18 lutego 1943 r. zostali aresztowani przez Gestapo członkowie niemieckiej antynazistowskiej organizacji Biała Róża: studenci Hans Scholl, Sophie Scholl, Christoph Probst i Willi Graf.
Biała Róża w swoim chrześcijańskim idealizmie dążyła do nierealnego obalenia systemu nazistowskiego metodami pokojowymi. W kolportowanych przez organizację ulotkach zwracano m. in. uwagę na odpowiedzialność Niemców za zbrodnie popełniane w ramach „ostatecznego rozwiązania” kwestii żydowskiej – podkreślając, że bierność nie uwalnia od winy w sensie moralnym.
Wszyscy członkowie grupy aresztowani w lutym 1943 r. podczas pokazowych procesów przed Trybunałem Ludowym (Volksgerichtshof) zostali skazani na śmierć przez ścięcie. Trybunałowi przewodniczył sędzia dr Roland Freisler, który w 1944 r. sądził uczestników spisku na życie Hitlera.
Sophie Scholl. Popiersie autorstwa Wolfganga Eckerta 2003. Walhalla, Donaustauf nad Dunajem.
Figurator, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Jedna z ulotek Białej Róży została przemycona przez Skandynawię do Wielkiej Brytanii. Przedrukowano ją tam pod tytułem „Manifest studentów z Monachium”, po czym w lipcu 1943 r. samoloty alianckie zrzuciły ulotki nad Niemcami. W ten sposób działalność Białej Róży stała się znana społeczeństwu niemieckiemu jeszcze w czasie wojny, co jednak nie stało się inspiracją dla aktywnego oporu przeciwko władzom III Rzeszy.
Przemówienie Josepha Goebbelsa w berlińskim Sportpalast. 18 luty 1943 r.
Bundesarchiv, Bild 183-J05235 / Schwahn
CC BY-SA 3.0 DE, via Wikimedia Commons
W tym samym dniu, w którym Gestapo zatrzymało pierwszych członków Białej Róży – czyli 18 lutego 1943 r. – minister propagandy Rzeszy Joseph Goebbels wygłosił w berlińskim Sportpalast transmitowane przez radio swoje najsłynniejsze przemówienie, wzywające społeczeństwo niemieckie do wojny totalnej mimo klęski pod Stalingradem. Starannie wyselekcjonowana publiczność przyjęła wezwanie z entuzjazmem…
AKTUALIZACJA 19.02.2022 © ŁUKASZ SOBANIAK
Sophie Scholl and the White Rose.The National WWII Museum New Orleans. 22.02.2020.
3 kwietnia 1940 r. rozpoczęły się masowe egzekucje polskich oficerów z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku (zbrodnia katyńska). Ogółem rozstrzelano co najmniej 21 768 obywateli II Rzeczpospolitej.