Tego dnia w 1626 roku



24 maja 1626 r. Dyrektor Generalny Nowych Niderlandów Peter Minuit (1589-1638) kupił od Delawarów (Algonkinów) wyspę Manhattan.

The Purchase of Manhattan Island

Negocjacje w sprawie zakupu wyspy Manhattan w 1626 r.
Alfred Fredericks, 1909 r. Źródło: Popular Science Monthly Volume 75
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Jak wynika z zachowanego listu kupca Pietera Janszoona Schaghena do zwierzchników holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (datowanego na 5 listopada 1626 r.) Manhattan nabyto od Indian za towary o wartości 60 ówczesnych guldenów holenderskich.

Między legendy należy włożyć przekaz, że Manhattan kupiono za równowartość 24 dolarów. Źródłem powstania tego mitu jest błędne XIX-wieczne przeliczenie guldenów holenderskich na dolary amerykańskie. Aktualnie siłę nabywczą 60 guldenów holenderskich z 1626 r. szacuje się na równowartość pomiędzy kwotą 1.143 dolarów (według przeliczenia ze strony Value of the Guilder / Euro z 2020 r.) a kwotą 15.600 dolarów (James i Michelle Nevius, Footprints in New York: Tracing the Lives of Four Centuries of New Yorkers. 2014).

Cena być może niewygórowana, ale z pewnością nieporównywalna z równowartością garści szklanych paciorków. Godzi się też przypomnieć, że ówcześnie nieruchomość nie była zabudowana i wymagała znacznych nakładów – choćby na karczowanie. Jeszcze w 1664 r. Nowy Amsterdam zajmował zaledwie południowy skrawek Manhattanu.

GezichtOpNieuwAmsterdam

Nowy Amsterdam, południowa część Manhattanu. 1664 r.
Johannes Vingboons. Geheugen van Nederland. 1664.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Prawdziwy problem przedmiotowej transakcji polegał jednak na czymś zupełnie innym niż uzgodniona cena sprzedaży.  Strony umowy odmiennie rozumiały jej istotę: sama koncepcja sprzedaży ziemi „na własność” leżała poza aparatem pojęciowym Indian. Ziemia mogła być używana (i tak też znaczenie transakcji pojmowali Indianie), ale nigdy nie posiadana na własność. Zatem jedna ze stron kupowała na własność, a druga co najwyżej oddawała w formę władania porównywalną z dzierżawą.

Wodzowie Delawarów z pewnością mieli na głowie ważniejsze rzeczy niż konsultacje z prawnikami…

AKTUALIZACJA 24.05.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


List Pietera Schaghena z 5 listopada 1626 r. z tłumaczeniem angielskim

Jak Holendrzy na wyspie Manhattan zbudowali Nowy Amsterdam. I jak go przehandlowali. Interia Nowa Historia, 1 stycznia 2018.

Nevius, James; Nevius, Michelle (2014). Footprints in New York: Tracing the Lives of Four Centuries of New Yorkers. Guilford, Conn.: Lyons Press. ISBN 978-0-7627-9636-6.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

28 kwietnia 1945 r. w Giulino di Mezzegra nad jeziorem Como komunistyczni partyzanci rozstrzelali Benito Mussoliniego (1883-1945) i Clarę Petacci (1912-1945), schwytanych w trakcie próby ucieczki z Mediolanu do Szwajcarii. Rozstrzelano także innych ujętych członków kierownictwa Włoskiej Republiki Socjalnej. Więcej…

29 kwietnia 1899 r. w Achères koło Paryża Camille Jenatzy (1868-1913) jako pierwszy na świecie przekroczył prędkość 100 km/h. Więcej…

30 kwietnia 1943 r. brytyjski kontrwywiad zrealizował kluczowy element operacji Mincemeat. Była to niezwykła i drobiazgowo opracowana akcja dezinformacyjna, która skutecznie odwróciła uwagę państw osi od planowanej alianckiej inwazji na Sycylię, a ponadto przyniosła aliantom wiele innych niezamierzonych korzyści. Więcej…

1 maja 1960 r. nad Swierdłowskiem (obecnie Jekaterynburg) na Uralu został zestrzelony samolot szpiegowski Lockheed U-2.  Maszynę pilotował kapitan Francis Gary Powers (1929-1977), wykonujący dla CIA i USAF zadanie fotograficznego rozpoznania powietrznego nad terytorium ZSRR (misja Grand Slam). Więcej…

2 maja 73 r. zakończyło się rzymskie oblężenie Masady, potężnej twierdzy nad Morzem Martwym. Żołnierze X Legionu pod wodzą Flawiusza Silwy wkroczyli do fortecy, której obrońcy dowodzeni przez Eleazara ben Jaira popełnili zbiorowe samobójstwo w obliczu nieuchronnej klęski. Upadek Masady zakończył powstanie przeciwko panowaniu rzymskiemu w Judei, zwane wojną żydowską (66-73 r.). Od czasów generała Mosze Dajana (1915-1981) Masada jest jednym z historycznych miejsc, w których żołnierze armii izraelskiej składają przysięgę.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...