Tego dnia w 1944 roku
31 sierpnia 1944 r. w Lublinie Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego wydał Dekret o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego, potocznie zwany sierpniówką.
Był to jeden z pierwszych na świecie aktów prawnych dotyczących odpowiedzialności za zbrodnie wojenne popełnione w czasie II wojny światowej. Przepisami sierpniówki zaostrzono z mocą wsteczną (a więc z naruszeniem zasady lex retro non agit) kary za czyny będące zbrodniami wojennymi i przestępstwami przeciwko ludzkości.
Niestety w rzeczywistości dekret był wykorzystywany nie tylko do ścigania kolaborantów i osób odpowiedzialnych za współudział w Holocauście, ale stał się narzędziem terroru wymierzonego w podziemie niepodległościowe – skazywano na jego podstawie żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i innych podziemnych organizacji (m.in. tak popełniono w 1952 r. mord sądowy na generale Emilu Fieldorfie).
Dekret sierpniowy był nowelizowany dwukrotnie w latach 1945-1946 i formalnie obowiązuje do dziś. Według niektórych teoretyków prawa karnego jest jedynym aktem w polskim systemie prawnym nadal przewidującym karę śmierci, aczkolwiek podlegającą ex lege zamianie na karę dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie Przepisów wprowadzających Kodeks karny z 1997 r.
AKTUALIZACJA 30.08.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK
Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 grudnia 1946 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. Dziennik Ustaw 1946 nr 69 poz. 377. 11.12.1946.
INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:
1 czerwca 1962 r. w więzieniu w Ramli (Izrael) wykonano karę śmierci orzeczoną 15 grudnia 1961 r. wyrokiem Sądu Okręgowego w Jerozolimie wobec SS-Obersturmbannführera Adolfa Eichmanna za zbrodnie przeciwko ludności żydowskiej, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości oraz przynależność do organizacji uznanych w Norymberdze za przestępcze. Egzekucję poprzedziło odrzucenie apelacji przez Sąd Najwyższy Izraela i nieskorzystanie z prawa łaski przez prezydenta Icchaka Ben Cewiego. Wyrok wykonano zaraz po północy. W ciągu kilku godzin ciało skremowano, a popioły rozsypano w Morzu Śródziemnym poza wodami terytorialnymi Izraela. |
2 czerwca 1953 r. Elżbieta II została koronowana na królową Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Koronacja odbyła się w Opactwie Westminsterskim i była pierwszą taką ceremonią transmitowaną przez telewizję. |
3 czerwca 1666 r. w Cieśninie Kaletańskiej angielski wiceadmirał Sir George Ayscue (1616-1672) poddał Holendrom swój flagowy okręt HMS "Royal Prince". Więcej… |
4 czerwca 1963 r. brytyjski sekretarz stanu ds. wojny John Profumo (1915-2006) podał się do dymisji w następstwie ujawnionego skandalu obyczajowego z wątkami szpiegowskimi (Afera Profumo). Rezygnację polityka podano do publicznej wiadomości następnego dnia. Więcej… |
4 czerwca 1989 r. w Polsce odbyły się pierwsze po II wojnie światowej częściowo wolne wybory do Sejmu i wolne wybory do Senatu. W 2013 r. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej w przekonaniu "o szczególnym znaczeniu tej daty dla Polski" ustanowił 4 czerwca Dniem Wolności i Praw Obywatelskich. |
5 czerwca 1963 r. w Killinardrish (Cork) w Irlandii zmarł generał Adrian Carton de Wiart (1880-1963), uczestnik wojny burskiej, obu wojen światowych, a w międzyczasie wojny polsko-bolszewickiej. Więcej… |
