15 grudnia 1961 r. w Bet Ha’am (Izrael) ogłoszono wyrok w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka Endlösung w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy.
Adolf Eichmann
(1906-1962)
Autor nieznany. Ok. 1942
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons
Sąd Okręgowy w Jerozolimie uznał Eichmanna winnym zbrodni przeciwko ludności żydowskiej, zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości oraz przynależności do zbrodniczych organizacji (SS, SD, Gestapo). Orzeczoną karę śmierci wykonano 1 czerwca 1962 r. w Ramli. Obrońcą Eichmanna był wybrany przez niego znany adwokat z Kolonii dr Robert Servatius, wcześniej członek zespołu obrońców podczas procesu norymberskiego.
Proces Eichmanna mimo oczywistych zbrodni podsądnego wzbudził wiele kontrowersji, zarówno z powodu okoliczności poprzedzających postawienie przed izraelskim sądem (porwanie przez izraelskie służby z terytorium Argentyny, co wywołało konflikt dyplomatyczny), jak i sposobu procedowania. W opinii wielu przez ten sposób procedowania nie pokazano światu do końca prawdziwego oblicza Eichmanna („Akt oskarżenia oparty był bowiem na tym, co przecierpieli Żydzi, nie zaś na tym, co popełnił Eichmann” – Hannah Arendt) – co doprowadziło w rezultacie do niespójnego postrzegania charakteru jego odpowiedzialności. Według niektórych była to odpowiedzialność urzędnika, jednego z wielu elementów składających się na nazistowski mechanizm zagłady (tak Hannah Arendt – Eichmann in Jerusalem: A Report on the Banality of Evil – 1963). Inni widzieli odpowiedzialność fanatycznego antysemity, w dodatku skorumpowanego (Claude Lanzmann).
Porwanie i proces Adolfa Eichmanna – InGremio.org
Ostatni niesprawiedliwy, czyli historia Benjamina Murmelsteina – Claude Lanzmann, Newsweek Polska 30.07.2014
’The Banality of Evil’ On This Day
Nowe fakty na temat Eichmanna 50 lat po rozpoczęciu jego procesu. Waldemar Kowalski, Histmag.org 16.04.2011