11 sierpnia 1944 r. brytyjski dyplomata i członek Izby Lordów Sir Robert Gilbert Vansittart (1881-1957) wystąpił z wnioskiem o zwołanie Parlamentu w celu rozważenia bombardowania przez RAF Berlina – jako akcji odwetowej za zbrodnie niemieckie w trakcie Powstania Warszawskiego.
Sir Robert Vansittart.
Underwood & Underwood
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons
Wniosek lorda Vansittarta zablokowało Foreign Office pod kierownictwem Anthony’ego Edena.
Sir Robert Vansittart już w czasach przedwojennych był zwolennikiem doktryny (określanej czasem jako Vansittartism), zakładającej, że wojenne poczynania niemieckich liderów politycznych od XIX w. miały pełne poparcie Niemców, a zatem konieczna jest demilitaryzacja Niemiec i ich izolacja polityczna, aby uniknąć nieuchronnej agresji.
W dobie appeasementu takie poglądy (zwłaszcza, że towarzyszyły im pewne konkretne wysiłki dyplomatyczne) mogły skończyć się tylko w jeden sposób: marginalizacją polityczną, o co postarał się ówczesny premier brytyjski Neville Chamberlain.
Po wybuchu II wojny światowej lord Vansittart mógł uzupełnić swoją teorię o stwierdzenie, że nazizm był nieuniknionym produktem niemieckiej historii. Nawet wtedy jednak w oczach niektórych zyskał miano „ekstremalnego germanofoba”…
Robert Gilbert Vansittart, Baron Vansittart. The Editors of Encyclopaedia Britannica, Encyclopedia Britannica. 21.06.2021.
Robert Vansittart. Google Arts & Culture.