziały Wehrmachtu dowodzone przez feldmarszałka Ericha von Mansteina rozpoczęły operację "Wintergewitter", która miała na celu przerwanie okrążenia niemieckiej 6 Armii generała Friedricha Paulusa, broniącej się w Stalingradzie. |
13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej… |
14 grudnia 1957 r. zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej, mocno uszkodzonej w czasie walk o Berlin. Odbudowy dokonano wspólnym wysiłkiem powojennego podzielonego Berlina. Rekonstruktorzy z Berlina Wschodniego wnieśli jednak swoje poprawki w duchu nowych czasów: kwadrygę Wiktorii pozbawiono orła i Żelaznego Krzyża. Oryginalny wygląd kwadrygi przywrócono dopiero po 1990 r. |
15 grudnia 1961 r. w Jerozolimie orzeczono karę śmierci w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka operacji Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy składających się na Endlösung. Więcej… |
16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej… |
17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog. |
17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej… |
18 grudnia 1865 r. weszła w życie 13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych dotycząca zniesienia niewolnictwa i robót przymusowych. Więcej… |
