Tego dnia w 1831 roku
25 lutego 1831 r. rozegrała się bitwa o Olszynkę Grochowską, uznawana za najbardziej krwawą bitwę powstania listopadowego. Przybliżone straty w zabitych to 6800 po stronie polskiej i 9400 po stronie rosyjskiej. Pomimo tego krwawego wyniku starcie pomiędzy 40 tysięcznymi siłami polskimi pod faktycznym dowództwem generała Józefa Chłopickiego i 60 tysiącami Rosjan dowodzonymi przez feldmarszałka Iwana Dybicza pozostało nierozstrzygnięte.
Obie strony zostały zmuszone do odwrotu, chociaż wydaje się że Polacy odnieśli zwycięstwo taktyczne: siłom rosyjskim uniemożliwiono natychmiastowe zajęcie Warszawy (co nastąpiło dopiero 8 września 1831 r.).
Jednym z decydujących momentów bitwy okazało się użycie przez oddziały polskie wczesnej formy broni rakietowej w postaci tzw. rac kongrewskich (Congreve rocket – od nazwiska wynalazcy Wiliama Congreve), co pozwoliło w krytycznej fazie bitwy odeprzeć atak kawalerii rosyjskiej i uniknąć całkowitego rozbicia armii polskiej.
Bitwa pod Grochowem – moment użycia rac kongrewskich przez stronę polską
obraz Bogdana Willewalde. Ok. 1850 r.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
INNE WYDARZENIA HISTORYCZNE MIESIĄCA...
1 grudnia 1918 r. Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał Stanisław Szeptycki wydał rozkaz nr 38, na mocy którego czerwono-biała szachownica stała się znakiem rozpoznawczym polskiego lotnictwa wojskowego. Szachownica w tym układzie pozostawała w użyciu aż do 1993 r., kiedy to wprowadzono nowy wzór znaku: z zamienioną kolejnością pól jako rzekomo bardziej poprawny heraldycznie. |
2 grudnia 1908 r. dwuletni Aisin Gioro Puyi został ostatnim cesarzem Chin (jako cesarz Hsuan Tung). Cesarz pod naciskiem rodziny zrzekł się rzeczywistej władzy w 1912 r., zachowując jednak honorowy tytuł cesarski. |
3 grudnia 1961 r. w Sosnowcu Stanisław Jaros bezskutecznie usiłował dokonać zamachu bombowego na I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę. Więcej… |
4 grudnia 1793 r. w Paryżu dekretem 14 Frimaire'a zarządzono wydawanie „Bulletin des lois de la République Française”, pierwszego na świecie dziennika urzędowego służącego publikacji aktów prawnych. |
5 grudnia 1933 r. – zniesienie prohibicji w USA (ratyfikacja 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchylającej 18. poprawkę o wprowadzeniu prohibicji). Więcej… |
6 grudnia 1956 r. mecz piłki wodnej Węgry-ZSRR rozegrany w trakcie igrzysk olimpijskich w Melbourne (niedługo po stłumieniu przez ZSRR powstania węgierskiego) kończy się krwawą bójką zawodników - sprowokowany zawodnik ZSRR uderzył Węgra. Więcej… |
7 grudnia 1941 r. japoński zespół uderzeniowy (6 lotniskowców i 380 samolotów) dowodzony przez admirała Isoroku Yamamoto zaatakował amerykańską bazę lotniczą i morską w Pearl Harbour na Hawajach. Więcej… |
8 grudnia 1902 r. w Parochońsku na Polesiu urodziła się Zofia Chomętowska (1902-1991), jedna z najważniejszych autorek polskiej fotografii dwudziestolecia międzywojennego. Więcej… |
9 grudnia 1952 r. w Londynie zmiana pogody doprowadziła do ustąpienia Wielkiego Smogu, utrzymującego się od 5 grudnia. W ciągu tych kilku dni mgła zawierająca zanieczyszczenia atmosferyczne powstałe głównie w wyniku spalania węgla doprowadziła do śmierci co najmniej 4 tysięcy mieszkańców Londynu. |
10 grudnia 1942 r. Rząd Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźstwie przesłał pierwszy oficjalny raport o holokauście (tzw. notę Raczyńskiego) do ministrów spraw zagranicznych 26 państw sygnatariuszy Deklaracji Narodów Zjednoczonych. Notę dyplomatyczną sporządzono na podstawie dokumentów przywiezionych z okupowanej Polski przez kuriera Jana Karskiego. |
11 grudnia 1941 r. Rzeczpospolita Polska wypowiada wojnę Cesarstwu Japonii. Więcej… |
13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej… |
15 grudnia 1961 r. w Bet Ha’am (Izrael) ogłoszono wyrok w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka Endlösung w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy. Więcej… |
16 grudnia 1922 r. podczas otwarcia wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej… |
17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog. |
17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej… |
17 grudnia 1970 r. "Czarny Czwartek" - wojsko i milicja ostrzelały tłum robotników w rejonie przystanku Szybkiej Kolei Miejskiej Gdynia Stocznia. Według ustaleń prokuratury śmierć poniosło 10 osób. |
18 grudnia 1865 r. weszła w życie 13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych dotycząca zniesienia niewolnictwa i robót przymusowych. Więcej… |
19 grudnia 2007 r. indiańscy aktywiści z plemienia Lakota z Russelem Meansem na czele ogłosili, że jednostronnie zrywają wszystkie traktaty zawarte ponad 150 lat temu z rządem USA. Więcej… |
20 grudnia 1991 r. podłączono do Internetu pierwsze komputery w Polsce. Więcej… |
21 grudnia 1664 r. nadintendent finansów Nicolas Fouquet został skazany przez specjalny francuski trybunał na konfiskatę majątku i banicję za malwersacje finansowe. Więcej… |
22 grudnia 1894 r. oskarżony o szpiegostwo na rzecz Niemiec kapitan armii francuskiej Alfred Dreyfus (1859-1935) został skazany na podstawie spreparowanych dowodów na degradację i dożywotnie zesłanie do kolonii karnej na Wyspie Diabelskiej (Gujana Francuska). Więcej… |
27 grudnia 1979 r. sowiecki wywiad wojskowy przeprowadził operację „Sztorm-333” - atak na pałac Tadż-bek w Kabulu, rezydencję prezydenta Afganistanu Hafizullaha Amina (którego KGB podejrzewało o działalność agenturalną na rzecz CIA). Więcej… |
29 grudnia 1890 r. nad potokiem Wounded Knee w Dakocie Południowej 7 Pułk Kawalerii Stanów Zjednoczonych dokonał masakry Indian z plemienia Dakotów. Więcej… |
