Tego dnia w 1918 roku
4 marca 1918 r. w Fort Riley w Kansas u jednego z żołnierzy US Army stwierdzono zachorowanie spowodowane przez groźną odmianę podtypu H1N1 wirusa A grypy (znanej później na całym świecie zupełnie bezzasadnie jako „hiszpanka”).
W ciągu kolejnych dwóch dni objawy infekcji zaobserwowano u 522 żołnierzy. Choć pierwszy przypadek tej choroby w USA stwierdzono już w styczniu 1918 r. w hrabstwie Haskell w stanie Kansas, to właśnie Fort Riley (gdzie podczas I wojny światowej stacjonowało około 50 tysięcy żołnierzy) stał się strefą zero pandemii grypy „hiszpanki” pustoszącej świat w latach 1918–1919. Doszło do tego wskutek obecności żołnierzy amerykańskich prowadzących działania wojenne w Europie, co umożliwiło szerokie rozprzestrzenienie się wirusa.

Oddział pierwszej pomocy w Camp Funston, Kansas. 1918
Fotograf US Army
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
W efekcie pandemia „hiszpanki” w latach 1918–1919 dotknęła niemal cały świat (bezpieczne okazały się tylko niektóre oddalone wyspy na oceanach i do 1919 r. Australia) w trzech osobnych falach. Szacuje się, że spowodowała od 21 do 100 mln ofiar śmiertelnych. Według danych wojskowych śmiertelność „hiszpanki” można oszacować na 5–10%. Dla porównania według danych z 27 stycznia 2021 r. współczynnik śmiertelności COVID-19 w Polsce wynosi 2,4% (źródło: Puls Medycyny).

Członkowie amerykańskiego Czerwonego Krzyża przenoszą ciało ofiary „hiszpanki”. Saint Louis, Missouri. 1918.
Fotograf nieznany – dla St. Louis Post-Dispatch
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Jan Wnęk: Pandemia grypy hiszpanki (1918–1919) w świetle polskiej prasy. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 2014, 77, 16-23.
INNE ROCZNICE W TYM MIESIĄCU...
1 kwietnia 1901 r. w Lachowiczach koło Baranowicz (obecnie Białoruś) urodził się Sergiusz Piasecki (1901-1964) - polski pisarz i publicysta, oficer polskiego wywiadu i żołnierz Armii Krajowej. Więcej… |
2 kwietnia 1982 r. argentyńska marynarka wojenna rozpoczęła Operación Rosario - inwazję na brytyjskie Falklandy. Więcej… |
3 kwietnia 1940 r. rozpoczęły się masowe egzekucje polskich oficerów z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (zbrodnia katyńska). Ogółem rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli II RP. |
3 kwietnia 1941 r. premier Węgier Pál Teleki popełnił samobójstwo, nie chcąc się ugiąć przed żądaniami III Rzeszy dotyczącymi ataku na Jugosławię. Więcej… |
4 kwietnia 1973 r. w Nowym Jorku nastąpiło oficjalne otwarcie World Trade Center (budowę rozpoczęto się 5 sierpnia 1966). Centralną częścią kompleksu były Twin Towers - przez dwa lata będące najwyższymi budynkami na świecie. |
5 kwietnia 1794 r. w Paryżu zgilotynowano Georgesa Dantona (1759-1794), adwokata, członka Konwentu, jednego z przywódców rewolucji francuskiej. |
5 kwietnia 1908 r. w Lowell (Massachusetts) urodziła się Bette Davis, jedna z najbardziej znanych aktorek złotej ery Hollywood. Jedenaście razy nominowana do Oscara, zdobyła go dwukrotnie: w 1936 r. (za rolę w Dangerous) i 1939 r. (za rolę w Jezebel). Więcej… |
6 kwietnia 1901 r. we Lwowie urodził się Marian Hemar (1901-1972) - polski poeta, satyryk, komediopisarz, dramaturg, tłumacz, autor tekstów piosenek, twórca o ogromnym dorobku literackim. Więcej… |
7 kwietnia 1739 r. w Yorku został powieszony Dick Turpin (1705?-1739), najbardziej znany angielski przestępca XVIII w., parający się głównie rozbojem drogowym, ale nie stroniący od przemytu, kłusownictwa, kradzieży koni i zabójstw. Więcej… |
8 kwietnia 2013 r. w Londynie zmarła Margaret Thatcher (1925-2013), premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990. Była najdłużej urzędującym premierem Wielkiej Brytanii w XX w. oraz pierwszą kobietą na tym stanowisku. Wykonywała także zawód adwokata (od 1954 r. - zajmując się głównie prawem podatkowym). Więcej… |
9 kwietnia 1945 r. w obozie koncentracyjnym we Flossenbürgu został stracony admirał Wilhelm Canaris (1887-1945), szef wywiadu i kontrwywiadu wojskowego Abwehry w latach 1935-1944, przeciwnik polityki Hitlera. |
10 kwietnia 1912 r. z Southampton wypłynął w swój pierwszy i ostatni rejs brytyjski liniowiec RMS „Titanic”. Więcej… |
11 kwietnia 1943 r. niemiecka agencja Transocean nadała komunikat o odnalezieniu w lesie katyńskim zwłok 10 tysięcy polskich oficerów. Była to pierwsza wiadomość o odkryciu masowych grobów ofiar zbrodni katyńskiej. Więcej… |
12 kwietnia 1861 r. rozpoczyna się wojna secesyjna. Konfederaci przystępują do ostrzału Fort Sumter w Karolinie Południowej, który Unioniści poddają już następnego dnia. Więcej… |
14 kwietnia 1865 r. w Waszyngtonie w Teatrze Forda aktor John Wilkes Booth (1838-1865) dokonał zamachu na prezydenta USA Abrahama Lincolna (1809-1865). Więcej… |
15 kwietnia 1912 r. o godzinie 2.20 zatonął na Atlantyku RMS „Titanic”. Więcej… |
17 kwietnia 1792 r. w Paryżu w szpitalu Bicetre dokonano praktycznych prób działania wynalazku, który później stał się powszechnie znany jako gilotyna. Więcej… |
18 kwietnia 1943 r. nad wyspą Bougainville zginął admirał Isoroku Yamamoto, twórca planu ataku na bazę amerykańskiej Floty Pacyfiku w Pearl Harbour. Amerykańskie myśliwce P-38 Lightning zestrzeliły samolot z admirałem na pokładzie w trakcie precedensowej Operacji Vengeance. |
19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Więcej… |
21 kwietnia 1988 r. w krakowskim więzieniu Montelupich wykonano po raz ostatni w Polsce karę śmierci. Więcej… |