Tego dnia w 1980 roku



14 marca 1980 r. o godzinie 11:15 na warszawskim Okęciu rozbił się wracający z Nowego Jorku samolot PLL LOT Ił-62 SP-LAA „Mikołaj Kopernik” (lot LO-007).

Zginęło 10 członków załogi i 77 pasażerów – m.in. polska piosenkarka Anna Jantar, sześcioro studentów warszawskich uczelni i 22 członków amatorskiej reprezentacji bokserskiej USA. Była to największa ówcześnie katastrofa lotnicza w Polsce.

LOT Ilyushin Il-62 SP-LAA Rose

Ił-62 SP-LAA „Mikołaj Kopernik”. Lotnisko J. F. Kennedy’ego w Nowym Jorku, styczeń 1979 r.

Autor: Ken Rose

Źródło: https://www.airliners.net/photo/LOT—Polish/Ilyushin-Il-62/0562387/L

GFDL 1.2, via Wikimedia Commons

Raport rządowej komisji stwierdzał: „W końcowej fazie lotu, podczas podejścia samolotu do lądowania nastąpiło zniszczenie turbiny lewego, wewnętrznego silnika na skutek niekorzystnego i przypadkowego zbiegu okoliczności i ukrytych wad materiałowo-technologicznych, które doprowadziły do przedwczesnego zmęczenia wału silnika. Częściami zniszczonej turbiny zostały uszkodzone dwa inne silniki i układy sterowania samolotem: ster wysokości i kierunku.”

Była to tylko część prawdy. Jak wynika z zachowanych w zasobach IPN akt śledztwa do katastrofy oprócz „legendarnej” jakości silników Kuzniecow NK-8-4 i wad konstrukcyjnych Iła-62 przyczyniła się także Dyrekcja PLL LOT, która dążąc za wszelką cenę do oszczędności w eksploatacji samolotów złamała wszelkie normy bezpieczeństwa lotów – m. in. eksploatowano silniki ponad ich resurs (8600 godzin przy dopuszczalnych 5000 godzin) oraz dopuszczano do lotów transatlantyckich  samoloty z niesprawnym silnikiem.

Tak też było w przypadku Iła-62 SP-LAA „Mikołaj Kopernik”, który wyruszył za ocean mając jeden w pełni sprawny silnik. Pozostałe trzy silniki miały bądź stwierdzone uszkodzenia (wgięcie łopatki turbiny), bądź przekroczone resursy. Silnik nr 2, który był bezpośrednią przyczyną katastrofy doznał pierwszej awarii już po wylataniu 1700 godzin. Po powrocie z remontu w ZSRR przepracował 5000 godzin, po czym z uwagi na wibracje zdemontowano go z samolotu, by po jakimś czasie bez remontu u producenta z powrotem go zainstalować.

W uwarunkowaniach politycznych lat 80-ych wszystkie powyższe okoliczności (ujawnione w toku śledztwa) decydenci postanowili zatuszować. Postanowieniem Prokuratury Wojewódzkiej w Warszawie z dnia 10 marca 1981 r. śledztwo w sprawie katastrofy umorzono, wykluczając winę personelu naziemnego.

Co ciekawe po katastrofie za zgodą kierownictwa PRL przybyła do Polski ekipa śledcza FBI (22 marca 1980 r.), aby ustalić przyczyny śmierci obywateli USA. Po dwutygodniowym dochodzeniu Amerykanie wyjechali, jednak bez udostępnienia swoich ustaleń.

Siedem lat później, 9 maja 1987 r. doszło do katastrofy Iła-62M SP-LBG „Tadeusz Kościuszko” w Lesie Kabackim. Tym razem zginęły 183 osoby. Bezpośrednią przyczyną znowu okazał się silnik (tym razem D-KU30) i wady konstrukcyjne samolotu…

AKTUALIZACJA 09.05.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Katastrofa na stronie Aviation Safety Network (ang.)

14 marca 1980 r. – katastrofa samolotu PLL LOT Ił-62 „Mikołaj Kopernik”. Maciej Orzeszko. Pressmania.pl, 14.03.2021.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

29 marca 1925 r. w pociągu pomiędzy Stołpcami a Kołosowem (nad ówczesną granicą polsko-sowiecką) policjant Józef Muraszko śmiertelnie ranił podczas konwojowania byłych oficerów Wojska Polskiego Antoniego Wieczorkiewicza i Walerego Bagińskiego, skazanych za działalność komunistyczną i przygotowanie zamachów bombowych, które miały miejsce w  1923 r. w Warszawie i Krakowie. Więcej…

30 marca 1981 r. w Waszyngtonie przed hotelem Hilton doszło do zamachu na prezydenta Ronalda Reagana (1911-2004). Więcej…

31 marca 1889 r. w Paryżu dokonano uroczystego otwarcia wieży Eiffela. Na wieżę jako pierwsi weszli (windy jeszcze nie działały) urzędnicy rządowi i miejscy oraz przedstawiciele prasy. Otwarcie dla publiczności nastąpiło 15 maja 1889 r. Więcej…

1 kwietnia 1901 r. w Lachowiczach koło Baranowicz (obecnie Białoruś) urodził się Sergiusz Piasecki (1901-1964) - polski pisarz i publicysta, oficer polskiego wywiadu i żołnierz Armii Krajowej. Więcej…

2 kwietnia 1982 r. argentyńska marynarka wojenna rozpoczęła Operación Rosario - inwazję na brytyjskie Falklandy. Więcej…

3 kwietnia 1940 r. rozpoczęły się masowe egzekucje polskich oficerów z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (zbrodnia katyńska). Ogółem rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli II Rzeczpospolitej.

3 kwietnia 1941 r. premier Węgier Pál Teleki popełnił samobójstwo, nie chcąc się ugiąć przed żądaniami III Rzeszy dotyczącymi ataku na Jugosławię. Więcej…

4 kwietnia 1973 r. w Nowym Jorku nastąpiło oficjalne otwarcie World Trade Center (budowę rozpoczęto się 5 sierpnia 1966). Centralną częścią kompleksu były Twin Towers -  przez dwa lata będące najwyższymi budynkami na świecie.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...