Tego dnia w 1794 roku



28 listopada 1794 r. w Mediolanie zmarł Cesare Bonesana markiz Beccaria (1738-1794) – włoski prawnik i pisarz, prekursor nowożytnego prawa karnego.

Cesare Beccaria

Cesare Beccaria (1738-1794).
Eliseo Sala. Olej na płótnie. XIX w.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

W swojej pracy O przestępstwach i karach (Dei delitti e delle pene – 1764) zawarł krytykę prawa karnego epoki feudalizmu i postulaty jego reformy w duchu humanitaryzmu. Dzieło dało podwaliny nowożytnej nauce o karze. Autor przedstawił m. in. racjonalną argumentację przeciwko karze śmierci, torturom jako środkowi do uzyskania zeznań, a także sprzeciwił się arbitralnej władzy sędziowskiej.

Dzieło markiza Beccaria stało się inspiracją do wprowadzenia przez wielkiego księcia Toskanii (i przyszłego cesarza) Leopolda II Habsburga (1747-1792) nowej ustawy karnej znanej jako Leopoldina (1786).  Jest to pierwszy europejski kodeks, który zniósł karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne.

Beccaria - Dei delitti e delle pene - 6043967 A

Sprawiedliwość odmawia przyjęcia głów skazańców.
Ilustracja poprzedzająca stronę tytułową traktatu „O przestępstwach i karach” – wydanie z 1766 r.
Domena publiczna,
via Wikimedia Commons

Co warto podkreślić (jako że jest to współcześnie raczej dyskretnie pomijane) markiz Beccaria był przeciwnikiem reglamentacji prawa do broni – trafnie wskazując, że zakaz noszenia broni mija się z celem, ponieważ prowadzi do rozbrojenia osób przestrzegających prawa, które z zasady nie są skłonne do użycia broni w celu przestępczym. Tym samym zwiększa szanse przestępców, dla których złamanie takiego zakazu nie stanowi większego problemu.

AKTUALIZACJA 30.11.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


An Essay on Crimes and Punishments by Cesare Beccaria. Traktat O przestępstwach i karach w tłumaczeniu angielskim z 1775 r. Wikisource.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

3 grudnia 1961 r. w Sosnowcu Stanisław Jaros bezskutecznie usiłował dokonać zamachu bombowego na I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę. Więcej…

4 grudnia 1793 r. w Paryżu dekretem 14 Frimaire'a zarządzono wydawanie „Bulletin des lois de la République Française”, pierwszego na świecie dziennika urzędowego służącego publikacji aktów prawnych.

5 grudnia 1933 r. doszło do ratyfikacji 21. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych uchylającej  18. poprawkę o wprowadzeniu prohibicji - co faktycznie oznaczało zniesienie prohibicji w USA. Więcej…

5 grudnia 1994 r. w Budapeszcie podpisano memorandum, na mocy którego Federacja Rosyjska, Wielka Brytania oraz Stany Zjednoczone zobowiązały się do respektowania suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy w zamian za przekazanie przez nią strategicznej broni nuklearnej Rosji. Niecałe dwadzieścia lat później Federacja Rosyjska nie dotrzymała tych zobowiązań, dokonując aneksji Krymu (2014). Jak wyjaśnili przedstawiciele Rosji Ukraina po rewolucji z 2014 r. i obaleniu prorosyjskiego prezydenta Wiktora Janukowycza nie była państwem tożsamym z Ukrainą objętą gwarancjami wynikającymi z memorandum budapeszteńskiego.

6 grudnia 1956 r. mecz piłki wodnej Węgry-ZSRR rozegrany w trakcie igrzysk olimpijskich w Melbourne (niedługo po stłumieniu przez ZSRR powstania węgierskiego) kończy się krwawą bójką zawodników - sprowokowany zawodnik ZSRR uderzył Węgra. Więcej…

7 grudnia 1941 r. japoński zespół uderzeniowy (6 lotniskowców i 380 samolotów) dowodzony przez admirała Isoroku Yamamoto zaatakował amerykańską bazę lotniczą i morską w Pearl Harbour na Hawajach. Więcej…

8 grudnia 1902 r. w Parochońsku na Polesiu urodziła się Zofia Chomętowska (1902-1991), jedna z najważniejszych autorek polskiej fotografii dwudziestolecia międzywojennego. Więcej…

9 grudnia 1952 r. w Londynie zmiana pogody doprowadziła do ustąpienia Wielkiego Smogu, utrzymującego się od 5 grudnia. W ciągu tych kilku dni mgła zawierająca zanieczyszczenia atmosferyczne powstałe głównie w wyniku spalania węgla doprowadziła do śmierci co najmniej 4 tysięcy mieszkańców Londynu.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...