Tego dnia w 1941 roku



31 października 1941 r. w Dakocie Południowej zakończono 14-letnie prace nad wykutym w skale Mount Rushmore National Memorial, przedstawiającym głowy czterech prezydentów USA.

Obraz Mount Rushmore stał się symbolem demokracji, wolności i patriotyzmu. Jak to jednak zwykle bywa kryją się za nim również mniej chwalebne karty historii.

Mt. Rushmore Early Morning

Mount Rushmore.

Autor: Bbadgett. 5 sierpnia 2011.

CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Monument powstał w latach 1927-1941 w Górach Czarnych, uważanych przez Dakotów (Siuksów) za święte miejsce wykorzystywane w czasie modlitw, ceremonii, poszukiwania wizji i składania ofiar. Pomimo że traktaty z Fort Laramie (1851, 1868) gwarantowały Dakotom prawa do Black Hills, po odkryciu tam złota stały się one terenem ekspansji osadników i eksploatacji górniczej (oprócz złota wydobywano także ołów, węgiel i sól). Było to oczywiste pogwałcenie traktatów,  prawa własności oraz prawa do wolności praktyk religijnych, które wkrótce stało się przyczyną słusznej wojny. W czasie wojny o Góry Czarne (zwanej też Great Sioux War) doszło m. in. do słynnej bitwy pod Little Big Horn (1876), zakończonej tak niefortunnie dla pułkownika Georga Custera i znacznej części 7 Regimentu Kawalerii Stanów Zjednoczonych. Niemniej jednak Indianie wojnę ostatecznie przegrali i zostali zmuszeni do rezygnacji z praw do Gór Czarnych. Otworzyło to drogę do nieskrępowanej ekspansji osadników i rozwoju miast takich jak Deadwood.

Six Grandfathers

Mount Rushmore w stanie surowym, znana wtedy bardziej jako Six Grandfathers

National Park Service. Około 1905 r.

Domena publiczna, via Wikimedia Commons

W tych okolicznościach historycznych nie może dziwić, że realizacja projektu Mount Rushmore National Memorial (któremu od początku przyświecał cel zwiększenia ruchu turystycznego w rejonie) dla bardziej tradycyjnej części Dakotów stała się symbolem ostatecznego zagarnięcia ich świętego miejsca oraz braku szacunku i zrozumienia dla rdzennych mieszkańców tych ziem.

Wyrok Sądu Najwyższego USA z 23 lipca 1980 r. zapadły w wyniku apelacji rządu USA od orzeczenia U.S. Court of Claims (sprawa United States vs Sioux Nation of Indians – 448 U.S. 371) rozstrzygnął, że w związku z pozbawieniem Siuksów własności Gór Czarnych po 1876 r.  nie zostało wypłacone im słuszne odszkodowanie. Jednocześnie uwzględniając szereg czynników (takie jak wartość ziemi w 1877 r., wartość wydobytego nielegalnie w Górach Czarnych złota oraz odsetki) wysokość należnego odszkodowania określono na kwotę blisko 106 mln $.

Tych nędznych 100 mln $ Dakotowie dumnie nie przyjęli od bladych twarzy uznając, że akceptacja rozstrzygnięcia (które w istocie stanowi próbę legalizacji przywłaszczenia świętego miejsca) spowoduje prawne wygaśnięcie ich roszczeń o zwrot Gór Czarnych. Zamiast odszkodowania domagają się zwrotu przynajmniej części Black Hills w naturze…

AKTUALIZACJA 28.10.2021 © ŁUKASZ SOBANIAK


The Six Grandfathers Before It Was Known as Mount Rushmore. Native Hope. 2020.

United States v. Sioux Nation of Indians, 448 U.S. 371 (1980). JUSTIA. US Supreme Court.

Sacred Site Pe’ Sla Gains Indian Land Status. Shakopee Mdewakanton Sioux Community. 14.03.2016.

INNE ROCZNICE WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W NAJBLIŻSZYCH DNIACH:

18 lutego 1943 r. zostali aresztowani przez Gestapo członkowie niemieckiej antynazistowskiej organizacji Biała Róża: studenci Hans Scholl, Sophie Scholl, Christoph Probst i Willi Graf. Więcej…

19 lutego 1846 r. rozpoczęła się rabacja galicyjska - masowe zabójstwa ziemian (ok. 1200-3000 ofiar) na terenach zachodniej Galicji, połączone z rabunkiem i niszczeniem dworów (około 500 przypadków). Więcej…

20 lutego 1974 r. na wyspie Lubang na Filipinach został odnaleziony przypadkowo Hiroo Onoda (1922-2014), podporucznik Cesarskiej Armii Japońskiej. Hiroo Onoda jako ostatni pozostały przy życiu żołnierz swego oddziału prowadził walkę partyzancką przez 29 lat po zakończeniu wojny. Więcej…

22 lutego 1862 r. w Richmond w stanie Wirginia zaprzysiężono pierwszego i jedynego prezydenta Skonfederowanych Stanów Ameryki (CSA) - Jeffersona Davisa (1808-1889). Więcej…

23 lutego 1836 r. rozpoczęło się oblężenie Alamo (fortu w starej misji w San Antonio de Béxar) przez oddziały meksykańskie pod dowództwem generała Antonio Lópeza de Santa Anna, najbardziej znany współcześnie epizod wojny o niepodległość Teksasu (1835-1836). Więcej…

24 lutego 1953 r. wykonano karę śmierci na generale Auguście Emilu Fieldorfie ps. „Nil” (1895-1953), żołnierzu I Brygady Legionów, uczestniku wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. i kampanii wrześniowej 1939 r. , a w czasie okupacji dowódcy Kedywu Armii Krajowej oraz zastępcy Komendanta Głównego Armii Krajowej. Więcej…

WIĘCEJ WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W CIĄGU ROKU...