Tego dnia w 1981 roku



30 marca 1981 r. w Waszyngtonie przed hotelem Hilton doszło do zamachu na prezydenta Ronalda Reagana (1911-2004).

Zamachowiec oddał sześć strzałów z broni krótkiej. Oprócz Reagana ranne zostały trzy osoby: jego rzecznik prasowy James Brady (został trwale sparaliżowany), agent Secret Service Tim J. McCarthy oraz policjant Thomas Delahanty.

Sam prezydent został trafiony rykoszetem, pocisk odbity od limuzyny trafił w płuco a następnie doszło do krwotoku wewnętrznego i utraty znacznej ilości krwi. Ronald Reagan do momentu utraty przytomności znosił to z właściwym sobie humorem (pisząc  do żony i syna kartkę o treści: Jak to mówił Churchill, nie ma nic lepszego, niż zamach, który się nie udał). Przed samym zabiegiem operacyjnym ratującym życie powiedział do chirurgów: Mam nadzieje, że wszyscy jesteście republikanami…

Reagan assassination attempt montage

Montaż zdjęć przedstawiających fazy zamachu – 30.03.1981 r.

Montaż: Michael Evans; zdjęcia udostępnione przez Ronald Reagan Library

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

Sprawcą okazał się niejaki John Hinckley jr, a zamach sprawą całkowicie apolityczną. Według opinii biegłych zamachowiec cierpiał na depresję oraz zaburzenia osobowości. Motywem jego czynu miała być chęć zwrócenia na siebie uwagi aktorki Jodie Foster, związana z obsesją na punkcie filmu „Taksówkarz” Martina Scorsese.

Oskarżony o próbę zabójstwa prezydenta John Hinckley jr został ostatecznie uznany za niepoczytalnego i orzeczono wobec niego detencję (werdykt „not guilty by reason of insanity”). W zamkniętym zakładzie psychiatrycznym spędził 35 lat (zwolniono go w 2016 r.).

Po wielu latach, w 1993 r. (już za prezydentury Billa Clintona, zwolennika kontrolowania dostępu do broni) sprawa miała wpływ na amerykańskie ustawodawstwo ingerujące w prawo do posiadania broni.

Tzw. Ustawa Brady’ego (Brady Handgun Violence Prevention Act), którą osobiście poparł Ronald Reagan w 1991 r. (mimo swojego członkostwa w National Rifle Association of America) wprowadziła pewne istotne obwarowania wobec nabywców broni palnej, które mają zapobiegać jej nabyciu przez określone kategorie osób stwarzających ryzyko  użycia przemocy.

Stało się tak pomimo energicznej kontrakcji kongresmenów kwestionujących konstytucyjność Ustawy Brady’ego z uwagi na treść Drugiej Poprawki do Konstytucji. Dopiero z czasem Sąd Najwyższy USA przesądził, że treść Drugiej Poprawki odnosi się zarówno do prawa federalnego jak i stanowego oraz chroni prawo do prywatnego posiadania broni do celów indywidualnej samoobrony (sprawy District of Columbia v. Heller i McDonald v. Chicago).

Jednocześnie jednak Sąd Najwyższy zasugerował, że wprowadzenie ograniczeń prawa do posiadania broni m. in. w odniesieniu do niektórych kategorii osób wskazanych w Ustawie Brady’ego (osoby psychicznie chore i skazane za poważne przestępstwa) może być „przypuszczalnie legalne”…

AKTUALIZACJA 30.03.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Ronald Reagan is Shot OnThisDay.

Jodie Foster, Ronald Reagan and a Madman Old News. 30.03.2017

Why I’m for the Brady Bill By Ronald Reagan. New York Times 29.03.1991

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

20 marca 2003 r. USA i siły międzynarodowej koalicji rozpoczynają inwazję na Irak (II wojna w Zatoce Perskiej). Więcej…

21 marca 1963 r. zamknięto amerykańskie więzienie federalne o zaostrzonym rygorze położone na wyspie Alcatraz w zatoce San Francisco. Więcej…

22 marca 1594 r. po konwersji na katolicyzm i koronacji król Nawarry Henryk IV wjeżdża do Paryża. Rozpoczyna się panowanie dynastii Burbonów we Francji. Więcej…

23 marca 1801 r. w Petersburgu zamordowany został car Paweł I (1754-1801). Doszło do tego bezzwłocznie po tym, gdy odmówił uczestnikom pałacowego zamachu stanu podpisania aktu abdykacji. Według oficjalnego orzeczenia nadwornego chirurga - szkockiego lekarza Jamesa Wylie - śmierć cara nastąpiła wskutek ataku apopleksji. Następcą zamordowanego Pawła I został jego syn Aleksander I Romanow (1777-1825).

24 marca 1603 r. w Richmond zmarła Elżbieta I, królowa Anglii i Irlandii. Wobec bezpotomnej śmierci królowej wygasła dynastia Tudorów.

25 marca 1811 r. francuski astronom Honoré Flaugergues (1755-1830?) odkrył kometę C/1811 F1 - czyli Wielką Kometę 1811 roku, która została uwieczniona przez samego Adama Mickiewicza. Więcej…

26 marca 1979 r. w Waszyngtonie zawarto traktat pokojowy pomiędzy Izraelem i Egiptem, kończący wojny izraelsko-egipskie, trwające od I wojny izraelsko-arabskiej w 1948 r. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...