Tego dnia w 1944 roku



31 sierpnia 1944 r. w Lublinie Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego wydał Dekret o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego, potocznie zwany sierpniówką.

Był to jeden z pierwszych na świecie aktów prawnych dotyczących odpowiedzialności za zbrodnie wojenne popełnione w czasie II wojny światowej. Przepisami sierpniówki zaostrzono z mocą wsteczną (a więc z naruszeniem zasady lex retro non agit) kary za czyny będące zbrodniami wojennymi i przestępstwami przeciwko ludzkości.

Niestety w rzeczywistości dekret był wykorzystywany nie tylko do ścigania kolaborantów i osób odpowiedzialnych za współudział w Holocauście, ale stał się narzędziem terroru wymierzonego w podziemie niepodległościowe – skazywano na jego podstawie żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i innych podziemnych organizacji (m.in. tak popełniono w 1952 r. mord sądowy na generale Emilu Fieldorfie).

Dekret sierpniowy był nowelizowany dwukrotnie w latach 1945-1946 i formalnie obowiązuje do dziś. Według niektórych teoretyków prawa karnego jest jedynym aktem w polskim systemie prawnym nadal przewidującym karę śmierci, aczkolwiek podlegającą ex lege zamianie na karę dożywotniego pozbawienia wolności na podstawie Przepisów wprowadzających Kodeks karny z 1997 r.

AKTUALIZACJA 30.08.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 grudnia 1946 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. Dziennik Ustaw 1946 nr 69 poz. 377. 11.12.1946.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

17 kwietnia 1792 r. w Paryżu w szpitalu Bicêtre dokonano praktycznych prób działania wynalazku, który później stał się powszechnie znany jako gilotyna i używany przez Republikę Francuską aż do 1977 r. Więcej…

18 kwietnia 1906 r. o godz. 5.12 w San Francisco i i na wybrzeżu północnej Kalifornii doszło do silnego trzęsienia ziemi, w wyniku którego zginęło około 3000 osób. Wskutek wstrząsów i wywołanych przez nie kilkudniowych pożarów zniszczeniu uległo około 25 tysięcy budynków. Część budynków została podpalona przez samych ich właścicieli działających w obawie, że warunki ubezpieczenia nie pozwolą na wypłatę odszkodowania za zniszczenia spowodowane trzęsieniem ziemi.

18 kwietnia 1943 r. nad wyspą Bougainville (Wyspy Salomona) zginął admirał Isoroku Yamamoto (1884-1943), twórca planu ataku na bazę amerykańskiej Floty Pacyfiku w Pearl Harbour (1941). Amerykańskie myśliwce P-38 Lightning zestrzeliły samolot z admirałem na pokładzie w trakcie operacji Vengeance, uznawanej do dziś za precedens dla amerykańskich operacji wojskowych, mających na celu wyeliminowanie konkretnych osób stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa USA.

19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez III Rzeszę Europie.  Więcej…

21 kwietnia 1988 r. w krakowskim więzieniu Montelupich wykonano po raz ostatni w Polsce karę śmierci. Więcej…

22 kwietnia 1945 r. Adolf Hitler po długim okresie ignorowania faktów przyznaje po raz pierwszy wobec najbliższego otoczenia, że wojna jest przegrana przez III Rzeszę. Więcej…

23 kwietnia 1942 r. niemiecka Luftwaffe rozpoczęła serię nalotów na zabytkowe miasta Wielkiej Brytanii: Exeter, Bath, Canterbury, Norwich i York (Baedeker Blitz). Cele zostały wyznaczone w oparciu o ich znaczenie historyczne i kulturalne przy pominięciu elementu militarnego. Był to nie tylko odwet za bombardowanie Lubeki przez Royal Air Force (28.03.1942), ale także operacja w zamierzeniu mająca zmusić RAF do ograniczenia ataków bombowych na niemieckie miasta. Operacja trwająca do 1944 r. nie osiągnęła założonego celu strategicznego - w czasie jej trwania RAF i USAAF zwiększyły intensywność nalotów na III Rzeszę.

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...