Tego dnia w 1204 roku



6 marca 1204 r. baron Roger de Lacy dowodzący obroną Château Gaillard skapitulował przed królem Francji Filipem II Augustem. Król Anglii Jan Bez Ziemi utracił tym samym potężne fortyfikacje strzegące angielskich posiadłości w Normandii, a w konsekwencji w niedługim czasie całą  Normandię.

Château Gaillard, warownia wzniesiona w Normandii w latach 1197-1198 przez poprzednika Jana Bez Ziemi na tronie angielskim, jego znakomitego brata Ryszarda Lwie Serce (1157-1199) uchodziła za najnowocześniejszą twierdzę ówczesnej Europy. Została zbudowana w celu zabezpieczenia angielskich posiadłości w Normandii. Miała jednak kilka błędów konstrukcyjnych, które (obok czynników naturalnych i nierycerskiego zachowania Francuzów) przyczyniły się do jej utraty przez Jana Bez Ziemi (1166-1216).

Oblężenie Château Gaillard

Oblężenie Château Gaillard. Rysunek Eugène Viollet-le-Duc. Dictionnaire raisonné de l’architecture française du XIe au XVIe siècle1856. s. 98.

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Oblężenie rozpoczęte przez króla Francji we wrześniu 1203 r. było pełne zaciętych zmagań. W zimie 1203-1204 r.  zagłodzono setki okolicznych mieszkańców uwięzionych w pasie ziemi niczyjej pomiędzy walczącymi stronami (nie zostali przepuszczeni przez zewnętrzny pierścień okrążenia, ponieważ oblegający chcieli aby wrócili do zamku i przyczynili się w ten sposób do szybszego zużycia zapasów żywności i skrócenia obrony, a oblężeni z tego samego powodu nie wpuścili ich za bramy).

Fortyfikacje zdobywano stopniowo m. in. przy użyciu wieży oblężniczej, próbowano zasypać fosę, a wreszcie wykonano podkop w miękkim wapiennym podłożu – co w połączeniu z użyciem machin miotających pozwoliło na zburzenie głównej wieży w zewnętrznym murze. Po zdobyciu murów zewnętrznych w lutym 1204 r. (co okupiono ciężkimi stratami oblegających) obrońcy zamku zgodnie z wszelkimi regułami sztuki  schronili się za drugą linią umocnień (środkowym zamku), która umożliwiała dalszą skuteczną obronę.

Wtedy jednak król Francji zdecydował się na nieczyste (dosłownie i w przenośni) zagranie. Zamiast godnie kontynuować oblężenie i prowadzić kolejne krwawe frontalne szturmy mała grupa Francuzów podstępnie i nie po rycersku weszła do środkowego zamku po rynnie latryny zamkowej, wywołując panikę wśród obrońców i opuszczając most zwodzony dla reszty swoich wojsk. Wtedy pozostali przy życiu obrońcy w liczbie 20 rycerzy i 120 zbrojnych wycofali się do donżonu na górnym zamku, skąd stawili dalszy opór.

Wkrótce jednak Roger de Lacy zmuszony był podjąć decyzję o kapitulacji, do której doszło w dniu 6 marca 1204 r. Skłoniły go do tego kończące się zapasy żywności i brak szans na odsiecz ze strony króla Anglii – jak że Jan Bez Ziemi miał w tym czasie inne królewskie obowiązki związane  z toczącą się wojną, mianowicie zajęty był czymś, co nazywano chevauchée, a co w istocie było plądrowaniem posiadłości stronników króla Francji w Bretanii.

Château Gaillard (Les Andelys), vu du ciel

Ruiny Château Gaillard. Pozostałości wewnętrznego donżonu zamku – miejsca ostatniego oporu angielskich obrońców. 2013.

Autor: Sylvain Verlaine, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Upadek Château Gaillard umożliwił królowi Francji odzyskanie w krótkim czasie Normandii, którą jeszcze król zachodniofrankijski Karol II Prostak (syn Ludwika II Jąkały) traktatem z Saint-Clair-sur-Epte (911 r.)  nadał jako księstwo lenne wodzowi Normanów Haraldowi Rollonowi, aby w ten sposób dyplomatycznie zakończyć grabieże wikingów na okolicznych ziemiach.

AKTUALIZACJA 29.10.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Château Gaillard na mapie Google

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

5 czerwca 1963 r. w Killinardrish (Cork) w Irlandii zmarł generał Adrian Carton de Wiart (1880-1963), uczestnik wojny burskiej, obu wojen światowych, a w międzyczasie wojny polsko-bolszewickiej. Więcej…

6 czerwca 1944 r. w Normandii rozpoczęła się operacja Neptun, największa w historii morska operacja desantowa. Lądowanie aliantów we Francji umożliwiło otwarcie drugiego frontu przeciwko III Rzeszy w zachodniej Europie.

7 czerwca 1927 r. w Warszawie rosyjski emigrant Borys Kowerda (1907-1987) dokonał zamachu na posła nadzwyczajnego i ministra pełnomocnego ZSRR w Polsce Piotra Wojkowa. Do morderstwa doszło na warszawskim Dworcu Głównym - zamachowiec oddał sześć strzałów do sowieckiego dyplomaty (który broniąc się również strzelał), po czym bez jakiegokolwiek oporu ze swojej strony został zatrzymany przez policjantów na miejscu zdarzenia. Więcej…

7 czerwca 1981 r. w pobliżu Bagdadu izraelskie samoloty F-16 dokonały prewencyjnego nalotu na iracki reaktor atomowy Osirak (operacja Opera), co miało spowolnić iracki program atomowy. W latach 80-tych i 90-tych miejsce to było celem nalotów trzykrotnie: w 1980 miał miejsce nalot irański, w 1981 izraelski, w 1991 amerykański. Ostatecznie ośrodek został splądrowany przez samych Irakijczyków w okresie anarchii po upadku Saddama Husajna w wyniku II wojny w Zatoce, przy czym nie wiadomo dokładnie, co padło łupem szabrowników...

8 czerwca 1831 r. w Londynie zmarła Sarah Siddons (1755-1831), walijska aktorka uznawana w XVIII w. za najznakomitszą odtwórczynię ról szekspirowskich.

9 czerwca 1815 r. w Wiedniu przyjęto akt końcowy Kongresu Wiedeńskiego. Dokonano nim rewizji zmian terytorialnych oraz ustrojowych spowodowanych w Europie rewolucją francuską i wojnami napoleońskimi.

10 czerwca 1942 r. w ramach represji za pomoc udzieloną agentom czechosłowackiego rządu emigracyjnego, którzy dokonali zamachu na zbrodniczego Protektora Czech i Moraw SS-Obergruppenführera Reinharda Heydricha Niemcy spacyfikowali czeskie Lidice.

Zamordowano 340 mieszkańców wsi (w tym 82 dzieci), a jej zabudowania zrównano z ziemią. Była to jedna z tych niewielu niemieckich zbrodni w czasie II wojny światowej, która została nie tylko przyznana, ale i oficjalnie nagłośniona przez propagandę nazistowską jako adekwatna forma odwetu za zlikwidowanie wysokiego przedstawiciela władz III Rzeszy.

11 czerwca 1937 r. w Moskwie odbyło się tajne posiedzenie Kolegium Specjalnego Sądu Najwyższego ZSRR w sprawie najwyższych dowódców Armii Czerwonej - w tym marszałka Michaiła Tuchaczewskiego (1893-1937) - oskarżonych o szpiegostwo na rzecz Niemiec i udział w „antysowieckiej wojskowej organizacji trockistowskiej”. Tuchaczewski stał się kolejną ofiarą narastającej podejrzliwości Stalina wobec własnych towarzyszy. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...