Tego dnia w 1939 roku



24 lipca 1939 r. premier Węgier Pál Teleki w depeszy do Adolfa Hitlera odmówił jakiegokolwiek udziału Węgier w planowanej niemieckiej inwazji na Polskę.

Żądania niemieckie dotyczyły udostępnienia węgierskich linii kolejowych, co umożliwiłoby niemieckim oddziałom tranzyt przez Koszyce (ówcześnie na terytorium Węgier, obecnie Słowacja)  i atak na Polskę od południa.

Uzasadniając odmowę Pál Teleki wyjaśnił, że „Węgry nie mogą przedsięwziąć żadnej akcji militarnej przeciw Polsce ze względów moralnych”.

Mniej oficjalne, ale jeszcze bardziej zdecydowane stanowisko Węgier w tej sprawie wyraził regent Miklós Horthy w rozmowie z ambasadorem III Rzeszy, mówiąc: „Prędzej wysadzę nasze linie kolejowe, niż wezmę udział w inwazji na Polskę. Ze strony Węgier jest sprawą honoru narodowego nie brać udziału w jakiejkolwiek akcji zbrojnej przeciw Polsce.” Co więcej podjęto konkretne działania: Horthy rozkazał zaminowanie tuneli kolejowych i ich wysadzenie w przypadku próby przedarcia się Niemców siłą.

Oficjalnie neutralne, a w rzeczywistości przyjazne Polsce stanowisko Węgrów umożliwiło po zakończeniu walk we wrześniu 1939 r. ewakuację na Zachód około stu tysięcy polskich żołnierzy (mimo formalnego internowania, w większości udało im się „zbiec” do Francji na wiosnę 1940 r.). Niezależnie od tego przekroczenie węgierskiej granicy umożliwiło setkom tysięcy polskich obywateli (w tym wielu Żydom) ucieczkę z okupowanej Polski.


Hungary in the Mirror of the Western World 1938–1958. IV. Hitler and Hungary. CORVINUS LIBRARY Hungarian History. 2012.

80 lat temu Pál Teleki odmówił Hitlerowi pomocy w ataku na Polskę. DZIEJE.PL. 24.07.2019.

Wielki przyjaciel Polski. Pomnik Pála Telekiego stanął w Krakowie. Sejm RP. 5.11.2020.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez III Rzeszę Europie.  Więcej…

21 kwietnia 1988 r. w krakowskim więzieniu Montelupich wykonano po raz ostatni w Polsce karę śmierci. Więcej…

22 kwietnia 1945 r. Adolf Hitler po długim okresie ignorowania faktów przyznaje po raz pierwszy wobec najbliższego otoczenia, że wojna jest przegrana przez III Rzeszę. Więcej…

23 kwietnia 1942 r. niemiecka Luftwaffe rozpoczęła serię nalotów na zabytkowe miasta Wielkiej Brytanii: Exeter, Bath, Canterbury, Norwich i York (Baedeker Blitz). Cele zostały wyznaczone w oparciu o ich znaczenie historyczne i kulturalne przy pominięciu elementu militarnego. Był to nie tylko odwet za bombardowanie Lubeki przez Royal Air Force (28.03.1942), ale także operacja w zamierzeniu mająca zmusić RAF do ograniczenia ataków bombowych na niemieckie miasta. Operacja trwająca do 1944 r. nie osiągnęła założonego celu strategicznego - w czasie jej trwania RAF i USAAF zwiększyły intensywność nalotów na III Rzeszę.

24 kwietnia 1961 r. w Sztokholmie podniesiono z dna Bałtyku szwedzki galeon „Vasa”, który zatonął w swoim pierwszym rejsie w 1628 roku. Więcej…

25 kwietnia 1859 r. w Port Said francuski przedsiębiorca Ferdinand de Lesseps zainaugurował budowę Kanału Sueskiego.

25 kwietnia 1915 r. rozpoczęła się bitwa pod Gallipoli, największa operacja desantowa I wojny światowej, której celem było opanowanie cieśnin tureckich i wyeliminowanie osmańskiej Turcji jako sojusznika państwa centralnych. Operacja trwająca do 9 stycznia 1916 r.  zakończyła się klęską państw ententy. Rocznica lądowania pod Gallipoli jest obchodzona jako ANZAC Day - święto państwowe Australii i Nowej Zelandii upamiętniające wszystkich, którzy zginęli w czasie operacji wojskowych tych krajów.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...