Tego dnia w 1815 roku



18 czerwca 1815 r. pod Waterloo Napoleon Bonaparte przegrywa swą ostatnią bitwę, a generał Pierre Cambronne dowodzący ostatnim czworobokiem cesarskiej gwardii rzekomo wypowiada zapewniające mu nieśmiertelność słowa „Gwardia umiera, nie poddaje się” (lub według Wiktora Hugo znacznie krócej, mniej patetycznie, lecz równie treściwie).

Cambronne à Waterloo, ARMAND-DUMARESQ Charles-Édouard (1826-1895)

Cambronne pod Waterloo
Charles Édouard Armand-Dumaresq. 1895.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Najprawdopodobniej jednak słowa „Gwardia umiera, nie poddaje się” mające być odpowiedzią na nalegania brytyjskiego generała Colville’a, aby ostatni batalion Gwardii zaprzestał beznadziejnej walki nie zostały wypowiedziane przez generała Cambronne’a. Wielokrotnie zaprzeczał temu sam Pierre Cambronne (1770-1842), argumentując zgodnie z poczuciem honoru choć niezbyt logicznie, że nie mógłby pozostać przy życiu po wypowiedzeniu przypisywanego mu zdania. Jednocześnie są pewne przesłanki by sądzić, że słynne zdanie – o ile rzeczywiście padło przed ostatnią salwą angielskich armat – zostało wypowiedziane przez generała Claude’a-Etienne’a Michela (1772-1815), który na zawsze pozostał na polu bitwy pod Waterloo.

Niezależnie od powyższego za sprawą Wiktora Hugo i jego Nędzników to generał Cambronne dołączył do ekskluzywnego klubu, w którym zasiadają między innymi Spartanie Leonidasa, Teksańczycy z Alamo, spadochroniarze pułkownika Johna Frosta spod Arnhem, a ostatnio ukraińscy obrońcy Wyspy Węży…

AKTUALIZACJA 16.06.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Cambronne’s Words. John White, The Napoleon Series.

Co powiedział Cambronne? Małgorzata Kita, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”. Miesięcznik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 8 (298) maj 2022.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

11 grudnia 1941 r. Rzeczpospolita Polska wypowiedziała wojnę Cesarstwu Japonii. Więcej…

12 grudnia 1942 r. oddziały Wehrmachtu dowodzone przez feldmarszałka Ericha von Mansteina rozpoczęły operację "Wintergewitter", która miała na celu przerwanie okrążenia niemieckiej 6 Armii generała Friedricha Paulusa, broniącej się w Stalingradzie.

13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej…

14 grudnia 1957 r. zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej, mocno uszkodzonej w czasie walk o Berlin. Odbudowy dokonano wspólnym wysiłkiem powojennego podzielonego Berlina. Rekonstruktorzy z Berlina Wschodniego wnieśli jednak swoje poprawki w duchu nowych czasów: kwadrygę Wiktorii pozbawiono orła i Żelaznego Krzyża. Oryginalny wygląd kwadrygi przywrócono dopiero po 1990 r.

15 grudnia 1961 r. w Jerozolimie orzeczono karę śmierci w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka operacji Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy składających się na Endlösung. Więcej…

16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej…

17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca  i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog.

17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...