Tego dnia w 1939 roku



24 lipca 1939 r. premier Węgier Pál Teleki w depeszy do Adolfa Hitlera odmówił jakiegokolwiek udziału Węgier w planowanej niemieckiej inwazji na Polskę.

Żądania niemieckie dotyczyły udostępnienia węgierskich linii kolejowych, co umożliwiłoby niemieckim oddziałom tranzyt przez Koszyce (ówcześnie na terytorium Węgier, obecnie Słowacja)  i atak na Polskę od południa.

Uzasadniając odmowę Pál Teleki wyjaśnił, że „Węgry nie mogą przedsięwziąć żadnej akcji militarnej przeciw Polsce ze względów moralnych”.

Mniej oficjalne, ale jeszcze bardziej zdecydowane stanowisko Węgier w tej sprawie wyraził regent Miklós Horthy w rozmowie z ambasadorem III Rzeszy, mówiąc: „Prędzej wysadzę nasze linie kolejowe, niż wezmę udział w inwazji na Polskę. Ze strony Węgier jest sprawą honoru narodowego nie brać udziału w jakiejkolwiek akcji zbrojnej przeciw Polsce.” Co więcej podjęto konkretne działania: Horthy rozkazał zaminowanie tuneli kolejowych i ich wysadzenie w przypadku próby przedarcia się Niemców siłą.

Oficjalnie neutralne, a w rzeczywistości przyjazne Polsce stanowisko Węgrów umożliwiło po zakończeniu walk we wrześniu 1939 r. ewakuację na Zachód około stu tysięcy polskich żołnierzy (mimo formalnego internowania, w większości udało im się „zbiec” do Francji na wiosnę 1940 r.). Niezależnie od tego przekroczenie węgierskiej granicy umożliwiło setkom tysięcy polskich obywateli (w tym wielu Żydom) ucieczkę z okupowanej Polski.


Hungary in the Mirror of the Western World 1938–1958. IV. Hitler and Hungary. CORVINUS LIBRARY Hungarian History. 2012.

80 lat temu Pál Teleki odmówił Hitlerowi pomocy w ataku na Polskę. DZIEJE.PL. 24.07.2019.

Wielki przyjaciel Polski. Pomnik Pála Telekiego stanął w Krakowie. Sejm RP. 5.11.2020.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

23 września 1806 r. do Saint Louis powróciła ekspedycja Meriwethera Lewisa i Williama Clarka, pierwsza wyprawa która drogą lądową na zachód poprzez kontynent północnoamerykański dotarła do wybrzeża Pacyfiku. Ekspedycja trwała dwa lata, cztery miesiące i dziesięć dni.

24 września 1877 r. w bitwie pod Shiroyamą Cesarska Armia Japońska zakończyła ostatni bunt samurajów (Bunt Satsumy). Więcej…

26 września 1983 r. w podmoskiewskim centrum dowodzenia Sierpuchow-15 systemy wczesnego ostrzegania powiadomiły o wystrzeleniu przez USA pięciu międzykontynentalnych pocisków balistycznych. Więcej…

27 września 1939 r. w Warszawie rozkazem generała Juliusza Rómmla powołano Służbę Zwycięstwu Polski (SZP), pierwszą organizację zbrojną Polskiego Państwa Podziemnego. Już w listopadzie 1939 r. nastąpiła likwidacja SZP z przejęciem jej struktur przez Związek Walki Zbrojnej, który w 1942 r. został przemianowany na Armię Krajową.

28 września 1066 r. Wilhelm I Zdobywca (1028?-1087) wraz ze swą armią wylądował w Anglii, rozpoczynając inwazję Normanów. Więcej…

29 września 1938 r. rozpoczęła się konferencja w Monachium. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...