Tego dnia w 1980 roku



14 marca 1980 r. o godzinie 11:15 na warszawskim Okęciu rozbił się wracający z Nowego Jorku samolot PLL LOT Ił-62 SP-LAA „Mikołaj Kopernik” (lot LO-007).

Zginęło 10 członków załogi i 77 pasażerów – m.in. polska piosenkarka Anna Jantar, sześcioro studentów warszawskich uczelni i 22 członków amatorskiej reprezentacji bokserskiej USA. Była to największa ówcześnie katastrofa lotnicza w Polsce.

LOT Ilyushin Il-62 SP-LAA Rose

Ił-62 SP-LAA „Mikołaj Kopernik”. Lotnisko J. F. Kennedy’ego w Nowym Jorku, styczeń 1979 r.

Autor: Ken Rose

Źródło: https://www.airliners.net/photo/LOT—Polish/Ilyushin-Il-62/0562387/L

GFDL 1.2, via Wikimedia Commons

Raport rządowej komisji stwierdzał: „W końcowej fazie lotu, podczas podejścia samolotu do lądowania nastąpiło zniszczenie turbiny lewego, wewnętrznego silnika na skutek niekorzystnego i przypadkowego zbiegu okoliczności i ukrytych wad materiałowo-technologicznych, które doprowadziły do przedwczesnego zmęczenia wału silnika. Częściami zniszczonej turbiny zostały uszkodzone dwa inne silniki i układy sterowania samolotem: ster wysokości i kierunku.”

Była to tylko część prawdy. Jak wynika z zachowanych w zasobach IPN akt śledztwa do katastrofy oprócz „legendarnej” jakości silników Kuzniecow NK-8-4 i wad konstrukcyjnych Iła-62 przyczyniła się także Dyrekcja PLL LOT, która dążąc za wszelką cenę do oszczędności w eksploatacji samolotów złamała wszelkie normy bezpieczeństwa lotów – m. in. eksploatowano silniki ponad ich resurs (8600 godzin przy dopuszczalnych 5000 godzin) oraz dopuszczano do lotów transatlantyckich  samoloty z niesprawnym silnikiem.

Tak też było w przypadku Iła-62 SP-LAA „Mikołaj Kopernik”, który wyruszył za ocean mając jeden w pełni sprawny silnik. Pozostałe trzy silniki miały bądź stwierdzone uszkodzenia (wgięcie łopatki turbiny), bądź przekroczone resursy. Silnik nr 2, który był bezpośrednią przyczyną katastrofy doznał pierwszej awarii już po wylataniu 1700 godzin. Po powrocie z remontu w ZSRR przepracował 5000 godzin, po czym z uwagi na wibracje zdemontowano go z samolotu, by po jakimś czasie bez remontu u producenta z powrotem go zainstalować.

W uwarunkowaniach politycznych lat 80-ych wszystkie powyższe okoliczności (ujawnione w toku śledztwa) decydenci postanowili zatuszować. Postanowieniem Prokuratury Wojewódzkiej w Warszawie z dnia 10 marca 1981 r. śledztwo w sprawie katastrofy umorzono, wykluczając winę personelu naziemnego.

Co ciekawe po katastrofie za zgodą kierownictwa PRL przybyła do Polski ekipa śledcza FBI (22 marca 1980 r.), aby ustalić przyczyny śmierci obywateli USA. Po dwutygodniowym dochodzeniu Amerykanie wyjechali, jednak bez udostępnienia swoich ustaleń.

Siedem lat później, 9 maja 1987 r. doszło do katastrofy Iła-62M SP-LBG „Tadeusz Kościuszko” w Lesie Kabackim. Tym razem zginęły 183 osoby. Bezpośrednią przyczyną znowu okazał się silnik (tym razem D-KU30) i wady konstrukcyjne samolotu…

AKTUALIZACJA 09.05.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Katastrofa na stronie Aviation Safety Network (ang.)

14 marca 1980 r. – katastrofa samolotu PLL LOT Ił-62 „Mikołaj Kopernik”. Maciej Orzeszko. Pressmania.pl, 14.03.2021.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

21 kwietnia 1988 r. w krakowskim więzieniu Montelupich wykonano po raz ostatni w Polsce karę śmierci. Więcej…

22 kwietnia 1945 r. Adolf Hitler po długim okresie ignorowania faktów przyznaje po raz pierwszy wobec najbliższego otoczenia, że wojna jest przegrana przez III Rzeszę. Więcej…

23 kwietnia 1942 r. niemiecka Luftwaffe rozpoczęła serię nalotów na zabytkowe miasta Wielkiej Brytanii: Exeter, Bath, Canterbury, Norwich i York (Baedeker Blitz). Cele zostały wyznaczone w oparciu o ich znaczenie historyczne i kulturalne przy pominięciu elementu militarnego. Był to nie tylko odwet za bombardowanie Lubeki przez Royal Air Force (28.03.1942), ale także operacja w zamierzeniu mająca zmusić RAF do ograniczenia ataków bombowych na niemieckie miasta. Operacja trwająca do 1944 r. nie osiągnęła założonego celu strategicznego - w czasie jej trwania RAF i USAAF zwiększyły intensywność nalotów na III Rzeszę.

24 kwietnia 1961 r. w Sztokholmie podniesiono z dna Bałtyku szwedzki galeon „Vasa”, który zatonął w swoim pierwszym rejsie w 1628 roku. Więcej…

25 kwietnia 1859 r. w Port Said francuski przedsiębiorca Ferdinand de Lesseps zainaugurował budowę Kanału Sueskiego.

25 kwietnia 1915 r. rozpoczęła się bitwa pod Gallipoli, największa operacja desantowa I wojny światowej, której celem było opanowanie cieśnin tureckich i wyeliminowanie osmańskiej Turcji jako sojusznika państwa centralnych. Operacja trwająca do 9 stycznia 1916 r.  zakończyła się klęską państw ententy. Rocznica lądowania pod Gallipoli jest obchodzona jako ANZAC Day - święto państwowe Australii i Nowej Zelandii upamiętniające wszystkich, którzy zginęli w czasie operacji wojskowych tych krajów.

26 kwietnia 1937 r. niemiecki Legion Condor (przy wsparciu lotnictwa włoskiego) zbombardował baskijskie miasto Guernica. Obie strony hiszpańskiej wojny domowej natychmiast zaczęły lansować swoje propagandowe wersje zdarzenia. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...