Tego dnia w 1944 roku



31 sierpnia 1944 r. w Lublinie Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego wydał Dekret o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego, potocznie zwany sierpniówką.

Był to jeden z pierwszych na świecie aktów prawnych dotyczących odpowiedzialności za zbrodnie wojenne popełnione w czasie II wojny światowej. Przepisami sierpniówki zaostrzono z mocą wsteczną (a więc z naruszeniem zasady lex retro non agit) kary za czyny będące zbrodniami wojennymi i przestępstwami przeciwko ludzkości.

Niestety w rzeczywistości dekret był wykorzystywany nie tylko do ścigania kolaborantów i osób odpowiedzialnych za współudział w Holocauście, ale stał się narzędziem terroru wymierzonego w podziemie niepodległościowe – skazywano na jego podstawie żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i innych podziemnych organizacji (m.in. tak popełniono w 1952 r. mord sądowy na generale Emilu Fieldorfie).

Dekret sierpniowy był nowelizowany dwukrotnie w latach 1945-1946 i formalnie obowiązuje do dziś. Według niektórych teoretyków prawa karnego jest jedynym aktem w polskim systemie prawnym nadal przewidującym karę śmierci, aczkolwiek podlegającą ex lege zamianie na karę dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie Przepisów wprowadzających Kodeks karny z 1997 r.

AKTUALIZACJA 30.08.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 grudnia 1946 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. Dziennik Ustaw 1946 nr 69 poz. 377. 11.12.1946.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

28 lipca 1945 r. w Nowym Jorku samolot B-25D zderzył się z Empire State Building, najwyższym wtedy budynkiem świata. Więcej…

29 lipca 1958 r. w Waszyngtonie prezydent USA Dwight D. Eisenhower podpisał National Aeronautics and Space Act, na mocy którego założono NASA (National Aeronautics and Space Administration) - podległą prezydentowi agencję odpowiedzialną za narodowy program lotów kosmicznych.

30 lipca 1941 r. w Londynie podpisano układ Sikorski-Majski, przywracający stosunki dyplomatyczne pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a ZSRR, zerwane z dniem 17 września 1939 r. Więcej…

31 lipca 1942 r. Sąd Najwyższy USA wydał orzeczenie w sprawie Ex parte Quirin (317 U.S. 1) dotyczącej procedowania odnośnie zatrzymanych w stanach Nowy Jork i Floryda ośmiu uczestników niemieckiej akcji dywersyjnej (Operacja Pastorius). Więcej…

31 lipca 1944 r. nad Morzem Śródziemnym w okolicach Marsylii zaginął Antoine de Saint-Exupéry, francuski pilot, pisarz i poeta. Stało się to w trakcie lotu bojowego samolotem F-5B w barwach lotnictwa Wolnych Francuzów. Więcej…

31 lipca 1970 r. brytyjska Royal Navy zaprzestała wydawać grog marynarzom. Smutne to wydarzenie było wynikiem burzliwych obrad w Izbie Gmin (niesławna Great Rum Debate). Tak umarła tradycja zapoczątkowana formalnie rozkazem admirała Edwarda Vernona w 1740 r.

1 sierpnia 1944 r. w Warszawie wybuchło powstanie zorganizowane przez Armię Krajową. Chociaż działania zbrojne podjęto przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim istotnym celem politycznym Powstania Warszawskiego miało być przeciwdziałanie sowietyzacji Polski, postępującej w miarę "wyzwalania" jej terytorium przez oddziały Armii Czerwonej...

2 sierpnia 1876 r. w Deadwood (obecnie Południowa Dakota) w trakcie gry w pokera zginął James "Dziki Bill" Hickok (1837-1876), legendarny rewolwerowiec, szeryf i zawodowy hazardzista. Więcej…

3 sierpnia 1778 r. w Mediolanie otwarto teatr La Scala, jedną z najsłynniejszych scen operowych na świecie. W dniu inauguracji wystawiono operę Europa riconosciuta Antonia Salieriego (1750-1825).

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...