Tego dnia w 1939 roku
5 maja 1939 r. minister spraw zagranicznych Rzeczpospolitej Józef Beck w swoim słynnym przemówieniu sejmowym odrzucił żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych.
„Pokój jest rzeczą cenną i pożądaną. Nasza generacja, skrwawiona w wojnach, na pewno na pokój zasługuje. Ale pokój, jak prawie wszystkie sprawy tego świata ma swoją cenę, wysoką, ale wymierną. My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę. Jest jedna tylko rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna. Tą rzeczą jest honor.”
Przemówienie zostało przyjęte owacyjnie przez posłów i dziennikarzy obecnych na sali sejmowej. Bezpośrednio po przemówieniu Sejm przegłosował zwiększenie budżetu Ministerstwa Spraw Wojskowych o 2 mln zł. Niestety – na działania w tej materii było już za późno, do wybuchu wojny pozostały niecałe cztery miesiące…
Minister Józef Beck wygłaszający przemówienie w Sejmie 5 maja 1939 r.
Autor nieznany, Ilustrowany Kuryer Codzienny. 1939, nr 131 (13 V) s. 18.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Pełny tekst przemówienia Józefa Becka w Sejmie RP 5 maja 1939 r. i fragmenty jego nagrania Wikiźródła, 3 lipca 2020.
INNE ROCZNICE W TYM MIESIĄCU...
1 maja 1960 r. nad Swierdłowskiem na Uralu Sowieci zestrzelili samolot szpiegowski Lockheed U-2. Maszynę pilotował kapitan Francis Gary Powers (1929-1977), wykonujący dla CIA zadanie fotograficznego rozpoznania powietrznego nad terytorium ZSRR (misja Grand Slam). Więcej… |
4 maja 1990 r. zmieniono nazwę Kombinatu Metalurgicznego Huta im. Lenina na Hutę im. Tadeusza Sendzimira. |
5 maja 1939 r. minister spraw zagranicznych Rzeczpospolitej Józef Beck w swoim słynnym przemówieniu sejmowym odrzucił żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych. Więcej… |
6 maja 1925 r. w Państwowym Gimnazjum im. Joachima Lelewela w Wilnie doszło do największej szkolnej strzelaniny w polskiej historii, znanej jako „krwawa matura w Wilnie". Więcej… |
6 maja 1937 r. niemiecki sterowiec D-LZ-129 Hindenburg po przebyciu transatlantyckiej trasy z Frankfurtu spłonął w bazie amerykańskiej marynarki wojennej w Lakehurst w New Jersey. Więcej… |
7 maja 1945 r. we francuskim Reims generał Alfred Jodl i admirał Hans-Georg von Friedeburg podpisali bezwarunkową kapitulację III Rzeszy. Na żądanie Stalina kolejny akt kapitulacji podpisano dzień później w Berlinie (9 maja według czasu moskiewskiego). |
8 maja 1794 r. w Paryżu został zgilotynowany wybitny francuski naukowiec Antoine Lavoisier (1743-1794). Ojciec nowoczesnej chemii został osądzony i stracony w ciągu jednego dnia. Więcej… |
9 maja 1987 r. w Lesie Kabackim pod Warszawą doszło do katastrofy samolotu PLL LOT Ił-62M SP-LBG „Tadeusz Kościuszko” (lot nr LO 5055). Więcej… |
10 maja 1940 r. premier Wielkiej Brytanii Neville Chamberlain podaje się do dymisji. Zastępuje go Winston Churchill. Więcej… |
11 maja 1745 r. pod Fontenoy doszło do krwawej bitwy brytyjsko-francuskiej. Jedno ze starć poprzedziła wymiana uprzejmości, która niesłusznie przeszła do legendy jako symbol XVIII-wiecznej kurtuazji na polu bitwy. Więcej… |
12 maja 1926 r. w Warszawie rozpoczęły się walki uliczne przewrotu majowego. W wyniku starć strony rządowej i zwolenników marszałka Józefa Piłsudskiego zginęło 379 osób. Rząd Wincentego Witosa podał się do dymisji, a prezydent Stanisław Wojciechowski złożył urząd. Rozpoczęły się 13-letnie autorytarne rządy sanacji. |
23 maja 1934 r. na leśnej drodze w Bienville Parish w Luizjanie zginęli Bonnie Parker i Clyde Barrow, zastrzeleni w zasadzce przez egzekutorów prawa z Teksasu i Luizjany. Zdarzenie to poprzedził wielomiesięczny pościg za słynną parą w związku z ich napadami rabunkowymi, morderstwami i porwaniami. Więcej… |
