Tego dnia w 1944 roku



20 lipca 1944 r. w Gierłoży pod Kętrzynem grupa spiskowców, w skład której wchodził pułkownik Claus hrabia Schenk von Stauffenberg dokonała nieudanego zamachu na życie Adolfa Hitlera.

Bundesarchiv Bild 146-1984-079-02, Führerhauptquartier, Stauffenberg, Hitler, Keitel

Pułkownik Claus von Stauffenberg, Karl-Jesko von Puttkamer, Adolf Hitler i feldmarszałek Wilhelm Keitel kilka dni przed zamachem.
15 lipca 1944 r., Wilczy Szaniec.
Autor nieznany. Bundesarchiv, Bild 146-1984-079-02.
CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons

Po usunięciu Hitlera spiskowcy zamierzali przejąć władzę mobilizując wojska rezerwy dzięki użyciu planu Walkiria, opracowanego w celu obrony władz III Rzeszy w przypadku zamieszek wewnętrznych.

Wskutek nieprzewidzianych okoliczności (m. in. w wyniku koniecznej zmiany pierwotnie planowanego miejsca zamachu) Adolf Hitler odniósł jedynie niegroźnie obrażenia. Wiadomość o jego ocaleniu dotarła do Berlina i uniemożliwiła wdrożenie planu Walkiria.

Zamach z 20 lipca 1944 r. stał się dla Hitlera powodem do rozpoczęcia krwawych represji skutkujących eksterminacją około pięciu tysięcy przeciwników nazizmu na mocy wyroków Trybunału Ludowego (Volksgerichtshof). Pokazowe rozprawy przed tym trybunałem, toczące się pod przewodnictwem sędziego dr Rolanda Freislera były wyjątkowo uwłaczające dla podsądnych, a orzeczone wyroki śmierci wykonywano w sposób wysoce niehumanitarny.

Sam pułkownik Claus von Stauffenberg miał więcej szczęścia, został bowiem sprawnie i szybko osądzony przez wojskowy sąd doraźny pod przewodnictwem generała Friedricha Fromma (próbującego w ten sposób bezskutecznie ukryć fakt, że wiedział o spisku). Rozstrzelano go wraz z kilkoma innymi spiskowcami już w nocy  21 lipca 1944 r. na dziedzińcu berlińskiego budynku, który był główną siedzibą spiskowców (obecnie Stauffenbergstrasse 18).

Współcześnie obserwuje się tendencje do pomnikowego traktowania postaci pułkownika Stauffenberga, połączone z sugestiami jakoby jego czyn miał podłoże idealistyczne – żeby wspomnieć tylko dramat historyczny Walkiria (2008, reż. B. Singer). W istocie rzeczy jednak Stauffenberg (inaczej niż np. Henning von Tresckow) początkowo akceptował politykę Hitlera i podjął swoje działania dopiero po nabraniu przekonania o braku kompetencji wojskowych Hitlera (zapewne po ataku Niemiec na ZSRR). W tej sytuacji usunięcie Hitlera miało być środkiem, który umożliwiłby ratowanie sytuacji wojennej Niemiec.

AKTUALIZACJA 22.07.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK


Should we be glad the 1944 July Plot to kill Hitler failed? The official website for BBC History Magazine and BBC History Revealed. 26.01.2022

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

18 maja 1792 r. rozpoczęła się niewypowiedziana wojna polsko-rosyjska, zwana wojną w obronie Konstytucji 3 Maja.

19 maja 1802 r. Napoleon Bonaparte jako pierwszy konsul Republiki Francuskiej ustanowił Order Narodowy Legii Honorowej (L’Ordre national de la Légion d’honneur). Pomimo wielokrotnych zmian francuskich systemów politycznych od czasu ustanowienia Legia Honorowa pozostaje do dziś najwyższym odznaczeniem nadawanym przez państwo francuskie za szczególne osiągnięcia wojskowe i cywilne.

20 maja 1927 r. Charles Lindbergh wystartował z lotniska Roosevelt Field na Long Island pod Nowym Jorkiem do pierwszego w historii samotnego lotu transatlantyckiego bez międzylądowań. Więcej…

21 maja 1924 r. w Chicago został porwany i zamordowany 14-letni Bobby Franks. Mordercami okazali się studenci Nathan Leopold i Richard Loeb, działający z zamiarem popełnienia zbrodni doskonałej. Więcej…

22 maja 1939 r. w Berlinie Włochy i III Rzesza zawarły Pakt stalowy - układ polityczny i wojskowy wymierzony przeciw państwom zachodnim. Więcej…

23 maja 1934 r. na leśnej drodze w Bienville Parish w Luizjanie zginęli Bonnie Parker i Clyde Barrow, zastrzeleni w zasadzce przez egzekutorów prawa z Teksasu i Luizjany. Zdarzenie to poprzedził wielomiesięczny pościg za słynną parą w związku z ich napadami rabunkowymi,  morderstwami i porwaniami. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...