Tego dnia w 1440 roku
26 października 1440 r. w Nantes stracono Gillesa de Rais (1404?-1440), marszałka Francji i seryjnego mordercę.
Po podwójnym procesie przed sądem kościelnym i świeckim podsądny został uznany za winnego m. in. herezji i licznych morderstw dzieci oraz skazany na powieszenie i spalenie. Podobny los spotkał jego dwóch wspólników.
Egzekucja Gillesa de Rais. 26 października 1440 r.
Autor nieznany. Miniatura na pergaminie. Około 1530 r. Bibliothèque nationale de France.
Domena publiczna, via Wikimedia Commons
Dokumenty procesowe sprawy Gillesa de Rais zawierają prawdopodobnie pierwszy historyczny opis przypadku wampiryzmu seksualnego. Ofiarami padło 140 dzieci, choć liczba ofiar przypuszczalnie była wyższa (według niektórych twierdzeń mogła wynosić nawet 600).
Od początków XX w. pojawiały się teorie, że Gilles de Rais był ofiarą spisku mającego na celu przejęcie jego majątku i de facto ofiarą zbrodni sądowej. Poglądy te znalazły kulminację w 1992 r. w medialnym wydarzeniu, które można określić jako „powtórny proces” Gillesa de Rais. Francuski prawnik Jean-Yves Goëau-Brissonnière powołał „sąd” złożony z prawników, pisarzy, polityków oraz biologa i lekarza (jednakowoż bez udziału mediewistów). Szacowne to gremium po ponownym „przeanalizowaniu” XV-wiecznego materiału dowodowego uniewinniło podsądnego.
„Wyrok” ten w zakresie zarzutów o morderstwa wydaje się mocno wątpliwy – choćby po lekturze biograficznej książki Michela Hérubel Gilles de Rais (tytuł oryginału francuskiego Gilles de Rais et le déclin du Moyen Âge. Librairie Académique Perrin, 1982 – polskie wydanie w tłumaczeniu Krystyny Arustowicz PIW 1987). Autor logicznie rozprawił się z poglądami historyków i pseudohistoryków czyniących z Gillesa de Rais ofiarę zbrodni sądowej, ponadto książka zawiera materiały źródłowe – dokumenty z postępowań sądowych w jego sprawie.
Gilles de Rais. Michel Hérubel. Państwowy Instytut Wydawniczy. Warszawa 1987.
INNE WYDARZENIA HISTORYCZNE MIESIĄCA...
1 grudnia 1918 r. Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał Stanisław Szeptycki wydał rozkaz nr 38, na mocy którego czerwono-biała szachownica stała się znakiem rozpoznawczym polskiego lotnictwa wojskowego. Szachownica w tym układzie pozostawała w użyciu aż do 1993 r., kiedy to wprowadzono nowy wzór znaku: z zamienioną kolejnością pól jako rzekomo bardziej poprawny heraldycznie. |
2 grudnia 1908 r. dwuletni Aisin Gioro Puyi został ostatnim cesarzem Chin (jako cesarz Hsuan Tung). Cesarz pod naciskiem rodziny zrzekł się rzeczywistej władzy w 1912 r., zachowując jednak honorowy tytuł cesarski. |
3 grudnia 1961 r. w Sosnowcu Stanisław Jaros bezskutecznie usiłował dokonać zamachu bombowego na I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę. Więcej… |
4 grudnia 1793 r. w Paryżu dekretem 14 Frimaire'a zarządzono wydawanie „Bulletin des lois de la République Française”, pierwszego na świecie dziennika urzędowego służącego publikacji aktów prawnych. |
5 grudnia 1933 r. – zniesienie prohibicji w USA (ratyfikacja 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchylającej 18. poprawkę o wprowadzeniu prohibicji). Więcej… |
6 grudnia 1956 r. mecz piłki wodnej Węgry-ZSRR rozegrany w trakcie igrzysk olimpijskich w Melbourne (niedługo po stłumieniu przez ZSRR powstania węgierskiego) kończy się krwawą bójką zawodników - sprowokowany zawodnik ZSRR uderzył Węgra. Więcej… |
7 grudnia 1941 r. japoński zespół uderzeniowy (6 lotniskowców i 380 samolotów) dowodzony przez admirała Isoroku Yamamoto zaatakował amerykańską bazę lotniczą i morską w Pearl Harbour na Hawajach. Więcej… |
8 grudnia 1902 r. w Parochońsku na Polesiu urodziła się Zofia Chomętowska (1902-1991), jedna z najważniejszych autorek polskiej fotografii dwudziestolecia międzywojennego. Więcej… |
9 grudnia 1952 r. w Londynie zmiana pogody doprowadziła do ustąpienia Wielkiego Smogu, utrzymującego się od 5 grudnia. W ciągu tych kilku dni mgła zawierająca zanieczyszczenia atmosferyczne powstałe głównie w wyniku spalania węgla doprowadziła do śmierci co najmniej 4 tysięcy mieszkańców Londynu. |
10 grudnia 1942 r. Rząd Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźstwie przesłał pierwszy oficjalny raport o holokauście (tzw. notę Raczyńskiego) do ministrów spraw zagranicznych 26 państw sygnatariuszy Deklaracji Narodów Zjednoczonych. Notę dyplomatyczną sporządzono na podstawie dokumentów przywiezionych z okupowanej Polski przez kuriera Jana Karskiego. |
11 grudnia 1941 r. Rzeczpospolita Polska wypowiada wojnę Cesarstwu Japonii. Więcej… |
13 grudnia 1981 r. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadza stan wojenny na terenie kraju. Więcej… |
15 grudnia 1961 r. w Bet Ha’am (Izrael) ogłoszono wyrok w procesie SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna, uczestnika konferencji w Wannsee, a następnie sprawnego logistyka Endlösung w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy. Więcej… |
16 grudnia 1922 r. podczas otwarcia wystawy w warszawskiej "Zachęcie" Eligiusz Niewiadomski dokonał zamachu na życie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, oddając do niego trzy strzały z pistoletu, które spowodowały śmierć na miejscu. Więcej… |
17 grudnia 1883 r. Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Ex parte Crow Dog (109 U.S. 556). W świetle tego orzeczenia sądy federalne nie obejmowały swoją jurysdykcją spraw o morderstwo, jeśli doszło do niego na terenie rezerwatu, sprawca i ofiara byli Indianami, a przestępstwo zostało osądzone przez sąd plemienny. W reakcji na to rozstrzygnięcie Kongres USA uchwalił Major Crimes Act (1885), poddający poważniejsze przestępstwa pod jurysdykcję federalną, niezależnie od okoliczności rozważanych w sprawie Ex parte Crow Dog. |
17 grudnia 1944 r. w Malmedy (Belgia) w trakcie niemieckiej kontrofensywy w Ardenach, żołnierze Waffen-SS („Kampfgruppe Peiper”) w niewyjaśnionych do końca okolicznościach dokonali masakry amerykańskich jeńców wojennych i osób cywilnych (łącznie 86 osób). Więcej… |
17 grudnia 1970 r. "Czarny Czwartek" - wojsko i milicja ostrzelały tłum robotników w rejonie przystanku Szybkiej Kolei Miejskiej Gdynia Stocznia. Według ustaleń prokuratury śmierć poniosło 10 osób. |
18 grudnia 1865 r. weszła w życie 13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych dotycząca zniesienia niewolnictwa i robót przymusowych. Więcej… |
19 grudnia 2007 r. indiańscy aktywiści z plemienia Lakota z Russelem Meansem na czele ogłosili, że jednostronnie zrywają wszystkie traktaty zawarte ponad 150 lat temu z rządem USA. Więcej… |
20 grudnia 1991 r. podłączono do Internetu pierwsze komputery w Polsce. Więcej… |
21 grudnia 1664 r. nadintendent finansów Nicolas Fouquet został skazany przez specjalny francuski trybunał na konfiskatę majątku i banicję za malwersacje finansowe. Więcej… |
22 grudnia 1894 r. oskarżony o szpiegostwo na rzecz Niemiec kapitan armii francuskiej Alfred Dreyfus (1859-1935) został skazany na podstawie spreparowanych dowodów na degradację i dożywotnie zesłanie do kolonii karnej na Wyspie Diabelskiej (Gujana Francuska). Więcej… |
27 grudnia 1979 r. sowiecki wywiad wojskowy przeprowadził operację „Sztorm-333” - atak na pałac Tadż-bek w Kabulu, rezydencję prezydenta Afganistanu Hafizullaha Amina (którego KGB podejrzewało o działalność agenturalną na rzecz CIA). Więcej… |
29 grudnia 1890 r. nad potokiem Wounded Knee w Dakocie Południowej 7 Pułk Kawalerii Stanów Zjednoczonych dokonał masakry Indian z plemienia Dakotów. Więcej… |
