Tego dnia w 1939 roku
23 sierpnia 1939 r. w Moskwie ministrowie spraw zagranicznych Wiaczesław Mołotow i Joachim von Ribbentrop podpisali sowiecko-niemiecki pakt o nieagresji wraz z tajnym protokołem dodatkowym, dzielącym Europę Wschodnią na strefy interesów.
Estonia, Łotwa i Finlandia znalazły się w strefie wpływów ZSRR, a granica Litwy z Łotwą stanowić miała granicę pomiędzy strefami interesów III Rzeszy i ZSRR. Na terytorium Polski strefy interesów Niemiec i ZSRR zostały rozgraniczone wzdłuż linii rzek Narwi, Wisły i Sanu (po upadku Polski we wrześniu 1939 r. postanowienia te zmodyfikowano). Rumuńska Besarabia znalazła się w strefie wpływów ZSRR.
Jednocześnie uregulowano zasady wymiany gospodarczej (głównie w zakresie wymiany sowieckich surowców na niemiecką technologię) oraz zasady współpracy służb specjalnych obu państw (w szczególności w sprawie polskiej).
Pakt Ribbentrop-Mołotow był więc tylko formalnie paktem o nieagresji, a w istocie zawierał w swoim tajnym protokole rozporządzenia dotyczące innych państw: Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Rumunii, które wskutek jego realizacji traciły części swojego terytorium bądź suwerenność.
Pakt miał obowiązywać przez dziesięć lat, faktycznie został zerwany przez III Rzeszę 22 czerwca 1941 r. z chwilą inwazji na ZSRR. Natomiast ZSRR uznał pakt za nieistniejący z mocą wsteczną 30 lipca 1941 r. przy okazji zawarcia układu Sikorski-Majski.
Rocznica zawarcia Paktu Ribbentrop-Mołotow jest obchodzona od 2009 r. jako Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
11 grudnia 1941 r. Rzeczpospolita Polska wypowiedziała wojnę Cesarstwu Japonii. Więcej… |
12 grudnia 1942 r. oddziały Wehrmachtu dowodzone przez feldmarszałka Ericha von Mansteina rozpoczęły operację "Wintergewitter", która miała na celu przerwanie okrążenia niemieckiej 6 Armii generała Friedricha Paulusa, broniącej się w Stalingradzie. |
13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej… |
14 grudnia 1957 r. zakończono odbudowę Bramy Brandenburskiej, mocno uszkodzonej w czasie walk o Berlin. Odbudowy dokonano wspólnym wysiłkiem powojennego podzielonego Berlina. Rekonstruktorzy z Berlina Wschodniego wnieśli jednak swoje poprawki w duchu nowych czasów: kwadrygę Wiktorii pozbawiono orła i Żelaznego Krzyża. Oryginalny wygląd kwadrygi przywrócono dopiero po 1990 r. |
15 grudnia 1961 r. w Jerozolimie orzeczono karę śmierci w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka operacji Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy składających się na Endlösung. Więcej… |
16 grudnia 1922 r. podczas wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej… |
17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog. |
17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej… |
